Του Γιάννη Παλιούρη
Καθώς η ιατρική συγκλίνει καθημερινά με τις εξελίξεις στο τεχνολογικό πεδίο, νέες, πειραματικές ακόμα θεραπείες, κάνουν την εμφάνισή τους στον ορίζοντα δίνοντας την υπόσχεση για αντιμετώπιση ασθενειών που σήμερα είναι δύσκολες ή ανίατες. Προς το παρόν η επιστήμη έχει στη φαρέτρα της μια ποικιλία όπλων για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Ένα από αυτά είναι και η χημειοθεραπεία. Ωστόσο η απολύτως κατάλληλη δόση παραμένει ένα ζήτημα. Μεγάλη ποσότητα φαρμάκου μπορεί να οδηγήσει σε θανάτωση υγιών ιστών και κυττάρων, προκαλώντας σοβαρές παρενέργειες. Αντίθετα, πολύ χαμηλή δόση μπορεί να αναισθητοποιήσει, αντί να σκοτώσει, καρκινικά κύτταρα, επιτρέποντάς τους να επανέλθουν, σε πολλές περιπτώσεις, πολύ πιο ανθεκτικά.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν δημιούργησαν υπερπαραμαγνητικά νανοσωματίδια τα οποία επιτρέπουν στους γιατρούς να παρακολουθούν με απίστευτη ακρίβεια την εφαρμογή χημειοθεραπευτικών φαρμάκων πάνω σε όγκους. Πρόκειται για μη επεμβατική μέθοδο που παρέχει στους γιατρούς άμεση, ποσοτική απεικόνιση του τρόπου με τον οποίο το φάρμακο διανέμεται οπουδήποτε στο σώμα. Έτσι, γνωρίζουν ακριβώς πόσο φάρμακο πηγαίνει κατευθείαν στον όγκο ώστε στη συνέχεια να προσαρμόσουν κατάλληλα τη δόση. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να διασφαλίσουν ότι κάθε ασθενής παραμένει στο λεγόμενο θεραπευτικό «παράθυρο».
Η ερευνητική ομάδα εισήγαγε σε ποντικούς συζευγμένα μόρια ενός χημειοθεραπαυτικού φαρμάκου, της δοξορουβικίνης, με υπερμαγνητικά νανοσωματίδια. Τι σημαίνει υπερμαγνητικά; Πρόκειται για νανοσωματίδια ιδιαίτερα ευαίσθητα στην εφαρμογή μαγνητικών πεδίων. Έτσι όταν τα ποντίκια εισήλθαν σε Μαγνητικό Τομογράφο Απεικόνισης Σωματιδίων (MPI -Magnetic Particle Ιmaging), οι ερευνητές μπορούσαν να εντοπίσουν με εκπληκτική ακρίβεια τη διανομή του φαρμάκου στο σώμα.
Το MPI είναι μια νέα τεχνολογία απεικόνισης που είναι ταχύτερη από την παραδοσιακή μαγνητική τομογραφία (MRI) και έχει σχεδόν άπειρη αντίθεση. Έτσι, όταν συνδυάζεται με τη χρήση νανοσωματιδίων μπορεί να «φωτίσει» τα ποσοστά χορήγησης φαρμάκων μέσα σε όγκους, κρυμμένους βαθιά μέσα στο σώμα.
Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν πειραματικά, ότι οι μεταβολές του σήματος MPI συσχετίζονταν γραμμικά με την απελευθέρωση της δοξορουβικίνης. Έτσι είναι βέβαιοι ότι αυτό που έβλεπαν ήταν αυτό που συνέβαινε. Το επόμενο βήμα είναι η χρήση νανοσωματιδίων, βιοσυμβατών με την ανθρώπινη βιολογία, που θα μπορούν να «κουβαλήσουν» αποτελεσματικά και με ασφάλεια τα κατάλληλα χημειοθεραπευτικά φάρμακα.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, η παγκόσμια αγορά φαρμακευτικών προϊόντων νανοτεχνολογίας θα φτάσει τα 168,9 δισεκατομμύρια δολάρια το 2026, από 28,43 δισεκατομμύρια το 2018, καταγράφοντας ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 22,1%., ενώ ερευνητές υποστηρίζουν ότι σε μερικές δεκαετίες, ίσως και συντομότερα, θα είμαστε σε θέση να δημιουργούμε στρατούς από νανορομπότ τα οποία θα έχουν τον ρόλο αντισωμάτων.
