Επενδύσεις €2 δισ. στη Δ. Μακεδονία σε έργα ΑΠΕ και υδρογόνου
Γιώργος Εξάρχου (HDF Energy)

Επενδύσεις €2 δισ. στη Δ. Μακεδονία σε έργα ΑΠΕ και υδρογόνου

Τα επενδυτικά σχέδια της HDF Energy για την ελληνική αγορά, της γαλλικής εταιρείας που πρωτοπορεί παγκοσμίως στην ενέργεια υδρογόνου, ξεδιπλώνει σε συνέντευξή του στο Liberal ο Γιώργος Εξάρχου, διευθυντής Ελλάδας και Κύπρου της εταιρείας.

Ο ίδιος κάνει λόγο για επενδύσεις που αφορούν τον τομέα των ΑΠΕ και του υδρογόνου στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας, ύψους € 2 δισ. με δημιουργία περίπου 5.000 θέσεων εργασίας κατά την κατασκευή των έργων και σχεδόν 400 θέσεις κατά την 25ετή λειτουργία των μονάδων.

Ακόμα, εξηγεί πώς η εταιρεία θα συμβάλλει στην ενεργειακή μετάβαση των εγχώριων απολιγνιτοποιημένων περιοχών και νησιών ενώ αναφέρεται στις προοπτικές που έχουν ανοίξει στην ελληνική αγορά στον κλάδο του υδρογόνου αλλά και στις προκλήσεις της.

Συνέντευξη στη Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

Βλέπουμε πως ο δρόμος για την εγκατάσταση μονάδων υδρογόνου στη χώρα έχει ανοίξει τελευταία σημαντικά. Πώς αξιολογείτε την εγχώρια αγορά; Ποιες οι προκλήσεις της σήμερα;

Η Hydrogene de France είναι παραγωγός κυψελών καυσίμου κλίμακας-MW, τις οποίες χρησιμοποιεί στην ανάπτυξη λύσεων ηλεκτροπαραγωγής. Η τεχνολογία μας παράγεται στο Μπορντώ της Γαλλίας, σε μονάδα που έχει χαρακτηριστεί Έργο Σημαντικού Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI) από τη Γαλλική Κυβέρνηση.

Βρισκόμαστε στην ελληνική αγορά ήδη από το 2023 και μας χαροποιεί το γεγονός ότι το τελευταίο καιρό παρατηρούμε κινητικότητα αναφορικά με το υδρογόνο και βλέπουμε σχετικές επενδύσεις να προχωρούν, κυρίως στο τομέα της ηλεκτρόλυσης, στη παραγωγή δηλαδή καθαρού υδρογόνου σαν καύσιμο. Δεδομένου του περιορισμένου αριθμού πιθανών αγοραστών υδρογόνου, σε σχέση με αγορές όπως η Γερμανία όπου η ανάγκη πράσινου υδρογόνου από τη βιομηχανία επιταχύνει τη ζήτηση, και αυτή με τη σειρά της τη θέσπιση σχετικών κανονιστικών πλαισίων και εφόσον έργα υποδομών υδρογόνου που θα συνδέουν την Ελλάδα, σαν εξαγωγό χώρα πράσινου υδρογόνου προς βιομηχανοποιημένες περιοχές της Κεντρικής Ευρώπης, χρειάζονται χρόνια για να αναπτυχθούν, θεωρούμε πως το Renewstable, η πρόταση που προωθούμε σε αρκετές αγορές παγκοσμίως συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής, μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την εξοικείωση της Πολιτείας και τον σχετιζόμενων αρχών με τις τεχνολογίες υδρογόνου, γεγονός το οποίο θα συμβάλλει στη δημιουργία μιας ευρύτερης οικονομίας υδρογόνου στη χώρα μας.

Να αναφέρω επιγραμματικά πως το Renewstable είναι μια υποδομή που αναπτύσσεται κατάντη-του-μετρητή (behind-the-meter) και αποτελείται από α) μονάδα παραγωγής ΑΠΕ (φωτοβολταϊκό ή αιολικό πάρκο), β) ηλεκτρολύτη, γ) μονάδα αποθήκευσης υδρογόνου και δ) κυψέλες καυσίμου και ε) μπαταρία λιθίου. Με αυτή τη συστοιχία  τεχνολογιών επιτυγχάνουμε την παροχή στο δίκτυο αδιάκοπης, μη-στοχαστικής (non-intermittent) πράσινης ενέργειας όλο το 24ωρο. Χρησιμοποιούμε δηλαδή το υδρογόνο σαν φορέα αποθήκευσης πράσινης ενέργειας για την επαναχρησιμοποίησή του για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής, είναι αυτό που αποκαλούμε μια λύση power-to-power (P2P).

Τι επενδύσεις σχεδιάζετε για την ελληνική αγορά υδρογόνου; Ποια είναι τα σχέδια σας για την περιοχή της Δ. Μακεδονίας;
 
Στη Δυτική Μακεδονία όπου παραδοσιακά χτυπά η «καρδιά» της ηλεκτροπαραγωγής της χώρας μας, βρίσκεται ένα ανεπτυγμένο σύστημα δικτύου μεταφοράς ενέργειας το οποίο έχει σχεδιαστεί για να δέχεται ηλεκτρική ενέργεια βάσης (baseload). Παράλληλα, η Δυτική Μακεδονία αποτελεί μια από τις Περιοχές Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης όπου η καινοτομία βρίσκεται στο πυρήνα της οικονομικής μετάβασης από μια λιγνιτική οικονομία σε μια οικονομία καινοτομίας και νέων τεχνολογιών. Αυτός ο συνδυασμός δικτύου και διάθεσής για καινοτομία μας οδήγησε να σχεδιάσουμε ένα πορτφόλιο Renewstable έργων το οποίο αντιστοιχεί σε € 2 δισ. και δύναται να δημιουργήσει περίπου 5.000 θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή των έργων και σχεδόν 400 θέσεις κατά την 25ετή λειτουργία των μονάδων.

