Με τη γεύση του εξαιρετικού μπακλαβά Γκιουλιούογλου (στα ελληνικά Τριανταφυλλόπουλος) στον ουρανίσκο περνώ ξανά από τον προτζέκτορα του μυαλού τις μοναδικές σκηνές από την εξαίσια παραμονή 58 ωρών στη λατρεμένη Κωνσταντινούπολη.
Έχω τη βεβαιότητα ότι οι αγαπητοί «γείτονες» στη γωνιά αυτή του Liberal.gr θα έχουν γράψει για τον ΣΥΡΙΖΑ και τον Κασσελάκη. Συνεπώς, επιτρέψτε να αρχίσω την εβδομάδα με τις εντυπώσεις από μια συμπυκνωμένη και δυνατή σε «αρώματα» επίσκεψη στην Πόλη, μετά από δεκαετή απουσία.
Άλλο να το διαβάζεις στις αναλύσεις, κι άλλο να το βλέπεις. Την ενέργεια που εκπέμπεται από την αδιανόητα πολυπληθή τουρκική κοινωνία. Μια πλημμυρίδα νέων ανθρώπων κατακλύζει δρόμους, πεζοδρόμια, πλατείες, καφέ, εστιατόρια, κεμπαμτζίδικα, μπεργκεράδικα, σε όλες τις γειτονιές που απλώνεται αυτή η μεγαλούπολη των 20 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ίσως, όπως λένε οι ίδιοι, κάτι παραπάνω καθώς ο αριθμός των μεταναστών δεν είναι αυστηρά καταμετρημένος.
Δύο «Ελλάδες», δύο «Αυστρίες», πληθυσμιακά, σε μία μόνο πόλη. Σε μια διαρκή αντίθεση της παλαιάς με την καινούργια, η οποία αναπτύσσεται, θαρρείς ασυγκράτητα μέσα από νέες γειτονιές που συγκροτούνται από τη διαρκή ανοικοδόμηση πολυτελών κατοικιών. Εισόδημα για πρόσβαση στην αγορά των ακινήτων, στα προάστια που κάποτε ήταν δασικές εκτάσεις, δεν έχουν οι πολλοί. Ζητούμενο η στέγη κι εκεί για τους οικονομικά αδύναμους. Τα νιάτα κι η ελπίδα ότι το κράτος τους θα πάει μπροστά τους κινητοποιεί ή ενδεχομένως δεν τους επιτρέπει να μελαγχολούν.
Δρόμοι, λεωφόροι, περιφερειακές οδοί, αστικές σήραγγες, δεν «περπατιούνται» από το κυκλοφοριακό κομφούζιο. Έκρηξη στον αριθμό αυτοκινήτων, σχεδόν καθόλου μοτοσικλέτες, σε σχέση με τη δική μας αναλογία. Παρά το γεγονός ότι την τελευταία 10ετία σημειώθηκε πρόοδος στα δημόσια τεχνικά έργα και προστέθηκαν νέες γραμμές Μετρό, Τραμ, μαζί και η υποθαλάσσια ένωση της ευρωπαϊκής με την ασιατική πλευρά, δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν την πυκνοκατοικημένη παλαιά Πόλη.
Η Κωνσταντινούπολη με τα πολλά πρόσωπα, τις γάτες της, τους ουρανοξύστες, τα παλάτια και τις χαμοκέλες της, να συνυπάρχουν. Η Ευρωπαϊκή, της Ανατολίας, η παραδοσιακή, η σύγχρονη, η συντηρητική, η εκσυγχρονιστική, η ιστορική χερσόνησος ανάμεσα στη θάλασσα του Μαρμαρά και τον Κεράτιο κόλπο, το Πέραν, οι ακτές του Βοσπόρου, τα Πριγκηπονήσια ενώνονται σ´ ένα γοητευτικό και ελκυστικό μωσαϊκό που μαγνητίζει.
Κάτι υπάρχει, δυνατό, ικανό να δίνει κουράγιο στους φτωχούς ανθρώπους να παλεύουν για τη φροντίδα της οικογένειας τους. Ξέρουν εκείνοι τις συνέπειες του πληθωρισμού στην καθημερινότητα τους, όμως την ίδια στιγμή ο διαρκώς αυξανόμενος πληθυσμός σαν να «γιατρεύει» ένα κομμάτι της οικονομικής ανεπάρκειας. Κινούν την αγορά πρώτα απ’ όλα μόνοι τους. Οι συνέπειες του πληθωρισμού καμουφλάρονται. Λένε οι γνωρίζοντες πως αυτοί που γεννούν πολλά παιδιά στην πραγματικότητα είναι οικογένειες κουρδικής καταγωγής κι όχι τουρκικής, κάτι που αγχώνει τους Τούρκους ως προς την αλλοίωση της κοινωνικής τους σύνθεσης και συνοχής.
