Οι ρίζες της φαρμακευτικής χάνονται χιλιάδες χρόνια πίσω όταν πλανόδιοι θεραπευτές βασιζόμενοι στην εμπειρική γνώση πουλούσαν στους ασθενείς γιατροσόφια που παρασκεύαζαν από φυτά με τη μέθοδο του βρασμού, της απόσταξης και της σύνθλιψης. Η επιστήμη της φαρμακευτικής αναπτύχθηκε μόλις τον 20ο αιώνα και επέτρεψε το σχεδιασμό, την ανακάλυψη, τον έλεγχο, τη δοκιμή, τη διάθεση και την ορθή χρήση των φαρμάκων. Σήμερα βρισκόμαστε μπροστά σε ένα αντίστοιχο ορόσημο, καθώς οι αλγόριθμοι έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν την ανάγκη για νέες δοκιμές και αν επιταχύνουν την επανεκτίμηση των παρενεργειών κατά τις πρώτες κλινικές δοκιμές.
Ένας νέος αλγόριθμος που δημιουργήθηκε στο Royal Holloway University of London προορίζεται να κάνει ακριβώς αυτό. Ο αλγόριθμος χρησιμοποιεί Μηχανική Μάθηση, «γεμίζοντας» το κενό που απομένει μεταξύ των συμπτωμάτων που παρουσιάζονται στις κλινικές δοκιμές και στο τι πραγματικά συμβαίνει όταν το φάρμακο φτάσει στην αγορά.
Το κενό αυτό προκαλεί τη μεγαλύτερη ανησυχία στους ερευνητές και δεν είναι λίγες οι φορές που φάρμακα τα οποία έχουν πάρει έγκριση κυκλοφορίας τελικά ανακαλούνται. Αμέσως μετά τα πρώτα στάδια των δοκιμών, ο αλγόριθμος αναλαμβάνει να προβλέψει το ποσοστό των παρενεργειών, συνδυάζοντας τα αποτελέσματα των δοκιμών και δεδομένα από παρενέργειες που παρουσίασαν άλλα φάρμακα, κατά τη χρήση τους από τον γενικό πληθυσμό.
Με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να βελτιστοποιήσει σημαντικά τον χρόνο ανάπτυξης ενός φαρμάκου καθώς δεν θα απαιτούνται συνεχείς, μακροχρόνιες δοκιμές. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα οι αμερικανικές βιοφαρμακευτικές εταιρείες ξόδεψαν περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια για να φέρουν κάθε ένα από τα νέα τους φάρμακα στην αγορά μεταξύ του 2009 και του 2018.
Η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης και των αλγορίθμων δεν περιορίζεται μόνο στην πρόβλεψη παρενεργειών, αλλά σταδιακά περνά και στη διαδικασία σχεδιασμού και δημιουργίας νέων φαρμάκων. Για παράδειγμα, τον περασμένο Φεβρουάριο σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης παρασκεύασε το πρώτο δραστικό μόριο για χρήση από τον άνθρωπο.
Το εν λόγω φάρμακο, έργο της βρετανικής startup Exscientia και της ιαπωνικής φαρμακευτικής Sumitomo Dainippon Pharma, προορίζεται για τη θεραπεία ασθενών που πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (Obsessive–compulsive disorder - OCD).
H παγκόσμια βιομηχανία παρασκευής φαρμάκων με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης εκτιμάται ότι θα σημειώσει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης
40,5% για τα επόμενα χρόνια, φτάνοντας σε εκτιμώμενη αξία περίπου τεσσάρων δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2027.