Από αυτή τη συστάδα έργων, ενδεικτικά, το Western Macedonia 1 (‘WM1’) θα αποτελείται από φωτοβολταϊκό 200 MWp, ηλετρολύτη 32 MW, 300 ΜWh αποθηκευτικής χωρητικότητας (κυρίως στη μορφή υδρογόνου αλλά συνοδευόμενη από μια δίωρη μπαταρία για λόγους γρήγορης ανταπόκρισης στο δίκτυο τις ώρες αιχμής) και 9 MW κυψελών καυσίμου. Αυτό το έργο αφορά επένδυση της τάξης των € 370 εκατ. και θα δημιουργήσει 450 και 30 θέσεις εργασίας κατά τη φάση κατασκευής και λειτουργίας αντίστοιχα.

Σύμφωνα με την κείμενη ελληνική νομοθεσία, στρατηγικές επενδύσεις στο τομέα της ηλεκτροπαραγωγής μπορούν να θεωρηθούν τα πιλοτικά πλωτά φωτοβολταϊκά, τα υπεράκτια αιολικά, και αυτό που ο νόμος ορίζει ως ‘Πλήρως Ελεγχόμενες ΑΠΕ’. Αυτές, περιλαμβάνουν κυρίως τεχνολογίες που απαιτούν εξωτερικά στοιχεία για τη λειτουργία τους, ή υπόκεινται σε γεωμορφολογικές απαιτήσεις, όπως η βιομάζα/βιοαέριο και η γεωθερμία αντίστοιχα.

Στην κατηγορία αυτή έργων υπάρχει ακόμα μια τεχνολογία, power-to-power μέσω θερμικής αποθήκευσης,  η οποία δύναται να συνάψει Σύμβαση Διαφορικής Προσαύξησης (Contract-for-Difference) και λαμβάνει Τιμή Αναφοράς εγκεκριμένη τόσο από την ελληνική νομοθεσία όσο και από Ευρωπαϊκούς μηχανισμούς κρατικής στήριξης (State Aids). Έχουμε παρουσιάσει στο Υπουργείο τις θέσεις μας και βρισκόμαστε σε επαφή ώστε να μπορέσουμε να λάβουμε την ίδια Τιμή Αναφοράς που λαμβάνει αυτή η υπάρχουσα power-to-power τεχνολογία. Άλλωστε, μέσα στα καθήκοντα των εταιρειών, είναι να παρουσιάζουν καινοτόμες ιδέες που μπορούν να επωφεληθούν από τις ήδη υπάρχουσες προβλέψεις του νομοθέτη.

Πώς εκτιμάτε ότι θα επηρεάσει τους στόχους της πράσινης μετάβασης η πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, πιστή στα ορυκτά καύσιμα; 

Οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι αβέβαιη καθώς κάθε μέρα οι αγορές πληροφορούνται για κάποια νέα εξέλιξη, τόσο στην ενεργειακή πολιτική των ΗΠΑ όσο και στο θέμα των συσχετισμών του παγκόσμιου εμπορίου.

Ειδικότερα για το τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, είναι σίγουρο ότι λύσεις που δε βασίζονται σε εξωτερικούς παράγοντες που υπόκεινται σε τιμαριθμικές προσαυξήσεις (όπως δυστυχώς συμβαίνει στην περίπτωση των ορυκτών καυσίμων), καθώς και τεχνολογίες πράσινης ηλεκτροπαραγωγής με στοιχεία μονάδας βάσης, οι οποίες μάλιστα παράγονται στην Ευρώπη, θα διαδραματίσουν ρόλο επιταχυντή της ενεργειακής μετάβασης και θα έχουν καίρια συνεισφορά στην ενεργειακή και βιομηχανική ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Η ενεργειακή μετάβαση τώρα πρέπει να επιταχύνει και να παραμείνει πιστή στους στόχους της.

Δώστε μας μια εικόνα για το χαρτοφυλάκιο που αναπτύσσετε επί του παρόντος. Με έδρα τη Γαλλία, έχετε έντονη παρουσία παγκοσμίως. 

Πράγματι, η στόχευση της εταιρίας είναι παγκόσμια και ως εκ τούτου διαθέτουμε έργα σε πολλές περιοχές του πλανήτη σε διάφορα στάδια ανάπτυξης ή και λειτουργείας. Ήδη από το 2016 βρίσκεται σε λειτουργιά κυψέλη καυσίμου μας η οποία χρησιμοποιεί πλεονάζον υδρογόνο που προέκυπτε από τη λειτουργεία ενός διυληστηρίου στη Martinique και που πλέον χρησιμοποιείται για αυτό-κατανάλωση ρεύματος από τη βιομηχανική μονάδα.

Το 2021 «έκλεισε» η χρηματοδότησή του πρώτου Renewstable μας στη Γαλλική Γουιάνα, το οποίο βρίσκεται στο τελικό στάδιο κατασκευής ενώ πρόσφατα, κατά την επίσκεψη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κας. Ούρσουλα Βον Ντερ Λέηεν, ανακοινώθηκε η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στο Renewstable της εταιρίας μας στα Barbados. Άλλες αναπτύξεις σε προχωρημένο στάδιο αδειοδότησης βρίσκονται στην Ινδονησία, στο Μεξικό, στη Ναμίμπια και σύντομα ευελπιστώ η Ελληνική αγορά να πρωταγωνιστήσει στο ευρωπαϊκό πορτφόλιο έργων μας.