Υψηλές προσδοκίες για την επόμενη μέρα της Θεσσαλονίκης έχει καλλιεργήσει η λειτουργία του μετρό, ενός πολύπαθου έργου που δίχασε και ταλαιπώρησε την πόλη και τους κατοίκους της. Κορυφαίοι υπουργοί, αλλά και εκπρόσωποι φορέων συμφωνούν πλέον πως η πόλη αλλάζει… πίστα, ενώ ο αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και πολιτικός μηχανικός, Πάρις Μπίλλιας μιλώντας στο Liberal.gr επισημαίνει πως «από σήμερα η Θεσσαλονίκη θα είναι μια άλλη πόλη. Και θέλω να πιστεύω πως θα ακολουθήσουν και άλλα έργα που θα αναδείξουν περισσότερο τον χαρακτήρα και τις προοπτικές της». Κυρίως, όμως, «θα αναπτερωθεί το ηθικό των Θεσσαλονικέων, οι οποίοι θα δουν ότι επιτέλους μπορούν και ολοκληρώνονται έργα στην πόλη τους».
Η εκκίνηση του πολυαναμενόμενου και πολύπαθου μέσου σταθερής τροχιάς είναι… talk of the town με αναρτήσεις στα social media και «πηγαδάκια» στα λεωφορεία, καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι, οι οποίοι δεν πιστεύουν ακόμη και σήμερα πως το άλλοτε «γεφύρι της Άρτας», μπαίνει στις ράγες το μεσημέρι του Σαββάτου χωρίς… μουσαμάδες, με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη να πατάει συμβολικά το κουμπί της εκκίνησης και να έχει κάθε λόγο να αισθάνεται δικαιωμένος για την επιλογή του και την καταλυτική παρέμβασή του, ώστε η πόλη να αποκτήσει «και μετρό και αρχαία».
Το Μετρό είναι εδώ…
«Το Μετρό της Θεσσαλονίκης είναι εδώ», αναγράφεται και στη σχετική πρόσκληση που εστάλη στους τυχερούς, οι οποίοι θα παραβρεθούν στην ιστορική στιγμή των εγκαινίων ενός μέσου μαζικής μεταφοράς που αποτελεί κόσμημα το οποίο, ωστόσο, κάποιοι έσπευσαν να βανδαλίσουν προτού καν λειτουργήσει. «Τέτοιου είδους συμπεριφορές μας πάνε πίσω. Είναι λάθος να βανδαλίζουμε ένα έργο που είναι στην αιχμή της τεχνολογίας, που είναι ένα κόσμημα για τη Θεσσαλονίκη», σχολίασε ο κ. Μπίλλιας ο οποίος έζησε όλες τις… περιπέτειες του μετρό από μέσα, καθώς επί σειρά ετών συμμετείχε σε συσκέψεις και με την ιδιότητά του ως προέδρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας.
Στη συνέντευξή του στο Liberal ο κ. Πάρις Μπίλλιας, μιλά για τη βιωσιμότητα του έργου, αλλά και για τις στιγμές που και εκείνος φοβήθηκε πως ο σχεδιασμός θα μπορούσε να τιναχτεί στον αέρα.
Συνέντευξη στη Δέσποινα Ιωαννίδου
Κύριε Μπίλλια, πλέον μας χωρίζουν λίγες ώρες από την έναρξη λειτουργίας της βασικής γραμμής του μετρό της Θεσσαλονίκης. Το… πιστεύετε ότι θα φτάναμε επιτέλους σε αυτήν τη στιγμή;
Είναι απίστευτο και όμως αληθινό! Μετά από 30 και πλέον χρόνια ταλαιπωρίας στην πόλη της Θεσσαλονίκης, μέσα από διαδικασίες διχασμού για το αν είναι αναγκαίο το έργο, για το αν η πόλη χρειάζεται μετρό ή τραμ και για το αν τα αρχαία της Βενιζέλου πρέπει να αποσπαστούν ή να παραμείνουν στη θέση τους, φτάσαμε στο σημείο να έχουμε ένα υπερσύγχρονο μετρό στη διάθεσή μας για να μπορούμε να μετακινηθούμε με ασφαλή τρόπο και ταχύτατα. Με αυτό το μέσο η Θεσσαλονίκη μπαίνει στις προηγμένες πόλεις της Ευρώπης και θέλω να πιστεύω πως θα ακολουθήσουν και άλλα έργα που θα αναδείξουν περισσότερο τον χαρακτήρα και τις προοπτικές της.
