Η επόμενη εβδομάδα κλείνει ουσιαστικά τη χρονιά, με τις συνεδριάσεις των κεντρικών τραπεζών και προετοιμάζει την επόμενη με τις προβλέψεις να γέρνουν υπέρ της συνέχισης της θετικής πορείας των αγορών αλλά και της σταθεροποίησης της αμερικάνικης οικονομίας με πολλά ερωτηματικά για Ευρώπη και Ασία. Μία χρονιά χαμηλών επιδόσεων στις αγορές αναμένει η Deutsche Bank για το 2025, καθώς θεωρεί ότι η πρόσφατη ιστορία είναι δύσκολο να επαναληφθεί.
Όπως επισημαίνει, τόσο το 2023 όσο και το 2024 ξεπέρασαν τις προσδοκίες. Στον αντίποδα οι περισσότεροι οίκοι των ΗΠΑ βλέπουν συνέχιση του θετικού κλίματος και φυσικά υπεραποδόσεις στις αγαπημένες τους μετοχές. Η εβδομάδα είχε μια ομοβροντία αναλύσεων από όλους τους οίκους, καθώς οι περισσότεροι αναλυτές θα κλείσουν τις οθόνες τους τη μεθεπόμενη εβδομάδα με το κλείσιμο των παραγώγων και θα ταξιδέψουν στα αγαπημένα τους χιονοδρομικά κέντρα.
Ανοδικά κινήθηκαν οι κυριότεροι δείκτες στη Wall Street, αλλά και στην Ευρώπη με τον δείκτη Dax να κλείνει για πρώτη φορά στην ιστορία του πάνω από τις 20.400 μονάδες, ενώ και ο Cac 40 έκλεισε ανοδικά την Παρασκευή στις 7.426 μονάδες (+1,3%). Τα στοιχεία της ανεργίας της Παρασκευής ξεπέρασαν τις εκτιμήσεις των αναλυτών και ενίσχυσαν τη θετική εικόνα οδηγώντας τον S&P 500 πάνω από τις 6.090 μονάδες.
Ειδικότερα, η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη πρόσθεσε τον Νοέμβριο 227.000 νέα μισθολόγια, μετά την (αναθεωρημένη) μέτρηση με μόλις 36.000 νέες θέσεις εργασίας του Οκτωβρίου. Η έκθεση του υπουργείου Εργασίας των ΗΠΑ επιβεβαιώνει ότι η αγορά εργασίας της χώρας βρίσκεται σε καλή κατάσταση και δείχνει να «κλειδώνει» τη μικρή μείωση των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας κατά 25 μονάδες βάσης (0,25%) κατά τη συνεδρίαση το διήμερο 17-18 Δεκεμβρίου.
Ωστόσο, παρά την ανάκαμψη στην αγορά εργασίας, το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα αυξήθηκε ελαφρώς στο 4,2% τον Νοέμβριο από το 4,1% - όπως προέβλεπε και η μέση εκτίμηση των αναλυτών. Οι προσδοκίες της αγοράς για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση της Fed έφθασαν στο 88%, αμέσως μετά την ανακοίνωση των νέων…
«Με δεδομένο το θετικό σκηνικό της ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης, της υγιούς αγοράς εργασίας και του πληθωρισμού που είναι σχετικά περιορισμένος, η Fed μπορεί να συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια, ενισχύοντας τις ανοδικές τάσεις στην αγορά μέχρι το τέλος του έτους και τις αρχές του επόμενου έτους», δήλωσε ο Chris Zaccarelli, επικεφαλής επενδύσεων της Northlight Asset Management, σε σχόλια που εστάλησαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
«Τα στοιχεία αυτό το πρωί περιλάμβαναν αύξηση των θέσεων εργασίας σε ευθυγράμμιση με τις προβλέψεις, θετική αναθεώρηση των στοιχείων του Οκτωβρίου, αλλά το ποσοστό της ανεργίας αυξήθηκε παρά τη μείωση του ποσοστού συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό. Η έκθεση δε σκότωσε το εορταστικό πνεύμα και η Fed παραμένει σε τροχιά για να προχωρήσει σε νέα μείωση επιτοκίων τον Δεκέμβριο» ανέφερε η Λίντσεϊ Ρόζνερ, υπεύθυνη επενδύσεων στην Goldman Sachs Asset Management.
Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και οι υπόλοιποι αναλυτές με την πλειονότητα τους να βρίσκεται ήδη στο «χριστουγεννιάτικο κλίμα».
Στον αντίποδα του εορταστικού κλίματος στις ΗΠΑ οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τους φόβους της επόμενης ημέρας, με την κατάρρευση της κυβέρνησης της Γαλλίας και τις εκλογές στη Γερμανία. Εδώ θα αναφέρω κάτι που έγραψε το Bloomberg, «Αν ο Μακρόν δεν μπορέσει να ενώσει τη Γαλλία και να την κατευθύνει προς την επίλυση των δικών της προβλημάτων, η λαμπρή επαναλειτουργία της Παναγίας των Παρισίων μπορεί να είναι το μόνο που θα απομείνει από την κληρονομιά του».
