Σε πτωτική φάση έχουν εισέλθει τα επιτόκια των δανείων για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, με το μέσο επιτόκιο δανεισμού στη χώρα σε όλες τις κατηγορίες που υποχώρησε στο 5,61% το Σεπτέμβριο, να έχει υποχωρήσει περαιτέρω, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι η διαθεσιμότητα δανείων ήταν αυξημένη το τρίτο τρίμηνο, σε αντίθεση με τη ζήτηση που συγκριτικά υποχώρησε.
Ωστόσο, στο εννεάμηνο, το σύνολο των δανειακών συμβάσεων έφθασε τα 18 δισ. ευρώ, από 12 δισ. ευρώ πέρυσι στο ίδιο διάστημα. Να σημειωθεί ότι το σύνολο των δανειακών συμβάσεων για όλο το 2023 έφθασε τα 17 δισ. ευρώ. Οι δανειακές συμβάσεις, ωστόσο, είχαν φθάσει τα 22 δισ. ευρώ το 2022. Το χρηματοδοτικό κενό, έγινε αρνητικό φέτος από την αρχή του χρόνου, που σημαίνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά δανείων από την αντίστοιχη ζήτηση, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Αλλά αυτή θα αυξηθεί περαιτέρω, εφόσον το κόστος χρηματοδότησης μειωθεί.
Οι μειώσεις επιτοκίων της ΕΚΤ, σε συνδυασμό με τον τραπεζικό ανταγωνισμό και τη συγκρατημένη στάση επιχειρήσεων και νοικοκυριών, κατεβάζει τα επιτόκια, αν και ακόμα παραμένουν ψηλά. Στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το μέσο επιτόκιο όλων των κατηγοριών δανείων από 3,70% το 2021, αυξήθηκε σε 6,13% τον Αύγουστο του 2023, για να ακολουθήσει ελαφρώς καθοδική πορεία στη συνέχεια, λόγω και της επίπτωσης των μέτρων για πλαφόν στα επιτόκια στεγαστικών δανείων. Αλλά η μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ, από τον Ιούνιο και μετά, αλλάζει τα δεδομένα σταδιακά στην αγορά και τα επιτόκια θα συνεχίσουν να μειώνονται.
Τα στοιχεία, όμως, δείχνουν ότι δεν ακολούθησαν την ίδια πορεία όλες οι κατηγορίες δανείων. Στις επιχειρήσεις, το μέσο επιτόκιο δανείων κορυφώθηκε σε 6,40% τον Αύγουστο του 2023, με τις επιχειρήσεις να έχουν μέσο κόστος δανεισμού 6,01% και τα νοικοκυριά 6,33%. Τον Σεπτέμβριο, το μέσο κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις υποχώρησε σε 5,40%, ενώ για τα νοικοκυριά σε 5,94%.
Ανάλογα με την κατηγορία των δανείων όμως, τα επιτόκια είχαν διαφορετική πορεία και είναι σε διαφορετικά επίπεδα. Τα επιτόκια των νέων στεγαστικών δανείων κορυφώθηκαν τον Ιανουάριο του 2024 στο 4,6% και το μέσο επιτόκιο είναι στο 3,83%, από το Σεπτέμβριο, λαμβάνοντας υπόψη και τα παλαιότερα δάνεια. Η τάση είναι πτωτική και θα βοηθήσει στην άνοδο των δανείων, καθώς φέτος οι εξοφλήσεις είναι μεγάλες και τα χαρτοφυλάκια στεγαστικών στις τράπεζες φθίνουν.
Στα καταναλωτικά, που είναι η κατηγορία δανείων προς το κοινό που παρουσιάζει αύξηση, το μέσο επιτόκιο κορύφωσε ένα χρόνο αργότερα από τις άλλες κατηγορίες δανείων. Παραμένει υψηλά, με κορυφή για το μέσο επιτόκιο (λαμβάνονται υπόψη κάρτες κλπ) το 11,03% του Αυγούστου 2024. Ωστόσο, το επιχειρηματικά παραμένουν η αιχμή του δόρατος για τις τράπεζες και την πιστωτική επέκταση στην ελληνική οικονομία.