Ζήσατε την κατασκευή του μετρό σε όλες τις φάσεις και μάλιστα συμμετέχοντας σε κρίσιμες συσκέψεις για το μέλλον του. Υπήρξε κάποια στιγμή που φοβηθήκατε πως δεν θα γίνει ποτέ;
Ένα κομβικό χρονικό σημείο για το έργο ήταν όταν προέκυψε το ζήτημα της διαχείρισης των αρχαίων της Βενιζέλου. Δεν θα ξεχάσω τις εντάσεις, τις έντονες αντιπαραθέσεις και τις απόψεις που ακούστηκαν. Τότε ακριβώς φοβήθηκα για την πορεία του έργου, για το ποιο μετρό θα έχουμε τελικά και κατά πόσο θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της πόλης.
Ποια ήταν η συμβολή του ΤΕΕ/ΤΚΜ –στη διάρκεια και της δικής σας θητείας ως προέδρου- στην πορεία του έργου;
Η συμβολή του ΤΕΕ/ΤΚΜ ήταν πάρα πολύ σημαντική. Είναι χαρακτηριστικό πως κάποια από τα στοιχεία που κατά καιρούς προτείναμε υλοποιήθηκαν έστω και με μεγάλη χρονική καθυστέρηση, όπως συνέβη στο θέμα της διαχείρισης των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου. Ήμασταν οι πρώτοι, οι οποίοι -μέσα από μια τεκμηριωμένη μελέτη- είχαμε προτείνει τη λύση της απόσπασης και της επανατοποθέτησης. Αυτό έγινε το 2013 και η απόφαση τελικά ελήφθη το 2019 μετά την παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Επίσης σημαντική ήταν η παρέμβαση στον τρόπο διαχείρισης του έργου από πλευράς της τότε Αττικό Μετρό. Είχαμε προτείνει, λοιπόν, να δημιουργηθεί Επιτροπή Επίλυσης Φιλικού Διακανονισμού που έλυσε συμβατικά προβλήματα με τον ανάδοχο του έργου εξαιτίας των οποίων είχαμε σημαντικές καθυστερήσεις. Επίσης, σε όλη αυτή την περίοδο από το 2006 -αλλά και λίγο νωρίτερα, προτού ξεκινήσει το έργο- μέχρι πρόσφατα που ολοκληρώθηκε, υπήρχαν διαρκώς παρεμβάσεις και προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ, οι οποίες αν είχαν υιοθετηθεί νωρίτερα, θα είχαν ως αποτέλεσμα το έργο να ολοκληρωθεί και πιο σύντομα και σίγουρα με μικρότερο κόστος.
Εκτός από τα αρχαία ποια άλλα μεγάλα προβλήματα συζητήθηκαν πίσω από τις κλειστές πόρτες των συσκέψεων;
Αυτό που είχε δυσκολέψει την έγκαιρη ολοκλήρωση του έργου ήταν τα ζητήματα των απαλλοτριώσεων. Υπήρχαν αντιδράσεις για συγκεκριμένους σταθμούς, διότι οι ιδιοκτήτες αρνούνταν να αποδώσουν στην ανάδοχο εταιρία τον απαιτούμενο χώρο για να ξεκινήσουν οι εργασίες. Και βέβαια, τα πρώτα χρόνια, υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση στη λήψη των αναγκαίων αποφάσεων για να επιλυθούν προβλήματα που προέκυψαν κατά τη διάρκεια κατασκευής του έργου και δεν προβλέπονταν στη σύμβαση.
Και, επίσης, ένας παράγοντας για την καθυστέρηση είναι ότι όταν δημοπρατήθηκε το έργο δεν είχαν την απαραίτητη ωριμότητα οι μελέτες που έπρεπε να το συνοδεύουν.
Τελικά, η επιλογή για τον Σταθμό Βενιζέλου «και μετρό και αρχαία» δικαιώνει το ΤΕΕ αλλά και τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη;
Βεβαίως. Και αυτό θα το αντιληφθούν όλοι οι συμπολίτες μας και όλοι οι επισκέπτες της πόλης όταν από σήμερα θα ξεκινήσουν να μετακινούνται με το μετρό και θα επισκέπτονται τον Σταθμό Βενιζέλου, ο οποίος θα προσελκύει και τους τουρίστες. Θα είναι ένα τοπόσημο της πόλης γιατί είναι το μοναδικό μετρό όπου συμβιώνουν αρχαία μέσα σε έναν σταθμό μετρό.
