Συγκρούστηκε με τη γραφειοκρατία. Άλλαξε τις σχέσεις των πολιτών με το Δημόσιο. Σήμερα, βρίσκεται αντιμέτωπος με μία ακόμα μεγάλη πρόκληση: τις χρόνιες παθογένειες του εκπαιδευτικού συστήματος. Ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στο Liberal μιλά για το άρθρο 16, τη ψηφιακή μετάβαση στην εκπαίδευση και τις επαγγελματικές δεξιότητες.
Αναγνωρίζει πως «το κρατικό μονοπώλιο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί έναν ιστορικό αναχρονισμό» τονίζοντας «πως το γεγονός αυτό μας έχει οδηγήσει αυτή τη στιγμή να είμαστε μια χώρα εκπαιδευτικά ανάδελφη».
Ο κ. Πιερρακάκης σημειώνει ότι «θα επιδιώξουμε την αλλαγή του άρθρου 16, προκειμένου να επιλύσουμε με τρόπο οριστικό και ξεκάθαρο αυτή την εκκρεμότητα», προσθέτοντας πως «μέχρι τότε, όμως, σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε το σύνολο των δυνατοτήτων που μας δίνει το Σύνταγμα, το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, με την ίδρυση στην Ελλάδα παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι «το νομοσχέδιο βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας και πολύ σύντομα θα κατατεθεί προς ψήφιση» και αναλύει τις βασικές προτεραιότητές του για το ψηφιακό «άλμα» στην εκπαίδευση. Επιπροσθέτως, αναλύει την αναγκαιότητα για εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών δεξιοτήτων.
Συνέντευξη στον Νικόλα Ταμπακόπουλο
Μη κρατικά πανεπιστήμια, ψηφιοποίηση, επαγγελματική εκπαίδευση. Πόσο έτοιμος είστε να συγκρουστείτε με χρόνιες παθογένειες;
Νομίζω ότι ήδη από την πρώτη μας τετραετία έχουμε θεμελιώσει ως Κυβέρνηση την αξιοπιστία ότι μπορούμε να εντοπίζουμε και να επιλύουμε εκκρεμότητες που κρατούν τη χώρα στο παρελθόν. Τα βήματα προόδου που έχουν συντελεστεί σε όλους τους τομείς είναι πολλά και σημαντικά και πρόθεσή μας είναι να κάνουμε ακόμα περισσότερα, ακόμα πιο γρήγορα, ακόμα πιο αποτελεσματικά.
Η επίλυση εκκρεμοτήτων, η διόρθωση αρρυθμιών και η αντιμετώπιση όλων των παθογενειών του κράτους στον τομέα της Παιδείας συνιστά δέσμευση μας και, ταυτόχρονα, λαϊκή εντολή, η οποία υπερβαίνει τις διαχωριστικές γραμμές της παλιάς πολιτικής γεωγραφίας. Όλοι συμφωνούμε ότι θέλουμε μια εκπαίδευση σύγχρονη, που θα δημιουργεί άξιους επιστήμονες και επαγγελματίες, αλλά και υπεύθυνους πολίτες.
Τα πεδία δράσης που αναφέρετε είναι μερικά μόνο από αυτά στα οποία εστιάζουμε. Έχουμε πολλά ακόμα που σχεδιάζουμε για το ανοιχτό σχολείο, για τη διεθνοποίηση των πανεπιστημίων μας, για τη δια βίου μάθηση, για την καταπολέμηση της σχολικής βίας. Σε όλα αυτά τα θέματα - και σε όσα ακόμα περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιό μας - θα κινηθούμε με αποφασιστικότητα, με πνεύμα συνεργασίας, με οδηγό τις καλές πρακτικές από άλλες χώρες και, κυρίως, έχοντας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, που αποτελούν πάντα τους πρωταγωνιστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η χώρα μας αποτελεί μια δυσάρεστη εξαίρεση. Δεν έχει μη κρατικά πανεπιστήμια αναγκάζοντας πολλούς φοιτητές να πηγαίνουν στο εξωτερικό, επιβαρύνοντας τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό και στερώντας κεφάλαια από την ελληνική οικονομία. Πότε να περιμένουμε τις ρυθμίσεις για τα μη κρατικά πανεπιστήμια και ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά τους;
Πράγματι, το κρατικό μονοπώλιο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί έναν ιστορικό αναχρονισμό. Το γεγονός αυτό μας έχει οδηγήσει αυτή τη στιγμή να είμαστε μια χώρα «εκπαιδευτικά ανάδελφη», με τις συνέπειες που αναφέρετε. Για τον λόγο αυτό, μόλις ανοίξει η διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης, θα επιδιώξουμε την αλλαγή του άρθρου 16, προκειμένου να επιλύσουμε με τρόπο οριστικό και ξεκάθαρο αυτή την εκκρεμότητα. Μέχρι τότε, όμως, σκοπεύουμε να αξιοποιήσουμε το σύνολο των δυνατοτήτων που μας δίνει το Σύνταγμα, το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, με την ίδρυση στην Ελλάδα παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων.