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές αντιμετωπίζουν προς το παρόν με σύνεση αυτό το πολιτικό χάος, δικαίως σε μια πρώτη ανάγνωση, καθώς δεν πρόκειται για μια κρίση του ευρώ αλά ελληνικά, και εννοείται ότι κανένας δεν πιστεύει ότι θα εξελιχθεί έτσι. Το «What ever it takes» του Μάριο θα μας ακολουθεί για πάντα! Οι θεσμοί της Πέμπτης Δημοκρατίας προσφέρουν τρόπους για να διατηρηθεί η λειτουργία του κράτους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, με τη βοήθεια και υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ.
Ο εθνικός πλούτος της Γαλλίας, που αξίζει πάνω από το 680% του ΑΕΠ της, είναι ένα καθησυχαστικό μακροπρόθεσμο αντίβαρο στο σημερινό συσσωρευμένο χρέος και στην πολιτική αστάθεια. Αυτό ας το κρατήσουμε ως επιμέρους στοιχείο, γιατί τελευταία διαβάζω πολλούς αναλυτές και πολιτικούς να υπερηφανεύονται που δανειζόμαστε χαμηλότερα από τη Γαλλία! Θα τονίσω και εγώ ότι δανειζόμαστε και φθηνότερα από τις ΗΠΑ. Απλά δεν συγκρίνεις κάτι που δεν μπορείς να το φθάσεις! Το μόνο ανησυχητικό σημείο είναι ότι σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις το 45% των γαλλικών επιχειρήσεων θα αναβάλουν τις επενδύσεις τους για εφέτος έως ότου ξεκαθαρίσει το πολιτικό σκηνικό, ενώ το 18% θα τις ακυρώσει.
Με τους κεντρικούς τραπεζίτες επί ποδός, η επόμενη εβδομάδα κλείνει ουσιαστικά ακόμη μια θετική χρονιά. Η καλύτερη για τις αγορές αλλά η χειρότερη για μια μεγάλη ομάδα επενδυτών και διαχειριστών που τα έβλεπαν όλα «μαύρα». Η ευκολία με την οποία η υπερπροσφορά χρήματος και τα υπερκέρδη από αξίες, όπως τα κρυπτονομίσματα και οι αγορές δικαιωμάτων(options), βοήθησαν προς αυτήν την κατεύθυνση, δείχνουν τον δρόμο και για το 2025.
Θα διαβάσετε πολλά, θα ακούσετε πολλά αλλά η επόμενη χρονιά όσο δύσκολη και αν φαίνεται θα χρειαστεί περισσότερη προσοχή, καθώς όπως ανέφερα και στο προηγούμενο μου άρθρο, το όνομα που της έδωσα θα είναι «η χρονιά της αποκάλυψης»(μην πάει το μυαλό σας στην «Αποκάλυψη του Ιωάννη», αν και θα μπορούσε από πολλές πλευρές).
Θα κλείσω με μια παλιά δήλωση που αντικατοπτρίζει τη συνέχεια, καθώς πάντα η ιστορία και οι πράξεις είναι πανομοιότυπες και οι διαφορές ελάχιστες. Σε έναν οικονομικό κύκλο οι κανόνες παραμένουν και όλοι τους ακολουθούν πιστά. Απλά οι μεταλλάξεις είναι αυτές που κάνουν τις μεγάλες διαφορές και εκπλήξεις.
«Αυτή η προσέγγιση χαλάρωσε τις οικονομικές συνθήκες στο παρελθόν και, μέχρι στιγμής, φαίνεται να είναι και πάλι αποτελεσματική. Οι τιμές των μετοχών αυξήθηκαν και τα μακροπρόθεσμα επιτόκια μειώθηκαν όταν οι επενδυτές άρχισαν να αναμένουν τα χαμηλά επιτόκια. Οι ευκολότερες χρηματοοικονομικές συνθήκες θα προωθήσουν την οικονομική ανάπτυξη. Για παράδειγμα, τα χαμηλότερα επιτόκια στεγαστικών δανείων θα κάνουν τη στέγαση πιο προσιτή και θα επιτρέψουν σε περισσότερους ιδιοκτήτες σπιτιού να αναχρηματοδοτήσουν.Τα χαμηλότερα επιτόκια εταιρικών ομολόγων θα ενθαρρύνουν τις επενδύσεις. Και οι υψηλότερες τιμές των μετοχών θα ενισχύσουν τον πλούτο των καταναλωτών και θα συμβάλουν στην αύξηση της εμπιστοσύνης, η οποία μπορεί επίσης να τονώσει τις δαπάνες». – Μπεν Μπερνάνκε (πρόεδρος της Fed την περίοδο 2006-2014)