Τι εκτιμάτε ότι θα αλλάξει στη λειτουργία και την καθημερινότητα της Θεσσαλονίκης με την εκκίνηση του μεγάλου αυτού έργου, το οποίο ωστόσο έχει μικρό μήκος, καθώς η βασική γραμμή εκτείνεται σε μόλις 9,6 χιλιόμετρα;
Θα υπάρξει βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, οι οποίοι θα εξυπηρετούνται από τη συγκεκριμένη γραμμή. Σε συνδυασμό δε με την αναδιάρθρωση των λεωφορειακών γραμμών θα βελτιωθεί περισσότερο η ποιότητα ζωής, ενώ θα δώσει την ευκαιρία για μεγάλες αστικές παρεμβάσεις σε όλο τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Ο τρόπος μετακίνησης θα αλλάξει και θα είναι εφικτή η υλοποίηση των Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, όπως τα έχει αποφασίσει ο κεντρικός δήμος. Είμαι βέβαιος πως ξημερώνει μια καλύτερη μέρα από σήμερα για την πόλη παρότι το συγκεκριμένο μετρό έχει μικρό μήκος.
Εκτιμάτε πως αποτελεί βιώσιμο έργο το μετρό με τους 13 σταθμούς του; Θα μπορεί να βγάζει τα έξοδα λειτουργίας του;
Σίγουρα ναι. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι καθημερινοί επιβάτες του αναμένεται ότι θα είναι 250.000, αριθμός πολύ υψηλός. Το έργο, λοιπόν, θα μπορεί όχι μόνο να είναι βιώσιμο, αλλά και να αποπληρώνει τα δάνεια που έχουν ληφθεί από πλευράς της πρώην Αττικό Μετρό για την κατασκευή του.
Η επέκταση της Καλαμαριάς, η οποία, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης, θα παραδοθεί μέχρι το τέλος του 2025, τι επιπλέον μπορεί να προσφέρει στα ζητήματα της καθημερινής λειτουργίας της Θεσσαλονίκης;
Η Καλαμαριά είναι ένας δήμος με μεγάλο αριθμό κατοίκων. Η ολοκλήρωση της κατασκευής αυτής της γραμμής θα συμβάλλει με επιπλέον 90.000 επιβάτες καθημερινά στις μετακινήσεις.
Ποια θεωρείτε ότι πρέπει να είναι η επόμενη επέκταση του μετρό; Προς τη βορειοδυτική Θεσσαλονίκη ή προς το αεροδρόμιο;
Προς τη βορειοδυτική Θεσσαλονίκη. Και αυτό διότι στις συγκεκριμένες περιοχές ζουν περισσότεροι από 300.000 κάτοικοι, οι οποίοι έχουν ανάγκη καθημερινών μετακινήσεων για εργασία, για τα Πανεπιστήμια, για την αγορά και για ψυχαγωγία στο κέντρο της πόλης. Έχουν ανάγκη να μετακινηθούν με ένα μέσο σταθερής τροχιάς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, φαίνεται να μπαίνει σε δεύτερη μοίρα το θέμα της επέκτασης στη Δυτική Θεσσαλονίκη, ενώ πατάει… γκάζι ο προαστιακός. Υπάρχουν προοπτικές για την εξασφάλιση χρηματοδότησης των επεκτάσεων προς τα δυτικά;
Είναι γεγονός ότι το μετρό είναι ένα ακριβό έργο και θα πρέπει πρώτα να γίνουν οι απαιτούμενες μελέτες, να δούμε τον προϋπολογισμό των εργασιών που θα προκύψουν και είμαι βέβαιος πως θα βρεθεί και η χρηματοδότηση. Άλλωστε τα συγκεκριμένα έργα έχουν υψηλή επιβατική κίνηση και μπορούν να είναι βιώσιμα και να αποπληρώνουν τυχόν δάνεια που θα απαιτηθούν.
Κύριε Μπίλλια πώς θα είναι από σήμερα η Θεσσαλονίκη;
Από σήμερα η Θεσσαλονίκη θα είναι μια άλλη πόλη, καλύτερη από ότι είναι σήμερα, με ένα μέσο μαζικής μεταφοράς, το οποίο είναι φιλικό στο περιβάλλον, που εξασφαλίζει την απρόσκοπτη μετακίνηση των συμπολιτών μας. Αλλά το πιο σημαντικό είναι πως θα αναπτερωθεί το ηθικό των Θεσσαλονικέων, οι οποίοι θα δουν ότι επιτέλους μπορούν και ολοκληρώνονται έργα στην πόλη τους.
Ωστόσο είχαμε και τους πρώτους βανδαλισμούς αλλά και απειλές…
Τέτοιου είδους συμπεριφορές μας πάνε πίσω. Είναι λάθος προτού καν μπει σε λειτουργία να αρχίσουμε να βανδαλίζουμε ένα έργο που είναι στην αιχμή της τεχνολογίας, που είναι ένα κόσμημα για τη Θεσσαλονίκη.
Πιστεύω ότι τελικά δεν θα συνεχιστούν αυτοί οι βανδαλισμοί και θα έχει και το μετρό μας την αντιμετώπιση που έχει και το μετρό της Αθήνας.
Είναι υποχρέωση όλων των Θεσσαλονικέων να προστατεύσουν αυτό το έργο.
