Τα τελευταία χρόνια «είδαμε» αρκετές φορές το «τέλος της μεταπολίτευσης», χωρίς αυτό, τελικά, να επιβεβαιωθεί. Επειδή, προφανώς, αυτό το τέλος δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση όσο θα θέλαμε. Για να το συζητάμε, πάντως, είναι πολυπόθητο. Και τι μας δημιουργεί κάθε φορά την ψευδαίσθηση του «τέλους»; Πιθανότατα η ρηχότητα που κυριαρχεί γύρω μας. Βρισκόμαστε τόσο καιρό στη σπηλιά του Πλάτωνα που μια ηλιαχτίδα φωτός μοιάζει με την ανατολή ενός νέου κόσμου.
Η κατάρρευση του λαϊκισμού στις εκλογές του Μαΐου προκάλεσε μια νέα συζήτηση για το αν έκλεισε ένα κεφάλαιο και αν η χώρα περνάει πράγματι σε μία νέα φάση. Καταρχήν θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κάθε μέρα είναι μια νέα μέρα! Νέα κεφάλαια έχουμε δει πολλά και αυτό είναι λογικό. Το πρόβλημα είναι αν έχουμε αλλάξουμε και βιβλίο ή θα συνεχίσουμε τη συγγραφή του ίδιου.
Τον Μάιο, λοιπόν, κατέρρευσε ο αριστερός λαϊκισμός. Και επειδή η φύση και η ζωή απεχθάνεται το κενό, την θέση του σπεύδει να την καταλάβει ο ακροδεξιός λαϊκισμός. Το άλλο άκρο που αναδύθηκε στην κρίση της χρεοκοπίας. Κι απ’ ότι φαίνεται, θα χρειαστεί να «καθαρίσουμε» τους λογαριασμούς μας ως κοινωνία και με αυτό το άκρο, για να μπορούμε να πούμε ότι πάμε πράγματι παρακάτω. Το «ευτύχημα» είναι ότι η ακροδεξιά κατεβαίνει διασπασμένη. Αλλά ακόμη και να δεν καταφέρει να μπει στη Βουλή με όλες της τις δυνάμεις, παραμένει μία υπολογίσιμη δύναμη στην κοινωνία. Περισσότερο απ’ ότι ήταν στο παρελθόν ο ΣΥΡΙΖΑ του 3%...
Πώς συνδέονται η μεταπολίτευση με τη χρεοκοπία και τα δύο άκρα; Μα το ένα είναι συνέχεια του άλλου. Η μεταπολίτευση από μόνη της δεν ήταν κακή! Αλίμονο! Μιλάμε για την πτώση της χούντας και την επιστροφή της Δημοκρατίας. Και όλα ξεκίνησαν με τις καλύτερες προϋποθέσεις, τις οποίες και τις έθεσε ένας φωτισμένος ηγέτης, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Το πρόβλημα δημιουργήθηκε στη συνέχεια με την άνοδο του λαϊκισμού. Και ήρθε επειδή ο ίδιος ο λαός την ζήτησε. Και αυτό δεν έχει σχέση με το δίπολο Δεξιάς και Αριστεράς. Ήταν ένας δρόμος που επιλέχτηκε συνειδητά από την κοινωνία. Την ώρα που έπρεπε να πλησιάσουμε την Ευρώπη, εμείς διαλέξαμε να κάνουμε το ακριβώς αντίθετο. Ίσως, επειδή πιστέψαμε ότι δεν είχε νόημα η πάλη για μια καλύτερη Παιδεία, αλλά ότι ήταν αρκετά τα κοινοτικά ταμεία για τον δρόμο προς την ευημερία.
Ότι υπήρχε πρόβλημα ήταν φανερό. Μόνο που δεν μπορούσαμε να εντοπίσουμε που ακριβώς βρισκότανε αυτό. Και έτσι περάσαμε σε γενικόλογους αφορισμούς της μεταπολίτευσης. Χωρίς αυτό τελικά να είναι δίκαιο. Κρίναμε εκ του αποτελέσματος, μη θέλοντας να πιστέψουμε ότι οι διαμορφωτές αυτού ακριβώς του αποτελέσματος ήμασταν εμείς οι ίδιοι. Ότι υπήρχε πρόβλημα ήταν πάντως δεδομένο και τόσο φανερό όσο σε ένα πλοίο που βάζει νερά…
Αρχικά, λοιπόν, μας έφταιξαν οι δεινόσαυροι της πολιτικής! Κι όταν ήραν στην εξουσία οι Καραμανλής και Παπανδρέου οι νεώτεροι είπαμε ότι ήρθε το τέλος της μεταπολίτευσης. Και ύστερα ήρθε η χρεοκοπία και ο ΣΥΡΙΖΑ. Και πάλι είπαμε ότι ήρθε το τέλος της μεταπολίτευσης. Και ύστερα ήρθε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ. Και πάλι μιλάμε για το τέλος της μεταπολίτευσης.
Στην πραγματικότητα ο αντίπαλός μας είναι ο λαϊκισμός και όχι η μεταπολίτευση. Και με τον λαϊκισμό δεν έχουμε τελειώσει. Πώς θα συμβεί αυτό; Μόνο αν η επόμενη κυβέρνηση δείξει στους Έλληνες τι σημαίνει να είναι η Ελλάδα μια πραγματική ευρωπαϊκή χώρα. Όχι μια πύλη μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Αλλά ένας φάρος της Δύσης στην άκρη του δυτικού κόσμου.
Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τις μεταρρυθμίσεις. Μεταρρυθμίσεις παντού με έμφαση στη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη. Το κλειδί όμως βρίσκεται αλλού! Για να πετύχουν οι μεταρρυθμίσεις χρειάζεται Δικαιοσύνη. Και για να μη χαθεί ο κόπος, πρέπει να επενδύσουμε στην Παιδεία. Ειδικά για το τελευταίο η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να προσπαθήσει σκληρά. Και ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει το βαρύ της πυροβολικό…
Θανάσης Μαυρίδης
