Του Γιάννη Παλιούρη
Μπορεί το τοπίο σχετικά με το Brexit να παραμένει πιο ομιχλώδες και από φθινοπωρινό πρωϊνό στο Λονδίνο, όμως οι Βρετανοί δεν έχουν απωλέσει – εντελώς – την αίσθηση του προγραμματισμού που παραδοσιακά τους διακρίνει. Διαβλέποντας, λοιπόν, την «αναταραχή» που η τεχνολογία προκαλεί και στον υγειονομικό τομέα, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε χρηματοδότηση 303 εκατομμυρίων δολαρίων για τη δημιουργία ενός Εθνικού Εργαστηρίου Τεχνητής Νοημοσύνης, αποκλειστικά αφιερωμένο στην υγειονομική περίθαλψη.
Το εργαστήριο θα έχει τέσσερις κρίσιμους στόχους: να βελτιώσει τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου, να εντοπίσει ασθενείς που είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο καρδιακής νόσου και άνοιας και να αυτοματοποιήσει τα διοικητικά καθήκοντα, ώστε οι γιατροί να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στους ασθενείς. Σε πρώτη φάση, πάντως, το μεγαλύτερο βάρος θα δοθεί στην έγκαιρη διάγνωση και την εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Εθνικό Σύστημα Υγεία της Βρετανίας, το γνωστό NHS, καταφεύγει στη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ήδη από τον Αύγουστο του 2018 η ΤΝ χρησιμοποιείται στη διάγνωση οφθαλμικών παθήσεων. Συγκεκριμένα, αναλύθηκαν χιλιάδες ιατρικά ιστορικά οφθαλμικών σαρώσεων και το σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης πρότεινε τη σωστή θεραπεία για περισσότερες από 50 ασθένειες των ματιών, με ακρίβεια 94%. Επίσης στις αρχές Ιουλίου, το NHS ανακοίνωσε τη συνεργασία του με την Amazon ώστε να προσφέρει αξιόπιστες ιατρικές πληροφορίες μέσω της ψηφιακής βοηθού Alexa. Στόχος είναι να μετριαστεί η πίεση στο NHS, τα εξωτερικά ιατρεία και τους γενικούς ιατρούς, παρέχοντας πληροφορίες για κοινές ασθένειες.
Οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης είναι μία από τις μεγάλες υποσχέσεις για την ιατρική επιστήμη, τα επόμενα χρόνια. Η ικανότητα που έχουν να βρίσκουν αξία σε απίστευτα μεγάλες ποσότητες δεδομένων θα ανοίξει νέους δρόμους στην ιατρική. Ήδη υπολογιστές όπως ο Watson της IBM προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στη δημιουργία νέων ογκολογικών φαρμάκων. Άλλη χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της Nuritas, μιας start-up από την Ιρλανδία που υπόσχεται μικρά θαύματα στη φαρμακευτική, χάρη στη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η Nuritas υποστηρίζει ότι χρησιμοποιώντας εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορέσει να παρασκευάσει πέντε νέα φάρμακα έως το 2021. Αν ο αριθμός φαντάζει μικρός, αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι οι μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες παραδίδουν κατά μέσο όσο ένα νέο φάρμακο ετησίως, σύμφωνα με αναλυτική έκθεση που είχε διενεργήσει το Forbes μεταξύ 100 φαρμακευτικών εταιρειών. Μέχρι σήμερα η δουβλινέζικη Nuritas, έχει ήδη παραδώσει σε σύντομο χρόνο μια νέα φαρμακευτική ουσία κατά των φλεγμονών, η οποία αναμένεται να λάβει εμπορική άδεια εντός του 2019.
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει η ιρλανδική start-up, η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης μείωσε στο ένα τρίτο τον χρόνο παρασκευής του νέου φαρμάκου. Έτσι, ενώ το πρότυπο για την ανακάλυψη ενός νέου δραστικού συστατικού κυμαίνεται μεταξύ πέντε και επτά ετών χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μεθόδους, η Νuritas τα κατάφερε σε μόλις δύο χρόνια. Μάλιστα, το ποσοστό επιτυχίας της εταιρείας αγγίζει το 60% , το οποίο σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της, είναι πολύ υψηλότερο από τα βιομηχανικά στάνταρ των φαρμακευτικών εταιρειών.
Σε κάθε περίπτωση μαζί με την νέα τεχνολογία θα αναδυθούν ζητήματα που αντιμετωπίζουμε για πρώτη φορά. Το πώς θα τα διαχειριστούμε, θα κρίνει και το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών επιπτώσεων. Πάντως, το μέλλον και στην ιατρική δεν θα αποτελεί προνομιακό πεδίο της ανθρώπινης γνώσης.