Οι οικονομολόγοι ανέμεναν 200.000 καθαρές νέες θέσεις εργασίας να προστεθούν στην οικονομία των ΗΠΑ τον Μάρτιο. Αντί γι’ αυτό, οι νέες θέσεις ήταν 50% περισσότερες.
Απροσδόκητα ισχυρή εξέλιξη, αλλά ίσως όχι τόσο απροσδόκητη στην πραγματικότητα, για μια οικονομία που συνεχίζει να προκαλεί τη μία έκπληξη μετά την άλλη. Ήταν μια εξαιρετική περίοδος τελευταία για τους αισιόδοξους ως προς την οικονομία: πραγματικές αυξήσεις μισθών, ταχύτερη παραγωγικότητα της εργασίας, και πολλές νέες θέσεις εργασίας.
Μια σύντομη περίληψη από τον οικονομολόγο του RSM Joseph Brusuelas για το τι βιώνουν οι Αμερικανοί αυτή τη στιγμή:
«Τα δεδομένα για την απασχόληση εδώ και αρκετό καιρό είναι συνεπή με αυτό που αναφέρουμε ως συνθήκη 3-2 — όταν το ποσοστό ανεργίας παραμένει στο εύρος του 3%, κάτω από το 4%, και ο πληθωρισμός είναι στο εύρος του 2%. Η βελτιωμένη παραγωγικότητα, η υγιής μετανάστευση και το κατάλληλο μείγμα πολιτικών από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ισχυρή ανάπτυξη, σταθερότητα τιμών και μέγιστη βιώσιμη απασχόληση».
Speaking about the US economy is negative terms is just increasingly absurd, the US is experiencing supply side boom and is the only real engine of growth in the global economy. Strong jobs, abundant labor supply, solid productivity, cooling inflation pressures? Goldilocks AF pic.twitter.com/8rXmAfmQ4t
— Julia Coronado (@jc_econ) April 5, 2024
«Το να μιλά κανείς για την οικονομία των ΗΠΑ με αρνητικούς όρους είναι ολοένα και περισσότερο παράλογο, καθώς οι ΗΠΑ βιώνουν μια άνθηση της πλευράς της παροχής και αποτελούν τη μοναδική ατμομηχανή ανάπτυξης στην παγκόσμια οικονομία. Ισχυρές θέσεις εργασίας, άφθονη παροχή εργασίας, ισχυρή παραγωγικότητα, μετριασμός των πληθωριστικών πιέσεων; Μιλάμε για μια σπάνια θετική συγκυρία».]
Λοιπόν, τι μπορεί να μη μας αρέσει;
- Βραχυπρόθεσμα, ο υψηλός πληθωρισμός παραμένει ένα πρόβλημα. Αποδεικνύεται πεισματικά μη ελαστικός, προκαλώντας φόβους για πιθανή αναζωπύρωση, κατά το παράδειγμα του Μεγάλου Πληθωρισμού της δεκαετίας του 1970. Όσον αφορά τον στόχο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας για πληθωρισμό 2%, ο Πρόεδρος της FED Τζερόμ Πάουελ έχει αναγνωρίσει ότι το τελευταίο χιλιόμετρο προς αυτόν τον στόχο μπορεί να είναι μια δύσκολη διαδρομή. Ωστόσο, υποστηρίζει επίσης ότι ο σταθερός ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης δίνει στους υπεύθυνους για τη χάραξη της πολιτικής ευελιξία να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα.
Όπως υποστήριξε η Capital Economics σε ένα πρωινό σημείωμα, «Η μεγάλη αύξηση κατά 303.000 των μη γεωργικών μισθοδοσιών τον Μάρτιο υποστηρίζει τη θέση της Fed ότι η ανθεκτικότητα της οικονομίας σημαίνει ότι μπορεί να μην σπεύσει να μειώσει τα επιτόκια, κάτι που μπορεί να μην ξεκινήσει μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους».
- Τρία συνεχόμενα τρίμηνα ισχυρής αύξησης της παραγωγικότητας είναι καλά νέα, αλλά είναι ακόμα πολύ νωρίς για να συμπεράνουμε ότι βιώνουμε μια διαρκή ανάκαμψη. Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή μπορεί να αφορά περισσότερο την εξομάλυνση μετά την πανδημία, όπως για παράδειγμα το ξεμπλέξιμο των αλυσίδων εφοδιασμού, παρά τον αντίκτυπο των νέων τεχνολογιών όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Η Ουάσιγκτον θα πρέπει να σκεφτεί καλά τι μπορεί να κάνει πολιτικά για να αξιοποιήσει τα πρόσφατα κέρδη - να επενδύσει πολύ περισσότερο στην επιστημονική έρευνα, να επιτρέψει μεταρρυθμίσεις, και να υιοθετήσει μια ήπια προσέγγιση για τη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης.
- Συγγνώμη που μπορεί να σας χαλάω τη διάθεση ως προς το χρέος και τα ελλείμματα, αλλά το CBO προβλέπει ότι το εθνικό χρέος θα διπλασιαστεί σχεδόν στα 48,3 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2034 και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ θα φτάσει στο 116%, από 97% που είναι σήμερα. Παρά τα φορολογικά έσοδα που υπερβαίνουν τον μέσο όρο 50 ετών, οι δαπάνες αναμένεται να ξεπεράσουν τα ιστορικά επίπεδα, κυρίως λόγω – τι λέτε; - των προγραμμάτων παροχών όπως το Medicare, η Κοινωνική Ασφάλιση και το Medicaid.
(Ω, και αυτές οι προβλέψεις μπορεί να είναι αισιόδοξες, δεδομένου ότι δεν προϋποθέτουν ύφεση, λήξη φορολογικών περικοπών και επιδοτήσεων, και καμία πρόσθετη δαπάνη ή προσπάθεια διαγραφής χρεών). Τα αυξανόμενα ελλείμματα θα επιδεινώσουν τις πληρωμές τόκων, ξεπερνώντας τις αμυντικές δαπάνες και φτάνοντας τα 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2034. Αν όλα αυτά σας φαίνονται μη βιώσιμα, δεν έχετε άδικο. Μια μεγάλη έκρηξη παραγωγικότητας θα ήταν χρήσιμη εδώ, αλλά δεν πρέπει να υπολογίζουμε σε αυτήν. Το CBO δεν το κάνει.
Με όλα αυτά, προτιμώ να βρίσκομαι σε μια θέση όπου αναζητώ αδύναμα σημεία σε μια οικονομική επέκταση, παρά να κάθομαι σε μια ύφεση προσπαθώντας να βρω μια καλή είδηση.
* Ο James Pethokoukis κατέχει την έδρα Dewitt Wallace στο American Enterprise Institute, όπου είναι υπεύθυνος του μπλογκ AEIdeas και φιλοξενεί το εβδομαδιαίο podcast, “Political Economy with James Pethokoukis”
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 5 Απριλίου 2024 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του American Enterprise Institute και τη συνεργασία του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών.
