Αφήνοντας πίσω της η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (ΚΟΑ) την καλλιτεχνική περίοδο 2022/23, μία από τις πιο γόνιμες και ουσιαστικά την πρώτη περίοδο σε συνθήκες κανονικότητας μετά την πανδημία, υπόσχεται για την καλλιτεχνική περίοδο 2023/24 συν-κινήσεις που θα μας προξενήσουν συγκινήσεις· καθώς η νέα καλλιτεχνική περίοδος ερευνά εναλλακτικές μορφές παρουσίασης των συμφωνικών προγραμμάτων: σκηνοθετημένα, με κίνηση, με τη συμμετοχή του λόγου ή της εικόνας.
«Βασικός σκοπός μας εφέτος, όπως το λέει και η προμετωπίδα μας, είναι η ''ΣΥΝ-ΚΙΝΗΣΗ''. Η συγκίνηση είναι το ζητούμενο για ένα έργο Τέχνης. Αν κατορθώσουμε να σας συγκινήσουμε με την Μουσική μας, θα έχουμε πετύχει το στόχο μας και θα νοιώσουμε δικαιωμένοι για τους κόπους που καταβάλουμε για ένα άρτιο και συγκινησιακά φορτισμένο αποτέλεσμα.
Όμως η ''ΣΥΝ-ΚΙΝΗΣΗ'' που σας υποσχόμαστε δεν θα προέλθει μόνο από την μουσική απόδοση των έργων, αλλά και από δύο νέες μορφές συναυλιών που ετοιμάσαμε. Τις συναυλίες που θα κινηθούν με άξονα την Ποίηση και εκείνες που αφορούν στην Όπερα και το Ορατόριο, που θα χάσουν την στατική συμφωνική μορφή τους και θα παρουσιαστούν με κίνηση, ημισκηνοθετημένες.
Το ρεπερτόριό μας περιλαμβάνει έργα δημοφιλή, έργα λιγότερο γνωστά με τα οποία όμως πρέπει να εξοικειωνόμαστε και έργα σε Α’ εκτέλεση. Ελπίζουμε να κινηθείτε μαζί μας και να συγκινηθείτε» υπογραμμίζει στο σημείωμά του ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, Λουκάς Καρυτινός.
Ο Λουκάς Καρυτινός. Πηγή φωτ.: ΚΟΑ
Όπως υποστηρίζει «η συμφωνική μουσική μπορεί και οφείλει να απευθύνεται σε όλους και να μην περιορίζεται σε μια πνευματική ελίτ». Τα δε, μεγάλα έργα, προσφέρουν χαρά και ανάταση· η μουσική γίνεται το κλειδί που ξετυλίγει τα συναισθήματα και τις σκέψεις, είναι «το ανοιχτήρι της ψυχής» για να θυμηθούμε τη φράση του Αμερικανού συγγραφέα Χένρυ Μίλλερ (1891-1980).
Συν-κινήσεις
Στις καινοτομίες, συνώνυμες των συν-κινήσεων, της νέας καλλιτεχνικής περιόδου εντάσσονται ο ποιητικός λόγος που αποδίδεται από ηθοποιούς όπως οι Δημήτρης Καταλειφός και Δημήτρης Τάρλοου, έργα-σταθμοί του λυρικού ρεπερτορίου όπως ο «Μαγικός Αυλός» του Μότσαρτ και της θρησκευτικής μουσικής όπως τα «Κατά Ματθαίον Πάθη» του Μπαχ που παρουσιάζονται ημισκηνοθετημένα με κίνηση.
Η ΚΟΑ. Πηγή φωτ.: Facebook / Κρατική Ορχήστρα Αθηνών / Athens State Orchestra
Παράλληλα, Α’ Εκτελέσεις, αναθέσεις, μεγάλα ονόματα, επέτειοι, αφιερώματα κι ένα πάντα ευρύ εκπαιδευτικό-κοινωνικό έργο προοιωνίζουν ένα πρόγραμμα άκρως ενδιαφέρον που ανοίγεται στο ευρύτατο δυνατό φιλόμουσο κοινό –μετά και την επιτυχία της σειράς παραστάσεων «Ταξίδι στο κέντρο της μουσικής» που συνεχίζεται και κατά το επίσης επετειακό των 80 χρόνων της Ορχήστρας 2023-2024.
Στο επίκεντρο το πιάνο
Σπουδαίοι πιανίστες ξεχωρίζουν στο πρόγραμμα της νέας καλλιτεχνικής περιόδου. Ειδικότερα, ένας από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της ρωσικής πιανιστικής σχολής, ο Αντρέι Γκαβρίλοφ ερμηνεύει (20/10) το Κοντσέρτο για πιάνο (αριστερό χέρι) του Μωρίς Ραβέλ και το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Σεργκέι Προκόφιεφ υπό τον Ματίας Φορέμνυ.