Το νομοσχέδιο βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας και πολύ σύντομα θα κατατεθεί προς ψήφιση. Αυτή τη στιγμή επεξεργαζόμαστε τα κριτήρια που θα εξασφαλίσουν πως τα παραρτήματα αυτά θα λειτουργούν με άρτιες ακαδημαϊκές και υλικοτεχνικές προδιαγραφές, παρέχοντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους φοιτητές τους. Με τη ρύθμιση αυτή φιλοδοξούμε να φέρουμε στην Ελλάδα ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό που κατάφερε η Κύπρος, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει αναδειχθεί σε ένα εξαιρετικά δυναμικό περιφερειακό εκπαιδευτικό κέντρο.
Ο νόμος για το ελεύθερο πανεπιστήμιο, όμως, αφορά ταυτόχρονα και στα δημόσια ιδρύματα, τα οποία παραμένουν η ναυαρχίδα της στρατηγικής μας για την τριτοβάθμια εκπαίδευσης. Το νομοσχέδιο αυτό, λοιπόν, έρχεται να μειώσει δραστικά τη γραφειοκρατία των δημόσιων πανεπιστημίων μας και να τους δώσει επιπλέον εργαλεία για τη διεθνοποίησή τους και την ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών πάνω σε νέα επιστημονικά αντικείμενα.
Μέσα, λοιπόν, από τον συνολικό μας σχεδιασμό επιδιώκουμε καλύτερες συνθήκες εκπαίδευσης για όλους, ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας, και αναστροφή του brain drain, με την παραμονή και την επιστροφή των φοιτητών μας.
Να περάσουμε σε ένα άλλο σημαντικό θέμα που απασχολεί τις οικογένειες μαθητών και σπουδαστών. Καταφέρατε, αυτό που φάνταζε ακατόρθωτο. Τη ψηφιοποίηση του Δημοσίου και τη μείωση της γραφειοκρατίας. Πώς πηγαίνει η αντίστοιχη πρωτοβουλία σας για τον εκσυγχρονισμό της εκπαιδευτικής εμπειρίας; Ποιο το πλαίσιο των ενεργειών και έχοντας την εμπειρία στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, πρόκειται για μια δύσκολη ή εύκολη ψηφιακή μετάβαση;
Οι δύο προκλήσεις έχουν αρκετά κοινά σημεία, κύριε Ταμπακόπουλε. Αρχικά, μιλάμε και στις δύο περιπτώσεις για εκκρεμότητες, για πράγματα τα οποία έπρεπε να είχαν γίνει, όμως παραμένουν ζητούμενα. Και, ταυτόχρονα, πρόκειται για δύο πεδία όπου καταγράφονται σημαντικές εξελίξεις, τις οποίες πρέπει να εντάξουμε από τώρα στη στρατηγική μας, ώστε να μη χάσουμε και άλλο έδαφος. Το πιο σημαντικό κοινό σημείο αυτών των προκλήσεων, όμως, είναι το κλειδί για τις λύσεις τους – και αυτό είναι η ανθρωποκεντρική προσέγγιση.
Σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης υπάρχουν πολλές διαδικασίες και πολλά στοιχεία που μπορούν να ψηφιοποιηθούν, βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό την εμπειρία της διδασκαλίας, την αφομοίωση της γνώσης, την εκπαιδευτική καθημερινότητα. Η ψηφιοποίηση αυτών των διαδικασιών σημαίνει ταυτόχρονα και τον επανασχεδιασμό του, σύμφωνα με τις ανάγκες διδασκόντων και διδασκομένων.
