Η καρδιά του σκύλου: Η ανατρεπτική σάτιρα του Μπουλγκάκοφ στο θέατρο «Κιβωτός»

Η καρδιά του σκύλου: Η ανατρεπτική σάτιρα του Μπουλγκάκοφ στο θέατρο «Κιβωτός»

Μείγμα σατιρικής και φιλοσοφικής λογοτεχνίας που ακροβατεί στα όρια της επιστημονικής φαντασίας και του ρεαλισμού, το έργο του Ρώσου συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, «Καρδιά του Σκύλου», θίγει θέματα που αφορούν στη φύση και την ατομική ταυτότητα και εγείρει ερωτήματα για τις συνέπειες των κοινωνικών πιέσεων και της επιστήμης. Είναι το έργο που η Έφη Μπίρμπα και ο Άρης Σερβετάλης ανεβάζουν στο θέατρο «Κιβωτός» μετά την πρώτη κοινή επιδαύρια κάθοδό τους με την αριστοφανική κωμωδία, «Βάτραχοι», υπό τον τίτλο «Βατράχια».

Στη νέα της σκηνοθετική δουλειά, η Έφη Μπίρμπα επιχειρεί μία νέα στοχαστική ανάγνωση και μεταφέρει με διηθητικό και ονειρικό τρόπο την υπερρεαλιστική σάτιρα με πρωταγωνιστές τον Άρη Σερβετάλη και τον Αντώνη Μυριαγκό. Μαζί τους η Ηλέκτρα Νικολούζου, ο Μιχάλης Θεοφάνους, η Χαρά-Μάτα Γιαννάτου, η Αλεξάνδρα Καζάζου και ο Σπύρος Δέτσικας.

Παρότι γράφθηκε το 1925, η «Καρδιά του Σκύλου» δεν δημοσιεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση μέχρι το 1987 λόγω λογοκρισίας. Κεντρικό πρόσωπο του έργου ο καθηγητής Πρεομπραζένσκι που μαζί με τον βοηθό του, δόκτορα Μπρομεντάλ, επιχειρούν ένα τολμηρό ιατρικό πείραμα. Μεταμοσχεύουν την υπόφυση και τους όρχεις ενός νεκρού άνδρα σε έναν αδέσποτο σκύλο ονόματι Σάρικ με τη φιλοδοξία να δημιουργήσουν ένα νέο μοντέλο ανθρώπου.

Το πείραμα δεν έχει την αναμενόμενη έκβαση, καθώς ο σκύλος Σάρικ μετατρέπεται σταδιακά σε άνθρωπο αγροίκο που διαλύει τη γαλήνη της καθημερινότητας και θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική θέση και την επιστημονική υπόσταση του δημιουργού του.

Ως προειδοποιητικό παραμύθι για τη διαφύλαξη της ατομικότητάς μας, η «Καρδιά του σκύλου» συνάδει με τη θεματολογία των έργων που γοητεύουν την Έφη Μπίρμπα (Άτιτλο, Δον Κιχώτης, Σωσίας, Το Όνειρο ενός Γελοίου, Βατράχια), έργα δηλαδή που μιλούν για τον πυρήνα της ανθρώπινης υπόστασης με τρόπο μοναδικό.

Στην προκειμένη, αναδεικνύει τον παραλογισμό της βίαιης αλλαγής της ανθρώπινης φύσης, ώστε να ταιριάζει σε ένα άκαμπτο ιδεώδες, αποκαλύπτοντας τους κινδύνους της απόλυτης συμμόρφωσης του ανθρώπου στις κοινωνικές επιταγές.

Η σκηνοθεσία, δραματουργία και σκηνογραφία είναι της Έφης Μπίρμπα η οποία διασκεύασε το έργο από κοινού με τον Άρη Σερβετάλη. Τη μετάφραση υπογράφει η Ελένη Μπακοπούλου, τους φωτισμούς σχεδίασε ο Σάκης Μπιρμπίλης, τα κοστούμια η Έφη Μπίρμπα και η Βασιλεία Ροζάνα, την κινησιολογία επιμελήθηκε ο Μιχάλης Θεοφάνους. 

Στην κινηματογράφηση, video projection, VFX ο Γρηγόρης Πανόπουλος, στις ειδικές κατασκευές ο Λευτέρης Γκόντας μουσική σύνθεση-επιμέλεια ήχου: Vangelino Currentzis.

Θέατρο «Κιβωτός», Πειραιώς 115, Αθήνα 118 54, 210 3427426. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη στις 20:00, Πέμπτη και Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 18:00 και 21:00, Κυριακή στις 20:00. Εισιτήρια: 25, 20 και 18 ευρώ.

Τις φωτογραφίες της παράστασης τράβηξε ο Γιώργος Καπλανίδης