Μια νέα ανακάλυψη φέρνει στο φως στοιχεία για τις μαγνητικές μεταβολές στον πλανήτη μας, με το «αποτύπωμά» τους να διαγράφεται σε αρχαιολογικά ευρήματα της Μεσοποταμίας.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το CNN, εξετάζοντας αρχαιολογικά ευρήματα που χρονολογούνται από την τρίτη έως την πρώτη χιλιετία π.Χ. στη Μεσοποταμία - σημερινό Ιράκ και τμήματα της σημερινής Συρίας, του Ιράν και της Τουρκίας - οι επιστήμονες εντόπισαν «μαγνητικές υπογραφές» σε κεραμικά που χρονολογούνται από την πρώτη χιλιετία π.Χ..
Η ανακάλυψη αυτή αποδεικνύει ότι τα αρχαία αυτά τούβλα από πηλό ψήθηκαν σε μια εποχή που το μαγνητικό πεδίο της Γης ήταν ασυνήθιστα ισχυρό. Οι επιγραφές που έδιναν οι Μεσοποτάμιοι με ονόματα βασιλέων της περιοχής επέτρεψαν στους ερευνητές να επιβεβαιώσουν το χρονικό εύρος της αλλαγής αυτής στο μαγνητικό πεδίο της Γης.
Πριν από χιλιάδες χρόνια, το μαγνητικό πεδίο της Γης υπέστη μια σημαντική αύξηση της ισχύος σε ένα τμήμα του πλανήτη μας που περιλάμβανε το αρχαίο βασίλειο της Μεσοποταμίας. Σημάδια της ανωμαλίας, συμπεριλαμβανομένων άγνωστων μέχρι τότε λεπτομερειών, διατηρήθηκαν στα τούβλα από λάσπη που έψηναν οι Μεσοποτάμιοι.
Τα ευρήματα αντιστοιχούν σε μια γνωστή μαγνητική έξαρση που ονομάζεται «Γεωμαγνητική Ανωμαλία της Εποχής του Σιδήρου της Λεβαντίνης», η οποία έλαβε χώρα μεταξύ του 1050 και του 550 π.Χ. Είχε προηγουμένως τεκμηριωθεί σε αντικείμενα από τις Αζόρες, τη Βουλγαρία και την Κίνα με τη χρήση αρχαιομαγνητικής ανάλυσης - εξετάζοντας κόκκους σε κεραμικά αρχαιολογικά αντικείμενα για ενδείξεις σχετικά με τη μαγνητική δραστηριότητα της Γης, ανέφεραν οι επιστήμονες στις 18 Δεκεμβρίου στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Ancient bricks from Mesopotamia have helped confirm a mysterious anomaly in Earth's magnetic field that occurred 3,000 years ago, a new study finds.https://t.co/7XFquUwWB5
— Pam Bowling (@PamBowling7) December 21, 2023
«Είναι πραγματικά συναρπαστικό το γεγονός ότι αρχαία αντικείμενα από τη Μεσοποταμία βοηθούν στην εξήγηση και την καταγραφή βασικών γεγονότων στην ιστορία της Γης, όπως οι διακυμάνσεις του μαγνητικού πεδίου» δήλωσε ο Mark Altaweel, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, καθηγητής στο Ινστιτούτο Αρχαιολογίας του University College του Λονδίνου.
«Δείχνει γιατί η διατήρηση της αρχαίας κληρονομιάς της Μεσοποταμίας είναι σημαντική για την επιστήμη και την ανθρωπότητα γενικότερα», επισήμανε στο CNN ο Altaweel.
«Πετρώματα δημιουργημένα από τον άνθρωπο»
Όπως εξηγεί το CNN, όταν ένα αρχαίο αντικείμενο περιέχει οργανική ύλη, όπως οστά ή ξύλο, οι επιστήμονες μπορούν να μάθουν πόσο παλιό είναι μέσω της ραδιοχρονολόγησης. Ωστόσο, για τα αντικείμενα που δεν έχουν οργανική ύλη, όπως τα κεραμικά αντικείμενα, η αρχαιομαγνητική ανάλυση είναι απαραίτητη για να αποκαλυφθεί η ηλικία τους, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Matthew Howland, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα ανθρωπολογίας του Wichita State University στο Κάνσας.
«Η αρχαιομαγνητική χρονολόγηση μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε είδους μαγνητικά ευαίσθητα υλικά που έχουν θερμανθεί», δήλωσε ο Howland. Και η χρησιμότητά της επεκτείνεται σε επιστήμες πέρα από την αρχαιολογία.