Κάτι αντίστοιχο κάναμε και στο gov.gr, στην εκστρατεία του εμβολιασμού και στο σύνολο των πρωτοβουλιών μας στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης: αλλάξαμε το κράτος με γνώμονα τον πολίτη. Αυτό θα κάνουμε και τώρα στο Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και είμαι πεπεισμένος ότι το αποτέλεσμα θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες όλων μας.
Θα ήθελα να μιλήσουμε και για την επαγγελματική εκπαίδευση. Έχουμε μία κορεσμένη αγορά, η οποία διψάει για νέες δεξιότητες. Πώς θα αντιμετωπίσετε το συγκεκριμένο πρόβλημα;
Έχετε απόλυτο δίκιο στη διαπίστωσή σας. Και ο εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης αποτελεί στρατηγικό πυλώνα για την εισαγωγή νέων δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας. Την προηγούμενη τετραετία πραγματοποιήθηκαν από την προκάτοχό μου, την κυρία Κεραμέως, σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Και, σκοπεύουμε να ολοκληρώσουμε αυτή την τόσο σημαντική μεταρρύθμιση κατευθύνοντας περισσότερα από 100 εκατομμύρια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης προς την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, αλλά και με ένα ακόμα νομοσχέδιο που θα καταθέσουμε το αμέσως επόμενο διάστημα.
Συγκεκριμένα, η σημαντικότερη αλλαγή που φέρνει ο νέος νόμος είναι η δημιουργία campuses για την Επαγγελματική Εκπαίδευση, όπου δομές εκπαίδευσης, κατάρτισης και εργαστηριακά κέντρα θα συστεγάζονται και θα αλληλεπιδρούν. Τα campuses αυτά θα ονομάζονται Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΚΕΕΚ). Υπολογίζουμε ότι σύντομα θα λειτουργούν περίπου 60 σε όλη την επικράτεια και προσδοκούμε ότι μέσα από τη θεσμοθέτηση και την ενθάρρυνση των συνεργειών μεταξύ ΙΕΚ, ΕΠΑΛ και Επαγγελματικών Εργαστηρίων θα πετύχουμε τη συνολική αναβάθμιση της λειτουργίας τους και του επιπέδου της παρεχόμενης εκπαίδευσης.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει πολλές ακόμα και σημαντικές τομές: από το συνολικό rebranding των ΙΕΚ και τη δημιουργία 130 νέων οδηγών κατάρτισης μέχρι την επέκταση σε όλα τα ΕΠΑΛ των καινοτομιών που εφαρμόστηκαν στα Πρότυπα ΕΠΑΛ και από την ενίσχυση των γραφείων διασύνδεσης μέχρι τη δημιουργία της ψηφιακής πύλης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και κατάρτισης, η φιλοσοφία της παρέμβασής μας είναι να καταστήσουμε την Επαγγελματική Εκπαίδευση μια αξιόπιστη και ελκυστική εναλλακτική, η οποία θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και της τοπικής οικονομίας, δημιουργώντας καλούς και περιζήτητους επαγγελματίες.
Κλείνοντας, στην αντιπολίτευση επικρατεί μια κρίση διαρκείας. Ταυτότητας και έλλειψης προτάσεων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ΝΔ είναι κυρίαρχοι του σκηνικού. Εν ολίγοις, παίζετε μόνοι σας στο γήπεδο. Μειώνει αυτή η κατάσταση τα αντανακλαστικά σας ή ο ανταγωνισμός με το προεκλογικό πρόγραμμα και τον εαυτό σας είναι δύσκολο εγχείρημα;
Ήδη από την πρώτη μέρα της θητείας μας το 2019, πολύ πριν από την εκλογική και δημοσκοπική υποχώρηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι μοναδικός μας αντίπαλος είναι τα προβλήματα της χώρας και όλων των πολιτών. Με βάση αυτή την αρχή κινηθήκαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της πρώτης μας τετραετίας και με αυτή τη δέσμευση εξασφαλίσαμε ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών στις πρόσφατες εκλογές. Παραμένουμε, λοιπόν, απόλυτα προσηλωμένοι σε αυτή μας την δέσμευση και αφιερώνουμε όλο μας το ενδιαφέρον και όλες μας τις δυνάμεις στην βελτίωση της καθημερινότητας για κάθε πολίτη.
