Όσο πιο εξεζητημένη είναι η μυθοπλασία τόσο περισσότερους ακροατές προσελκύει
Shutterstock
Shutterstock
Σώτη Τριανταφύλλου

Όσο πιο εξεζητημένη είναι η μυθοπλασία τόσο περισσότερους ακροατές προσελκύει

«Παραμένουμε μια δυστυχισμένη χώρα αυτοκαταστροφικών ανθρώπων όπου νευρικοί δάσκαλοι παθαίνουν αμόκ δημοσίως ουρλιάζοντας ''Δολοφόνεεε Μητοτάκηηηηη'', ενώ εκτυλίσσονται αλλόκοτες συνεδριάσεις ''για τα Τέμπη''», δηλώνει στο Liberal η γνωστή συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλλου. Η κ. Τριανταφύλλου μιλάει για την εργαλειοποίηση της τραγωδίας των Τεμπών και σχολιάζει τις κινήσεις της Ευρώπης απέναντι στον Πούτιν.

Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο

Πρόταση δυσπιστίας και προανακριτική. Η πολιτική αντιπαράθεση με φόντο την τραγωδία των Τεμπών κορυφώνεται. Ποιοι πιστεύετε ότι εργαλειοποιούν το τραγικό δυστύχημα;

Τα ήθη μας, πολιτικά και άλλα, είναι αποκαρδιωτικά. Η κυβέρνηση και ειδικά ο κ. Μητσοτάκης έχουν υποτιμήσει την αγριότητα, το κοινωνικό μίσος. Ίσως τα μέλη της κυβέρνησης ζούσαν σε μια φυσαλίδα ευσεβών πόθων ή είχαν βουλιάξει, ως μη όφειλαν, σε αυταρέσκεια. Η πραγματικότητα είναι αυτή: Παραμένουμε μια δυστυχισμένη χώρα αυτοκαταστροφικών ανθρώπων όπου νευρικοί δάσκαλοι παθαίνουν αμόκ δημοσίως ουρλιάζοντας «Δολοφόνεεε Μητοτάκηηηηη», ενώ εκτυλίσσονται αλλόκοτες συνεδριάσεις «για τα Τέμπη».

Παραλλήλως, σεληνιασμένοι πολιτικάντηδες που πιστεύουν σε εξωγήινους ερπετοειδείς ή στην Κοίλη Γη, δημιουργούν μυθεύματα τα οποία χάβει το κοινό και τα διαδίδει μέσω των κοινωνικών δικτύων: Ξόμπλια, κουσκούς, βρισίδια, συκοφαντίες, ονειροφαντασίες. Όλα τούτα, σε συνεργασία με τα διάφορα αριστερά γκρουπούσκουλα, που, ως συνήθως, επιδιώκουν το χάος.

Η εργαλειοποίηση, όπως λέτε, είναι μια πολλαπλή εκδήλωση αναίσχυντης προπαγάνδας και λάσπης από την οποία πάντοτε μένουν λεκέδες. Αν και η κυβέρνηση είναι συμβολικά υπεύθυνη για ό,τι συνέβη, πρακτικά υπεύθυνοι είναι μια σειρά άνθρωποι που σχετίζονται με τον σιδηρόδρομο. Παρ’ όλ’ αυτά, η κυβέρνηση είναι που θα παραμείνει τυλιγμένη με φρικτές υποψίες. Τέτοια είναι η δύναμη της προπαγάνδας. Έπρεπε να το έχει προβλέψει και να είχε πράξει τα δέοντα.