Ο εντυπωσιακού εύρους ρεπερτορίου Αμερικανός πιανίστας Κίριλ Γκέρσταϊν αναμετριέται (3/11) με το Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Σεργκέι Ραχμάνινοφ, υπό τη διεύθυνση του νικητή στον διεθνή διαγωνισμό Μάλερ, μαέστρου Φίνεγκαν Ντάουνι Ντήαρ.
Ο βιρτουόζος Μιχαήλ Πλετνιόφ ερμηνεύει (5/1/2024) το Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Γιόζεφ Χάυντν και το 24ο Κοντσέρτο του Μότσαρτ, υπό τη διεύθυνση του Φιλίπ Ωγκέν. Η Ελισό Βιρσαλάτζε, χαρακτηριζόμενη ως η ιδανική ερμηνεύτρια του Σούμαν, κάνει τη δική της ανάγνωση (19/1/2024) στο Κοντσέρτο του Σούμαν για πιάνο και ορχήστρα υπό την ανερχόμενη αρχιμουσικό από τη Λιθουανία, Ιζαμπέλ Γιανκαουσκάιτε.
Ο Μιχαήλ Πλετνιόφ. Πηγή φωτ.: ΚΟΑ
Ο κορυφαίος Αμερικανός βαρύτονος Τόμας Χάμπσον ερμηνεύει (8/3) επιλογή από τη συλλογή τραγουδιών «Το μαγικό κόρνο του αγοριού» του Γκούσταβ Μάλερ. Την ίδια βραδιά, οι νέοι μουσικοί της ΚΟΑ, ο βιολοντσελίστας Τιμόθεος Γαβριηλίδης-Πέτριν και ο βιολίστας Ηλίας Λιβιεράτος ερμηνεύουν τον οραματιστή «Δον Κιχώτη» και τον πιστό υπηρέτη του, Σάντσο Πάνθα στο συμφωνικό ποίημα «Δον Κιχώτης» του Ρίχαρντ Στράους. Προηγείται ο Δημήτηρς Τάρλοου ο οποίος θα παρουσιάσει ένα σύντομο κείμενο συνοψίζοντας την ουσία και τις αξίες του πρώτου μυθιστορήματος του κόσμου.
Μεταξύ των κορυφαίων μαέστρων ο Φιλανδός Χάνου Λίντου κι ο Κρίστοφ Έσενμπαχ που διευθύνει τη μεγαλειώδη, γεμάτη συναισθηματικές εναλλαγές «Δεύτερη Συμφωνία» του Μάλερ με ερμηνεύτριες την Μυρτώ Παπαθανασίου και την Νεφέλη Κωτσέλη (11 Απριλίου).
Επέτειοι
Οι μουσικοί επέτειοι δεν θα μπορούσαν να λείπουν από το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της ΚΟΑ, με αντίστοιχους μουσικούς εορτασμούς. Για τα 70 χρόνια από τη δημιουργία του Συλλόγου «Οι φίλοι της Μουσικής» έχει προγραμματιστεί (19/11) πανηγυρική συναυλία κατά την οποία θα ερμηνευτεί η «Τρίτη Συμφωνία» του Μπετόβεν υπό τον διάσημο Φιλανδό αρχιμουσικό Χάνου Λίντου, με σολίστ στο Κοντσέρτο για Βιολί του Σιμπέλιους τον ανερχόμενο Σουηδό βιολονίστα Ντάνιελ Λοζάκοβιτς.
Ο Ντάνιελ Λοζάκοβιτς. Πηγή φωτ.: ΚΟΑ
Για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του συνθέτη Γκέργκι Λίγκετι η ΚΟΑ θα ερμηνεύσει (24/11) το ατμοσφαιρικά απόκοσμο Lontano και έργα που εμπνέονται από την ουγγρική μουσική παράδοση, για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Αυστριακού Άντον Μπρούκνερ η συναυλία (1/12) περιλαμβάνει την δημοφιλή Τέταρτη Συμφωνία του, υπό τη διεύθυνση του Κορνέλιου Μάιστερ.
Δύο ακόμη διακοσιετηρίδες περιλαμβάνονται στο επετειακό πρόγραμμα. Τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Τσέχου Μπέντριχ Σμέτανα (2/2/2024) με το πρόγραμμα να περιλαμβάνει τα Τρία Συμφωνικά Ποιήματα «Από την Πατρίδα μου», και τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Γάλλου συνθέτη Εντουάρντ Λαλό (1/3/2024) οπότε και παρουσιάζεται η διάσημη ισπανική συμφωνία για βιολί κι ορχήστρα.