«Οι γεωλόγοι χρησιμοποιούν συχνά την ανάλυση πετρωμάτων για να μελετήσουν τα μαγνητικά πεδία της Γης, αλλά σε πιο πρόσφατες εποχές, όταν δεν υπάρχει η δυνατότητα μελέτης πολύ πρόσφατων πετρωμάτων επειδή δεν είχαν προλάβει να σχηματιστούν ακόμη, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αρχαιολογικά αντικείμενα», είπε. «Μπορούμε να σκεφτούμε τα τούβλα από λάσπη ή τα κεραμικά ως ανθρώπινα δημιουργημένα πετρώματα για τη μελέτη των μαγνητικών πεδίων της Γης».
Πριν από αυτή τη νέα μελέτη, υπήρχαν ελάχιστα ακριβή αρχαιομαγνητικά στοιχεία από αντικείμενα της Μεσοποταμίας που χρονολογούνταν σε αυτή την εποχή.
«Η έλλειψη δεδομένων εκεί περιόριζε πραγματικά την ικανότητά μας να κατανοήσουμε τις συνθήκες του μαγνητικού πεδίου της Γης σε εκείνη την περιοχή», δήλωσε ο Howland. Αυτό σήμαινε επίσης ότι οι αρχαιολόγοι δεν μπορούσαν να υπολογίσουν με ακρίβεια τις ηλικίες πολλών αρχαιολογικών χώρων στη Μεσοποταμία, «μια απίστευτα σημαντική περιοχή στην παγκόσμια αρχαιολογία».
Μαγνητική έλξη
Η Γη περιβάλλεται από μια μαγνητόσφαιρα - ο χώρος που περιβάλλει τον πλανήτη μας, όπου το κυρίαρχο μαγνητικό πεδίο είναι το μαγνητικό πεδίο της Γης (γεωμαγνητικό πεδίο). Αυτό το πεδίο προέρχεται από την κίνηση του εξωτερικού πυρήνα της Γης, ο οποίος βρίσκεται σε ρευστή κατάσταση.
Αν και η μαγνητόσφαιρα έχει σταθερή παρουσία εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια, η ισχύς της αυξάνεται και μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, χωρίς να επηρεάζει άμεσα την υγεία του ανθρώπου, σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ).
Τα πήλινα αντικείμενα που ψήθηκαν σε υψηλές θερμοκρασίες διατηρούν ένα «αποτύπωμα» του μαγνητισμού της Γης εκείνη την εποχή σε ορυκτά όπως το οξείδιο του σιδήρου (FeO) που επηρεάζεται από τον μαγνητισμό.
Η ανάκτηση αυτού του «αποτυπώματος» περιλαμβάνει μια σειρά μαγνητικών πειραμάτων που θερμαίνουν και ψύχουν το αντικείμενο, εκθέτοντάς το σε μαγνητικά πεδία και στη συνέχεια αφαιρώντας τα. Η διαδικασία αυτή δημιουργεί μια σειρά από νέα «αποτυπώματα», τα οποία συγκρίνονται με την αρχική μαγνητική ένταση του αντικειμένου.
Οι επιστήμονες μπορούν στη συνέχεια να αντιστοιχίσουν το αντικείμενο σε μια συγκεκριμένη περίοδο δραστηριότητας στο μαγνητικό πεδίο της Γης.
«Συνολικά, πρόκειται για μια συναρπαστική εργασία, διότι μας βοηθά να κατανοήσουμε τι κάνει το μαγνητικό πεδίο της Γης μέσα στο χρόνο και θα βοηθήσει επίσης στον προσδιορισμό της ηλικίας των αντικειμένων, κάτι που διαφορετικά θα ήταν αδύνατο», δήλωσε ο Cauê S. Borlina, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο τμήμα γεωεπιστήμης και πλανητικών επιστημών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins.
Οι επιστήμονες δηλώνουν ότι αυτές οι καταγραφές υψηλής ανάλυσης είναι ζωτικής σημασίας για να κατανοήσουμε πώς οι μαγνητικές αλλαγές στην επιφάνεια θα μπορούσαν να συνδεθούν με το τι συμβαίνει στο εσωτερικό της Γης.
Η νέα ανάλυση όχι μόνο κάλυψε ένα σημαντικό κενό δεδομένων - αποκάλυψε επίσης νέα στοιχεία για τη μαγνητική ανωμαλία εκείνης της περιόδου.
Από τις 32 πέτρες που πήραν δείγμα οι ερευνητές, πέντε έφεραν σφραγίδες που τις συνδέουν με τη βασιλεία του Ναβουχοδονόσορ Β', μεταξύ 604 και 562 π.Χ.. Οι μετρήσεις του μαγνητισμού στις πέτρες έδειξαν ότι το μαγνητικό πεδίο ενισχύθηκε γρήγορα και έντονα όταν κατασκευάστηκαν τα τούβλα. Επομένως, οι «σφραγίδες» στα τούβλα δημιούργησαν ένα στιγμιότυπο ενός κύματος μαγνητικής ισχύος που διήρκεσε μόλις λίγες δεκαετίες.
Πηγή: CNN
