Μια συνέντευξη Τύπου του υπουργού Οικονομικών με θέμα τις «σχολάζουσες κληρονομιές» σίγουρα δεν τραβάει αυτόματα το ενδιαφέρον.
Καταρχήν, η έννοια είναι γνωστή σε πολύ περιορισμένο κύκλο ανθρώπων: Νομικούς, στελέχη του δημοσίου κλπ. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν επηρεάζονται οι ζωές δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων. Σχολάζουσα είναι μια κληρονομιά, η οποία έχει μείνει χωρίς κληρονόμο, είτε γιατί οι συγγενείς αποποιήθηκαν, είτε γιατί δεν υπάρχουν διάδοχοι, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Σε αυτές τις κληρονομιές υπάρχουν και ακίνητα. Χιλιάδες ακίνητα. Τα οποία, η μοίρα τους είναι να περιέλθουν στην κυριότητα του δημοσίου.
Έλα όμως που αυτή η διαδικασία στην Ελλάδα γίνεται μέχρι τώρα με τα γνωστά ελληνικά χρονοδιαγράμματα. Για να φτάσει ένα ακίνητο να περιέλθει οριστικά και αμετάκλητα στο δημόσιο, για να οριστεί κάποιος «εκκαθαριστής» που θα ολοκληρώσει το έργο της αξιοποίησης της περιουσίας κλπ, μπορεί να περάσουν και πάνω από 10 χρόνια.
Και τι σας νοιάζει; Φανταστείτε μόνο να είστε ένας από τους ιδιοκτήτες διαμερίσματος σε μια πολυκατοικία 10 κατοικιών εκ των οποίων οι δύο παραμένουν κλειστές επί χρόνια γιατί συμπεριλαμβάνονται σε σχολάζουσες κληρονομιές. Φανταστείτε αυτούς τους ανθρώπους που δεν έχουν με ποιον να μοιραστούν τα κοινόχρηστα ή δεν ξέρουν από πού να ξεκινήσουν, όταν διαπιστωθεί μια βλάβη ή μια διαρροή στο κλειστό διαμέρισμα. Ιστορίες καθημερινής τρέλας στην Ελλάδα με τις οποίες απλώς έχουμε μάθει να συμβιβαζόμαστε.
Το υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί νομοσχέδιο για την επιτάχυνση της εκκαθάρισης των σχολαζουσών κληρονομιών για έναν λόγο εξίσου σημαντικό αν όχι σημαντικότερο σε σχέση με αυτόν που προαναφέρθηκε. Όταν η όλα η χώρα παραμιλάει για τις τιμές των ακινήτων και των ενοικίων, δεν είναι δυνατόν να μην συζητάμε για τη σκληρή πραγματικότητα που ορίζει ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης:
Όταν οι τιμές ανεβαίνουν, ο τρόπος για να τις συγκρατήσεις είναι να αυξήσεις την προσφορά και όχι να τονώσεις τη ζήτηση. Μπορεί λοιπόν να δίνει μια λύση το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2» σε μερικές χιλιάδες υποψήφιους αγοραστές ακινήτων, δεν παύει όμως να είναι ένα μέτρο που ενισχύει τη ζήτηση. Άρα, αν δεν ωθεί τις τιμές των ακινήτων ακόμη υψηλότερα, σίγουρα δεν συμβάλλει στη συγκράτησή τους.
Και πώς εμπλέκονται στην υπόθεση οι σχολάζουσες κληρονομιές; Είναι πολύ απλό: Τα κλειστά ακίνητα που έχει στην κυριότητά του το δημόσιο, αν ξεκαθαρίσουν τα γραφειοκρατικά ζητήματα, μπορούν να επιστρέψουν στην αγορά. Κατά κύριο λόγο αυξάνοντας το απόθεμα των κοινωνικών κατοικιών που θέλει και πρέπει να δημιουργήσει η Ελλάδα. Μετά το κλείσιμο του ΟΕΚ βρεθήκαμε να είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα χωρίς οργανωμένη αγορά κοινωνικής κατοικίας, η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως «αμορτισέρ» για την απορρόφηση των αυξήσεων στις τιμές των ακινήτων ειδικά για τους πιο ευάλωτους.
Η αλλαγή δεν θα φανεί από τη μια ημέρα στην άλλη. Το νομοσχέδιο για τις σχολάζουσες κληρονομιές εντάσσεται στις παρεμβάσεις «υποδομής» που θα χρειαστούν αρκετούς μήνες ή και λίγα χρόνια για να έχουν αντίκτυπο. Όμως, αν μιλάμε για μέτρα στην κατεύθυνση αντιμετώπισης του στεγαστικού, είναι σίγουρα μια κίνηση στη σωστή κατεύθυνση (η οποία άργησε πολύ).
