Ανησυχίες που άπτονται θεμάτων της κοινωνίας και της πολιτικής, διανθισμένες με ντοκιμαντερίστικα στοιχεία ως απόρροια νεορεαλιστικών επιρροών, καθώς και στοιχεία μοντερνισμού, περιλαμβάνονται στην κινηματογραφική φαρέτρα των Πάολο (1931-2024) και Βιτόριο Ταβιάνι (1931-2024), των αδερφών σκηνοθετών που συνέβαλαν σημαντικά στον ιταλικό κινηματογράφο. Αμφότεροι γίνονται σημείο αναφοράς στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο καθώς τα κινηματογραφικά τους «παιδιά» –οι ταινίες τους– ενέχουν μία ονειρική και ποιητική διάσταση, αν θέλουμε να σταθούμε στην αισθητική.
Συχνή αφετηρία του έργου τους η λογοτεχνία, καθότι στην κινηματογραφική τους φαρέτρα περιλαμβάνονται και διασκευές έργων κλασικών συγγραφέων όπως οι Τολστόι, Γκαίτε και Πιραντέλο, μεταξύ άλλων. Παρότι ξεκίνησαν από διαφορετική διαδρομή –ο Βιτόριο σπούδασε Νομική και ο Πάολο Μουσικολογία και Ιστορία της Τέχνης– στην πορεία συνέκλισαν αμφότεροι στη δημοσιογραφία και από τη δεκαετία του ’60 εισήλθαν στον μαγικό κόσμο του κινηματογράφου και ασχολήθηκαν με τη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ ώσπου αφοσιώθηκαν στην κινηματογράφηση των δικών τους ταινιών.
Κινηματογραφόφιλοι και μη, με προτίμηση στον ιταλικό κινηματογράφο, μπορούν να θεαθούν ορισμένες από τις ταινίες τους στο αφιέρωμα για τους αδερφούς Ταβιάνι που διοργανώνουν την Τρίτη 19 Μαρτίου η Weirdwave και ο κινηματογράφος «Ζέα», ως φόρο τιμής στον σπουδαίο Πάολο Ταβιάνι που «έφυγε» από τη ζωή μόλις τον προηγούμενο μήνα.
Paolo Taviani (1931 - 2024)#FratelliTaviani pic.twitter.com/edy21w8AGX
— RB Casting (@RBcasting) February 29, 2024
Το αφιέρωμα για τα δύο από τα ιερά «τέρατα» του ιταλικού και του παγκόσμιου σινεμά περιλαμβάνει δύο από τις ταινίες που σκηνοθέτησαν αμφότεροι, ο «Θαυμάσιος Βοκάκιος» (2015, 120’, στις 17:45) και «Μια προσωπική ιστορία» (2017, 84’, στις 20:00) καθώς και η τελευταία ταινία του Πάολο Ταβιάνι, την οποία είχε αφιερώσει στον αδερφό του Βιτόριο, με τίτλο «Λεονόρα αντίο» (2022, 90’, στις 21:40).
Οι ταινίες του αφιερώματος
Στη χτυπημένη από την πανούκλα Φλωρεντία του 14ου αιώνα, εκτυλίσσεται η υπόθεση της ταινίας «Θαυμάσιος Βοκάκιος» (2015) με κεντρικά πρόσωπα δέκα νεαρούς άνδρες και γυναίκες που αποφασίζουν να δραπετεύουν στην εξοχή προκειμένου να μην νοσήσουν κι αυτοί. Καταφεύγουν σε ένα κτήμα όπου περνούν δέκα μέρες διηγούμενοι ιστορίες για την αγάπη, το πεπρωμένο και την αναγέννηση.
Στην εν λόγω ταινία, οι αδερφοί Ταβιάνι, εμπνευσμένοι από το «Δεκαήμερο» του Βοκάκιου, αποτίνουν φόρο τιμής σε έναν από τους μεγαλύτερους παραμυθάδες όλων των εποχών. Πρωταγωνιστούν οι Κιμ Ρόσι Στιούαρτ, Ρικάρντο Σκαρμάτσιο και Γιασμίν Τρίνκα.
Πηγή φωτ.: Weirdwave
Εμπνευσμένη από την αυτοβιογραφική νουβέλα «Μια Προσωπική Ιστορία» (2018) του Μπέπε Φενόλιο είναι η ομώνυμη ταινία των αδερφών Ταβιάνι, το κύκνειο άσμα τους που μας μεταφέρει στο καλοκαίρι του 1943, όταν ο νεαρός Μίλτον ερωτεύεται τη Φούλβια, η οποία ωστόσο δεν τρέφει ανάλογα συναισθήματα. Ένα χρόνο μετά, ο Μίλτον, ως μέλος της Αντίστασης, πολεμά στο πλάι των ανταρτών ενάντια στους Ναζί. Εκεί μαθαίνει ότι η Φούλβια ήταν κρυφά ερωτευμένη με έναν αντάρτη και κοινό τους φίλο.
Έχοντας ζήσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Ιταλική Αντίσταση, οι αδερφοί Ταβιάνι αποτυπώνουν ανάγλυφα και με μοναδική αυθεντικότητα την εποχή, δίνοντας έμφαση στην αθωότητα της νιότης, τη ζήλια και τον έρωτα με φόντο τον πόλεμο. Πρωταγωνιστούν οι Λούκα Μαρινέλι, Λοορέντζο Ρικέλμι και Βαλεντίνα Μπελέ.
Πηγή φωτ.: Weirdwave
Όσο για την ταινία «Λεονόρα αντίο» (2022) του Πάολο Ταβιάνι, είναι ένας φόρος τιμής στον Λουίτζι Πιραντέλο αλλά και στον αδερφό του Βιτόριο, που, όπως έχει πει ο Πάολο, αν και απών εν σώματι από την ταινία αυτή, ήταν παρών εν πνεύματι.
Η ταινία αφηγείται το γεμάτο απρόοπτα ταξίδι της τέφρας του Πιραντέλο από τη Ρώμη στο Αγκριτζέντο, τη γενέτειρά του στη Σικελία, εν μέσω τραγελαφικών περιστατικών, δοσμένων με χιούμορ αλλά και ποίηση από τον Πάολο Ταβιάνι, με την υποβλητική μουσική του Πιοβάνι. Πρωταγωνιστούν οι Φαμπρίτσιο Φερακάνε, Ματέο Πιτιρούτι, Ντάνια Μαρίνο και Ντόρα Μπέκερ.
Κινηματογράφος Ζέα, Χαρ.Τρικούπη 39, Πειραιάς 18536 | Τηλ.: 210 4521388. Γενική είσοδος: 6 ευρώ.
Κεντρική φωτ.: Ο Πάολο (δεξιά), και ο Βιτόριο (αριστερά) Ταβιάνι ποζάρουν μετά την παραλαβή της Χρυσής Άρκτου για την ταινία τους «Cesar Must Die» κατά τη διάρκεια της τελετής απονομής των βραβείων στο 62ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Berlinale στο Βερολίνο το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου 2012. Πηγή: AP Photo/Markus Schreiber, pool