Σκαλκώτας και Μπραμς από Έλληνες σολίστ
Μέγαρο Μουσικής

Σκαλκώτας και Μπραμς από Έλληνες σολίστ

«Η μουσική είναι η πιο δυνατή μορφή μαγείας» είχε πει ο Αμερικανός μουσικός Μέριλυν Μάνσον (γενν. 1969). Η μουσική εκείνη που έχει τη δυνατότητα να συνεπάρει την ψυχή ανάγοντάς την σε ανώτερο επίπεδο, να ξαναγεννήσει συναισθήματα και να ανασύρει μνήμες, να ξεκουράσει το σώμα, συμπληρώνουμε εμείς.

Η μουσική δωματίου έχει αυτή τη «μαγική» δυνατότητα, γεννήθηκε εξάλλου από την ανάγκη των ανθρώπων να επενδύουν τις κοινωνικές συναθροίσεις τους με (καλή) μουσική. Και σε αυτές τις συναθροίσεις, η μουσική «ταξιδεύει» τον καθένα διαφορετικά, μεταξύ άλλων και στην εποχή κατά την οποία γράφθηκε η εκάστοτε σύνθεση.

Το μουσικό ταξίδι που μας πρόσφεραν οι Γιώργος Ζαχαρίας (βιολί) και Μάριος Παντελιάδης (πιάνο) κατά τη συναυλία που έδωσαν (19 Οκτωβρίου) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, χρονολογούνταν στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Τα μουσικά στυλ την περίοδο εκείνη ήταν πολλά και διαφορετικά: ο Μωρίς Ραβέλ (1875-1937) ανακάλυπτε την τζαζ, ο Κάρολ Συμανόφσκι (1882-1937) στην Πολωνία μελετούσε την ελληνική αρχαιότητα και τον ισλαμικό πολιτισμό γράφοντας μουσική πρωτόγνωρα αισθησιακή. Και στη Βιέννη, όπου ο Γιοχάννες Μπραμς (1833-1897) είχε μεγαλουργήσει για δεκαετίες, ο Άρνολντ Σαίνμπεργκ (1874-1951) δίδασκε –μεταξύ άλλων και τον Νίκο Σκαλκώτα–  μια νέα ατονική μουσική γλώσσα προμηνύοντας μία άνευ προηγουμένου επανάσταση. 

Γι’ αυτό και οι Ζαχαρίας και Παντελιάδης επέλεξαν να ερμηνεύσουν χαρακτηριστικά έργα για βιολί και πιάνο εκείνης της πολυτάραχης και γοητευτικής εποχής, που χρονικά καλύπτει μια περίοδο περίπου πενήντα χρόνων· ερμήνευσαν τις συνθέσεις «Μύθοι» του Συμανόφσκι και «Σονάτα για βιολί και πιάνο αρ. 2» του Ραβέλ, τη «Μικρή σουίτα αρ. 1 για βιολί και πιάνο» του Νίκου Σκαλκώτα, και τη «Σονάτα για βιολί και πιάνο αρ. 3 σε ρε ελάσσονα» του Μπραμς. 

Ο Μάριος Παντελιάδης καθόταν προσηλωμένος μπροστά από το πιάνο, τα δάχτυλα όπως και όλο του το σώμα «χόρευαν» στους ρυθμούς κάθε κομματιού. Εξ ίσου προσηλωμένος ήταν ο Γιώργος Ζαχαρίας -στεκόταν όρθιος, άγγιζε τις χορδές του βιολιού στις στιγμές που απαιτούνταν για να εκφωνηθεί η κατάλληλη νότα-ο κατάλληλος ήχος, χαρακτηριστική η κίνηση του δεξιού του χεριού προς τα πάνω, σηκώνοντας ψηλά το δοξάρι, κάθε που τελείωνε κάθε σύνθεση που ερμήνευε. Αμφότεροι κράτησαν αμείωτη την προσοχή του κοινού, ακόμη και κατά την πολύ μικρής διαρκείας σιωπή ανάμεσα στις νότες. Αυτή η σιωπή είναι επίσης μουσική, είχε πει ο Γάλλος μουσικός Κλωντ Ντεμπυσσύ (1862-1918), συγκεκριμένα: «Μουσική είναι η σιωπή ανάμεσα στις νότες». 

Η συναυλία «Έργα για βιολί και πιάνο» δόθηκε στο πλαίσιο του κύκλου «Έλληνες σολίστ» στην Αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Αναφορικά με τους δύο σολίστ, ο βιολονίστας Γιώργος Ζαχαρίας, διδάκτωρ της Βασιλικής Ακαδημίας Μουσικής του Λονδίνου, έχει εμφανιστεί στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, στη Βόρεια Αμερική, την Ιαπωνία και την Αυστραλία, αποσπώντας διθυραμβικά σχόλια. Το 2020, ηχογράφησε την παγκόσμια πρώτη του «Κοντσέρτου για βιολί και βιόλα» του Νίκου Σκαλκώτα με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Λονδίνου υπό τον Μάρτιν Μπράμπρινς. 

Όσο για τον πιανίστα Μάριο Παντελιάδη, έχει εμφανιστεί στην Όπερα του Σίδνεϋ και σε άλλες σημαντικές αίθουσες σε Ευρώπη, Νότια Κορέα και ΗΠΑ, έχει συμπράξει με πλήθος από καταξιωμένους καλλιτέχνες στην παρουσίαση συνθέσεων μουσικής δωματίου, ενώ συνεργάζεται σταθερά σε duo με τον βιολονίστα Γιώργο Ζαχαρία, τον πιανίστα Έντσο Ολίβα και με το Trio Mythos που μετρά πολλές διεθνείς εμφανίσεις.

Φωτογραφία (από αριστερά): Οι Γιώργος Ζαχαρίας (βιολί) και Μάριος Παντελιάδης (πιάνο). Πηγή: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.