Πολλές, αν όχι τις περισσότερες, φορές η ιστορία γράφεται κατά λάθος. Τυχαίες ανακαλύψεις ή απροσδόκητες αποφάσεις αφήνουν τελικά την ηχώ τους στο μέλλον. Όπως ακριβώς έγινε τη δεκαετία του 1860 στην Νέα Υόρκη, όταν η αυξανόμενη δημοτικότητα του μπιλιάρδου έφερε σε αδιέξοδο τους αιθουσάρχες.
Οι εταιρείες που έφτιαχναν μπάλες μπιλιάρδου δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στη ζήτηση αφού η πρώτη ύλη για την κατασκευή τους ήταν το ελεφαντόδοντο, ένα υλικό πολυτελείας με τιμή στα ύψη, που επιπλέον απαιτούσε την εξόντωση χιλιάδων ζώων για να αποσπαστεί.
Έτσι, η μεγαλύτερη αλυσίδα αιθουσών κατέφυγε στην επιστήμη. Προσέφερε 10.000 δολάρια σε όποιον μπορούσε να προσφέρει υποκατάστατο του ελεφαντόδοντου. Το 1869 ο μηχανικός Τζον Γουέσλι Χάιατ έδωσε τη λύση, δημιουργώντας το πρώτο συνθετικό πλαστικό. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά. Ο πολιτισμός, έτσι όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, είναι μια θάλασσα από πλαστικά κάθε μορφής που πνίγουν τη Γη.
Σήμερα, ενάμισι αιώνα μετά, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ δημιούργησαν ένα πολυμερές φιλμ, μιμούμενοι τις ιδιότητες του ιστού αράχνης, ένα από τα ισχυρότερα υλικά στη φύση, με στόχο να διορθώσουν το «λάθος» που άθελά του έκανε ο Χάιατ: να δώσουν στην ανθρωπότητα ένα νέο υλικό τόσο ισχυρό όσο πολλά κοινά πλαστικά που χρησιμοποιούνται σήμερα, που δεν θα επιφέρει καμία περιβαλλοντική επιβάρυνση.
Το υλικό δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας μια νέα προσέγγιση στη συναρμολόγηση φυτικών πρωτεϊνών, ώστε να μιμούνται τις ιδιότητες του ιστού σε μοριακό επίπεδο. Η μέθοδος, η οποία βασίζεται σε βιώσιμα συστατικά, έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας πλαστικής μεμβράνης που μπορεί να κατασκευαστεί σε βιομηχανική κλίμακα.
Η μεμβράνη είναι βιοαποικοδομήσιμη ακόμα και σε οικιακές συνθήκες, ενώ άλλοι τύποι βιοπλαστικών απαιτούν βιομηχανικές εγκαταστάσεις κομποστοποίησης. Επιπλέον, το υλικό δεν απαιτεί χημικές τροποποιήσεις στα φυσικά δομικά στοιχεία του. Έτσι όταν διασπάται δεν αφήνει πίσω επιβλαβή κατάλοιπα.
Το νέο προϊόν θα διατεθεί στο εμπόριο από την Xampla, μια spin – out εταιρεία που ξεκίνησε μέσα στο Κέιμπριτζ και αναπτύσσει υποκατάστατα για μικροπλαστικά μίας χρήσης.
Η αρχή θα γίνει με μια σειρά από φακέλους και κάψουλες μιας χρήσης, που θα διατεθούν μέσα στο 2021 στην αγορά, αντικαθιστώντας το πλαστικό που χρησιμοποιείται σε καθημερινά προϊόντα, όπως οι ταμπλέτες πλυντηρίου πιάτων και οι κάψουλες απορρυπαντικού.