Το νέο αεροδρόμιο της Πόλης είναι μια φαραωνική κατασκευή. Αχανείς χώροι, πανύψηλες οροφές, πολυτελή καταστήματα για την εξυπηρέτηση των τουριστών. Πάντως, τα τελευταίας κατασκευής εμπορικά κέντρα έχουν προσαρμοσμένα ειδικά ωράρια λειτουργίας μεταμεσονύχτια για να νιώθουν σαν την πατρίδα του οι προερχόμενοι από τις Αραβικές χώρες με τις δικές τους συνήθειες.
Στο Κολωνάκι της Πόλης, τις Κυριακές τα εμπορικά λειτουργούν, εάν επιθυμεί ο ιδιοκτήτης. Και είναι γεμάτα από ενδιαφερόμενους αγοραστές σε μια οικονομία που η ισοτιμία του νομίσματος της αλλάζει…ανά ώρα. Τις τελευταίες ημέρες οι Τούρκοι πρέπει να πληρώσουν 33 τουρκικές λίρες για να αγοράσουν ένα Ευρώ. Η νέα τουρκική λίρα προέκυψε όταν είχαν «κοπεί» μηδενικά από την «παλιά» πριν από 23 χρόνια. Έχει ο καιρός (οικονομικά) γυρίσματα και για την Ελλάδα και για την Τουρκία…
Εξαρτάται που κυκλοφορείς και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της περιοχής θα δεις ή δεν θα συναντήσεις κοπέλες ντυμένες σύμφωνα με τις επιταγές του Ισλάμ. Είτε με τη μαντίλα, είτε ντυμένη απολύτως ευρωπαϊκά η κοπέλα, οι φίλες της, ο άντρας ή το αγόρι τους κρατούν όλοι κινητό τηλέφωνο τελευταίας γενιάς. Η τεχνολογία είναι αυτή που εκσυγχρονίζει την τουρκική κοινωνία. Τα νιάτα πολλά δίνουν το ρυθμό. Και η τουρκική κοινωνία ξεχειλίζει από ζωή.
Καθώς το αυτοκίνητο διασχίζει τον περιφερειακό δρόμο που σε πηγαίνει από το αεροδρόμιο στο κέντρο σε καλωσορίζουν στην Πόλη τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Λες κι οι είναι φροντιστήρια! Κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα, όπως και τα κρατικά. Ο ανταγωνισμός και η σύγκριση βελτιώνουν αλλήλους.
Η επίσκεψη στην Πόλη είχε αρχικό σκοπό. Να παραβρεθούμε στα θυρανοίξια του Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του Μπαλίνου, στη συνοικία Μπαλατά του Κερατίου κόλπου, πολύ κοντά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο του Φαναρίου. Γειτονιά ιστορική, τόπος Ρωμιών Κωνσταντινουπολιτών προτού ξεριζωθούν.
Ο Ναός ήταν ένα γκρέμισμα έως τη στιγμή που τον αντίκρισε ο γεννηθείς στην Πόλη, από γονείς Ρωμιούς, πετυχημένος στον τομέα του επιχειρηματίας Βύρων Νικολαΐδης, ο οποίος ανέλαβε συνολικά τη δαπάνη δεκάδων χιλιάδων Ευρώ για την αποκατάσταση του.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος ευλόγησε με την παρουσία του την επαναλειτουργία της εκκλησίας, η οποία αναφέρεται από τον 16ο αιώνα. Αρχιτεκτονικά «γλυκύτατος» ναός, ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής, θυμίζει αστικό οίκημα, αισθητική που συναντάται στην Πόλη. Ο προσδιορισμός «Μπαλίνο» εικάζεται ότι προέρχεται από το όνομα του Μαγίστρου Παυλίνου, της εποχής του Θεοδοσίου του Β´ ή κατά μια άλλη εκδοχή η ονομασία της περιοχής του Μπαλατά όπου κι ο ναός να προέρχεται από τον Γενουάτη ευγενή Παλίνο ή Μπαλίνο.
Η πρωτοβουλία του Πολίτη Β.Νικολαΐδη να αναλάβει την αναστήλωση και την ανακαίνιση του Ναού είναι ένδειξη μιας ιδέας που προσφάτως απασχολεί κάποιους ελάχιστους πρωτοπόρους της ομογένειας. Η αναβίωση κι η επιστροφή στην Κωνσταντινούπολη ώστε να αποφευχθεί το οριστικό τέλος της Ρωμιοσύνης.
Μια ιδέα οραματική. Ενδεχομένως να ακούγεται ουτοπική. Μπορεί. Αξίζει όμως να γίνει η προσπάθεια, να δοθεί η μάχη. Θα το «συζητήσουμε» αυτοτελώς σ’ άλλο σημείωμα.
Κλείνοντας την πρώτη αναφορά στην Κωνσταντινούπολη και στους Τούρκους. Ας προσπαθούμε να «διαβάσουμε» καλύτερα και κυρίως με περισσότερη προσοχή τους γείτονες, το κράτος που η Γεωγραφία το «έριξε» δίπλα μας.
Ο σεβασμός στην πολιτική και στον ρεαλισμό δεν εμποδίζει Ρωμιούς ξεριζωμένους από την γενέτειρα τους να ελπίζουν και να οραματίζονται την «Ανασυγκρότηση» της ομογένειας…