Όσο για τη συμπλήρωση των 65 χρόνων διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας-Ταϊλάνδης (31/5/2024), ο διεθνώς αναγνωρισμένος σαξοφωνίστας Θεόδωρος Κερκέζος ερμηνεύει το Κοντσέρτο για άλτο σαξόφωνο, σε σύμπραξη με την ορχήστρα του σπουδαιότερου εν ζωή Ταϊλανδού συνθέτη Ναρονγκρίτ Νταμαμπούτρα- σε Α’ Εκτέλεση από την ΚΟΑ.
Αφιερώματα, εορτασμοί, πρώτες εκτελέσεις
Αφιερώματα, εορταστικές συν-κινήσεις, και η επιτυχημένη σειρά «Ταξίδι στο κέντρο της μουσικής» συνθέτουν επίσης το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών για την καλλιτεχνική περίοδο 2023/24. Στο πλαίσιο του αφιερώματος «10 ταινίες-10 δεκαετίες-10 Όσκαρ» ο κριτικός κινηματογράφου Γιάννης Ζουμπουλάκης παρουσιάζει και ο μαέστρος κινηματογραφικής μουσικής Φρανκ Στρόμπελ διευθύνει μία βραδιά με 10 συνθέσεις ταινιών που βραβεύτηκαν με Όσκαρ.
Ο Φρανκ Στρόμπελ. Πηγή φωτ.: ΚΟΑ
Όσο για το αφιέρωμα «Μπετόβεν…μόνο», ο διεθνώς αναγνωρισμένος Γιώργος-Εμμανουήλ Λαζαρίδης ερμηνεύει το Αυτοκρατορικό Κοντσέρτο του Μπετόβεν.
Στις εορταστικές συν-κινήσεις εντάσσονται οι συναυλίες που θα παρουσιαστούν τα Χριστούγεννα («Μαγικός αυλός») και το Πάσχα (Τα Κατά Ματθαίον Πάθη), όπως αναφέραμε νωρίτερα.
Στις Α’ Εκτελέσεις, ο Άλκης Μπαλτάς υπογράφει και διευθύνει (10/11) τα δύο νέα έργα «Απώλεια» σε παραγγελία της ΚΟΑ και «Την Πόρτα Ανοίγω το Βράδυ» –με τον Δημήτρη Καταλειφό να διαβάζει το ομώνυμο ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη. Την ίδια βραδιά ο Κορυφαίος A΄ στα Κλαρινέτα της ΚΟΑ Σπύρος Μουρίκης είναι σολίστ στο Κοντσέρτο για Κλαρινέτο και Ορχήστρα Latin American Chronicles.
Ακόμη, σε Α΄ Εκτέλεση παρουσιάζεται (29/3/2-24) το Requiem για σοπράνο, ανδρική χορωδία και ορχήστρα εγχόρδων του Γιώργου Κουμεντάκη –σύνθεση εμπνευσμένη από το ποίημα «Λάζαρος» του Δημήτρη Καπετανάκη.
Στις συναυλίες/παραστάσεις της σειράς «Ταξίδι στο Κέντρο της Μουσικής» (που μετρά ήδη 4 παραγωγές), εφέτος περιλαμβάνονται συναυλίες αφιερωμένες στην Ουβερτούρα (16/2/2024) και στη Μουσική Μπαλέτου (5/4/2024). Παρουσιαστές η ιστορικός Μαρία Ευθυμίου και ο συνθέτης Χρίστος Παπαγεωργίου σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάκου.
Η Μαρία Ευθυμίου. Πηγή φωτ.: ΚΟΑ
Κατά την επερχόμενη καλλιτεχνική περίοδο συνεχίζονται, ο επιτυχημένος κύκλος μουσικής δωματίου «Περίπατοι στα Μουσεία», η συνεργασία με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΕΚΠΑ με διδασκαλία από μουσικούς της ΚΟΑ, ο θεσμός των εισαγωγικών ομιλιών, το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Δικαίωμα στη Μουσική, το Εργαστήριο Χάλκινων Πνευστών και Κρουστών, η Ακαδημία Νέων Μουσικών, οι ανοιχτές δοκιμές κι οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε σχολεία της Αττικής.
Επιπλέον, πραγματοποιείται Διαγωνισμός για Νέους Μαέστρους οι οποίοι θα κληθούν να διευθύνουν την ΚΟΑ και το 2024 θα ξεκινήσει να υλοποιείται το Πιλοτικό Εργαστήριο Σύγχρονης Μουσικής στις Σπέτσες στο πλαίσιο του οποίου νέοι μαέστροι και νέοι συνθέτες θα εργαστούν πάνω σε νέα και εμβληματικά έργα του σύγχρονου και του κλασικού ρεπερτορίου συμπράττοντας με κορυφαίους συναδέλφους τους.
Αναλυτικό πρόγραμμα και εισιτήρια εδώ.
Κεντρική φωτ.: Από παλαιότερη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Πηγή φωτ.: Facebook / Κρατική Ορχήστρα Αθηνών / Athens State Orchestra