Αυτοματισμός, συνεργασία ανθρώπων – μηχανών, Τεχνητή Νοημοσύνη, ρομπότ, drones και Internet of Things. Ένα τσουνάμι αλλαγών πλήττει ήδη τα παραδοσιακά μοντέλα εργασίας τα οποία δεν παρέχουν την ευελιξία, την επεκτασιμότητα και την ανθεκτικότητα που απαιτείται για τις μελλοντικές επιχειρήσεις, επαναπροσδιορίζοντας το εργασιακό περιβάλλον το οποίο δεν περιορίζεται πλέον από το χρόνο ή τον φυσικό τόπο.
Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα της έκθεσης «Future of Work – To μέλλον της εργασίας» από την IDC, σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις, παγκοσμίως, θα επενδύσουν 656 δισ. δολάρια σε τεχνολογίες αιχμής μόνο μέσα στο 2021 προκειμένου να επιταχύνουν τη μετάβαση στο μετα-ψηφιακό περιβάλλον.
Το φάσμα των επενδύσεων απλώνεται από τα ρομπότ και τα drones, μέχρι τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης και προηγμένου λογισμικού. Σε κάθε περίπτωση ο στόχος είναι ο ίδιος: επιτάχυνση της ανάπτυξης και ανταγωνιστική διαφοροποίηση, στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Σύμφωνα με την IDC οι αλλαγές αυτές είχαν ήδη δρομολογηθεί αλλά η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης. Ενδιαφέρον σημείο της έκθεσης αποτελούν οι προβλέψεις για το ευρωπαϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον. Σύμφωνα με την IDC οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις θα επενδύσουν 145 δισ. δολάρια για να μετασχηματίσουν το εργασιακό τους μοντέλο.
Ο χρηματοοικονομικός τομέας θα είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος σε τεχνολογίες FoW, ακολουθούμενος από τη βιομηχανία, επενδύοντας σε διψήφια νούμερα το 2021 και τα επόμενα χρόνια. Η ευφυής αυτοματοποίηση διαδικασιών, η επαυξημένη και η εικονική πραγματικότητα καθώς και οι τεχνολογίες συνεργασίας αναμένεται να είναι μεταξύ των κορυφαίων τομέων στους οποίους θα κατευθυνθούν οι σχετικές επενδύσεις.
Η IDC προβλέπει ότι οι επενδύσεις σε τεχνολογίες που υποστηρίζουν τις πρωτοβουλίες Future of Work θα ξεπεράσουν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια παγκοσμίως έως το 2024 με μια ισχυρό ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 17% κατά την πενταετή περίοδο πρόβλεψης.
Η εποχή των ρομπότ «τσέπης»
Η έκθεση της IDC είναι μόνο μία από τις χιλιάδες «προειδοποιήσεις» ότι το επόμενο βήμα στο εργασιακό περιβάλλον θα είναι άμεσα συνυφασμένο με εκτεταμένες εφαρμογές αυτοματισμού. Στη βιομηχανία, για παράδειγμα, υπάρχουν εκτιμήσεις που προβλέπουν αύξηση κατά 175% στη χρήση βιομηχανικών ρομπότ μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Η διαφοροποίηση, όμως, σε σύγκριση με ό,τι ισχύει σήμερα είναι ότι τα ρομπότ του μέλλοντος δεν θα είναι οι τεράστιες μηχανές συναρμολόγησης που έχουμε συνηθίσει, για παράδειγμα στην αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά μικρές μηχανές που θα συνεργάζονται ασφαλώς με τους ανθρώπους.
Τα λεγόμενα «συνεργατικά ρομπότ» θα αποτελέσουν μαζί με το Internet of Things τον πυρήνα του Industry 4.0, δηλαδή της επόμενης βιομηχανικής επανάστασης. Τα συγκεκριμένα ρομπότ είναι σχετικά μικρά και είναι εφοδιασμένα με περισσότερους αισθητήρες που τους επιτρέπουν να αντιδρούν ταχύτερα όταν πλησιάζουν σε άλλα αντικείμενα ή ανθρώπους.
Ουσιαστικά πρόκειται για ευφυείς μηχανές οι οποίες κατά συνέπεια είναι και πιο ευέλικτες όσον αφορά τα καθήκοντα παραγωγής που μπορούν να εκτελέσουν. Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι η χαμηλότερη τιμή κτήσης τους.
Ο συνδυασμός χαμηλότερης τιμής, μικρότερου μεγέθους και μεγαλύτερης παραγωγικής ευελιξίας, καθιστά τα συνεργατικά ρομπότ μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία όχι μόνο για τις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες αλλά και για επιχειρήσεις με μικρότερες γραμμές παραγωγής.
Διδάγματα από τον 19ο αιώνα
Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στη Γαλλία μαινόταν μια σφοδρή διαμάχη, ουσιαστικά φιλοσοφικού χαρακτήρα. Από τη μια μεριά είχαν ταχθεί οι «ατομιστές», επιστήμονες που πίστευαν στην ύπαρξη των ατόμων. Από την άλλη βρίσκονταν περιχαρακωμένοι οι «αντιατομιστές», σπουδαίοι επιστήμονες και αυτοί, οι οποίοι ωστόσο παρέμεναν αμετακίνητοι στις έως τότε γνώσεις, απορρίπτοντας κάτι «που δεν μπορούσαν να δουν».
Ωστόσο αυτή η ακαδημαϊκή κόντρα είχε απολύτως πρακτικές συνέπειες, η ηχώ των οποίων φτάνει έως τις ημέρες μας. Η ατομική θεωρία αποτέλεσε την αφετηρία για τη σύγχρονη επιστήμη της Χημείας, που με τη σειρά της διαμόρφωσε το τελικό πρόσωπο της βιομηχανίας. Έτσι, ενώ η γαλλική διανόηση έδινε μάχες οπισθοφυλακής, Βρετανία και Γερμανία άρπαξαν την ευκαιρία της νέας γνώσης και εξελίχθηκαν σε βιομηχανικές υπερδυνάμεις.
Η αλήθεια είναι ότι οι επιχειρήσεις τόσο στην Ελλάδα, όσο και παγκοσμίως αντιμετωπίζουν τεράστιες προκλήσεις στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών. Ωστόσο για να δημιουργήσουν και να διατηρήσουν ανταγωνιστικό προβάδισμα τα επόμενα χρόνια, δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να διευρύνουν και να εμβαθύνουν τις γνώσεις και τις πρακτικές σχετικά με τις ψηφιακές τεχνολογίες και τις χρήσεις τους.