Μετά το δυστύχημα διακινήθηκαν διάφορες θεωρίες συνωμοσίας: Ότι υπήρχε βαγόνι που εξαφανίστηκε, ότι υπήρχε ολόκληρο κοντέινερ με παράνομο φορτίο, ενώ στη συνέχεια αφέθηκαν υπαινιγμοί για τον θάνατο του νέου ανθρώπου στη Λάρισα. Ποιοι διακινούν αυτές τις θεωρίες και γιατί μεγάλο μέρος της κοινωνίας φαίνεται ότι τις αποδέχεται;

Εντός και εκτός του κοινοβουλίου έχουν λόγο και προπαγανδιστική ισχύ άτομα και ομάδες που, αν και πρόσκεινται σε διαφορετικές περιοχές του πολιτικού φάσματος, χρησιμοποιούν το ίδιο λεξιλόγιο και τα ίδια συναισθήματα. Αντί να ανατεθεί η υπόθεση στους αρμοδίους  - αστυνομία, δικαιοσύνη - στήνονται λαϊκά δικαστήρια στα οποία έχουμε μακρά παράδοση. Εξάλλου, ο κόσμος δεν θέλει να ακούει βαρετές ερμηνείες, διψάει για θρίλερ. Όσο πιο εξεζητημένη είναι η μυθοπλασία τόσο περισσότερους ακροατές προσελκύει. Όλα είναι Νέτφλιξ.

Σας φοβίζει η επιστροφή στο παρελθόν; Δηλαδή σε μια κοινωνία βαθιά διαιρεμένη όπου βασιλεύει η τοξικότητα; Όπως την εποχή της κάτω και πάνω πλατείας κατά τη διάρκεια των μνημονίων;

«Βαθιά διαιρεμένοι» δεν ήμασταν μόνον τον πρώτο καιρό του παπανδρεϊσμού, όταν η αριστερά βρισκόταν ενδόξως στην εξουσία και μοίραζε λεφτά που φύτρωναν στο λεφτόδεντρο. Και αργότερα, για λίγο, επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη ο οποίος πιθανότατα είχε εμπνεύσει κάποια αξιοπρέπεια με την προοπτική του εξευρωπαϊσμού. Ήσαν πολύ σύντομα τα διαλείμματα της σχετικής ηρεμίας.

Ο κανόνας είναι το αντιδεξιό μένος  - ιδιαίτερα όταν τη «δεξιά» εκπροσωπεί η οικογένεια Μητσοτάκη - και προπάντων το brown-baiting, ένα εθνικό μας άθλημα: Όποιος δεν ενώνει τη φωνή του με τους αγανακτισμένους, είναι φασίστας, όργανο χουντικής εξουσίας, ιδιοτελής και ανάλγητος. Σήμερα, έχουμε μια πλαδαρή κυβέρνηση και μια κακοήθη αντιπολίτευση η οποία συμπεριφέρεται απρεπώς: Παρατηρώ ότι πολλαπλασιάζονται οι βλακώδεις δηλώσεις παραδοσιακών και όψιμων αντισυστημικών που, σε κανονικές συνθήκες, δεν θα είχαν θέση ούτε σε σατιρικές εκπομπές, ούτε σε επιθεωρησιακές σκηνές. Ζούμε ξανά και ξανά μια εποχή μωρίας των πολιτευτών, τους οποίους το κοινό ακολουθεί σαν αγέλη. Εξάλλου, είμαστε η χώρα όπου τον δημόσιο διάλογο ορίζουν ένα σταλινικό κόμμα και πολλά σταλινοειδή, κι όπου οργιάζει η παραπληροφόρηση. Αυτό το τελευταίο είναι φυσικά διεθνές φαινόμενο: Τα πλήθη τρώνε σανό.

Υπάρχουν τα τελευταία χρόνια σταθερά δύο Ελλάδες. Η μία που με ορθολογικό τρόπο προσεγγίζει τα όποια ζητήματα προκύπτουν αναζητώντας ευθύνες και ολοκληρωμένο σχέδιο για την επόμενη μέρα. Και η άλλη που υποδαυλίζει τον ισοπεδωτισμό και την τοξικότητα. Ποια πιστεύετε θα επικρατήσει;

Αν υπάρχουν δύο Ελλάδες, η πρώτη που περιγράφετε είναι μειοψηφική και παροπλισμένη. Όσοι ψήφισαν τον κ. Μητσοτάκη περίμεναν όντως ορθολογισμό, Νόμο και Τάξη, μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, εκκαθάριση των ΑΕΙ από το Κατεστημένο των φοιτητοπατέρων και τα τοιαύτα. Τίποτα από αυτά δεν μπόρεσε να κάνει. Διότι, ακόμα κι αν ήθελε  - υπάρχουν πολλές αγκυλώσεις στη Νέα Δημοκρατία - δεν θα τον άφηναν τα συνδικάτα, το ΚΚΕ, οι εν εξάλλω καταστάσει επαναστάτες του γλυκού νερού, οι παλιοπαρέες που ασκούν εξουσία στην Ελλάδα. Λίγοι θέλουν αλλαγές στη χώρα μας - πολλοί έχουν βολευτεί μέσα στην καθυστέρηση και στην ανωμαλία. Δε βαριέσαι. Χαλλλαρρά.

Ποια άποψη έχετε σχηματίσει για την τραγωδία των Τεμπών; Ποιοι οι λόγοι που οδήγησαν στο δυστύχημα και τι πρέπει να κάνουμε για να μην ξαναζήσουμε παρόμοια τραγωδία;

Δεν διαθέτω και δεν θα μπορούσα να διαθέτω όλες τις πληροφορίες εφόσον οι έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη. Όμως, αν ζούμε, ζούμε από την καλή μας τύχη, από επαναλαμβανόμενα θαύματα. Η Ελλάδα είναι επικίνδυνο μέρος: Λίγοι άνθρωποι κάνουν σωστά τη δουλειά τους, είτε είναι πολίτες, είτε είναι πολιτικοί. Οι νόμοι δεν τηρούνται, η διαχείριση κινδύνων είναι πλημμελής. Ένα τέτοιο δυστύχημα παραμόνευε για να συμβεί. Ίσως παραμονεύουν κι άλλα. Έχουμε υπερβολικά μεγάλο μερίδιο τραγωδιών. Τι πρέπει να κάνουμε: Να βάλουμε μυαλό· αυτό πρέπει να κάνουμε. Να φέρνουμε εις πέρας τα καθήκοντά μας με επιμέλεια. Και να έχουμε περισσότερες απαιτήσεις από τον εαυτό μας κι από τους άλλους. Οι Σερραίοι, πολλοί Σερραίοι, ψήφισαν τον κ. Καραμανλή αν και είχε αποτύχει οικτρά: Χαμηλές προσδοκίες, μικροσυμφέροντα.

Τέλος, θα ήθελα να φύγουμε από την εγχώρια πολιτική κατάσταση και να σας ρωτήσω για την ευρωπαϊκή σκηνή. Πώς σχολιάζετε την πρόταση φον ντερ Λάιεν για χρηματοδότηση 800 δισ. ευρώ στην άμυνα και την προσέγγιση Τραμπ-Πούτιν;

Στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα. Έπρεπε να φτάσουμε στην 11η ώρα για να τεθεί το ζήτημα του επανεξοπλισμού της Ευρώπης. Όμως, πολλοί από εμάς τους μικρούς και ασήμαντους, επαναλαμβάναμε εδώ και σαράντα χρόνια ότι το ΝΑΤΟ έχει χάσει τον προσανατολισμό του, ότι χρειάζεται ευρωστρατός κι ότι τα ευρωπαϊκά σύνορα απαιτούν προστασία· ότι πρέπει να φροντίσουμε για την πολιτιστική μας ενότητα και για την υπεράσπιση αυτής της ενότητας. Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποφασίσουν να θυσιάσουν ένα μέρος της καταναλωτικής τους δύναμης για χάρη της άμυνάς τους: Η Ευρώπη αντιμετωπίζει εσωτερικούς και εξωτερικούς εχθρούς· πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε γρήγορα και να κινητοποιήσουμε μια μορφή ευρωπαϊκού πατριωτισμού. Αν συνεχίσουμε να εθελοτυφλούμε θα μας φάει το μαύρο φίδι.