Παράταση μέχρι το τέλος του έτους, για το καθεστώς που προβλέπει πλαφόν 3% στα επιτόκια euribor των στεγαστικών δανείων για ενήμερους δανειολήπτες σχεδιάζουν οι ελληνικές τράπεζες καθώς το προστατευτικό μέτρο λήγει στο τέλος Απριλίου. Σχετική διαβούλευση και προτροπές από τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη, έχουν βρει κοινό έδαφος από τους εκπροσώπους των τραπεζών.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι ελληνικές τράπεζες θα προχωρήσουν και με δική τους πρωτοβουλία στην παράταση των μέτρων όπως έκαναν πέρυσι, καθώς τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι θα αποτραπεί η δημιουργία νέων «επικίνδυνων» δανείων δεύτερου σταδίου με καθυστερήσεις στην εξόφληση που μπορεί να ξεπερνούν το διάστημα του μήνα. Το μέτρο μπορεί επίσης να διευκολύνει στη δημιουργία θεραπευμένων δανείων μετά από ρυθμίσεις, που προηγουμένως δεν εξυπηρετούνταν.
Αναμένουν πάντως και τυπική έγκριση για το καθεστώς παράτασης από τις ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές για να το ανακοινώσουν, αλλά γίνεται η εκτίμηση ότι το μέτρο μπορεί να παραταθεί για ένα μικρό διάστημα έως το τέλος του έτους.
Άλλωστε αναμένεται από τον Ιούνιο και μετά η ΕΚΤ να ξεκινήσει μειώσεις επιτοκίων, οπότε ενδέχεται μέχρι τον Δεκέμβριο φέτος το euribor τριμήνου αν συνεχίσει να προηγείται των κινήσεών της, να έχει φθάσει ή έστω προσεγγίσει σημαντικά το ποσοστό 3% επί του οποίου έχει τεθεί το πλαφόν για τα στεγαστικά δάνεια.
Αυτό εκτιμάται ότι θα διευκολύνει στη χορήγηση περισσότερων στεγαστικών δανείων προς τους ενδιαφερόμενους, καθώς το 2023, τα στεγαστικά δάνεια ήταν η μοναδική κατηγορία δανείων με πτώση, και σύμφωνα με στοιχεία εννεαμήνου έχουν δοθεί περίπου 100 εκατ. ευρώ λιγότερα δάνεια από το 2022. Υπολογίζεται ότι το 2023 δόθηκαν περίπου 1,1 δισ. ευρώ στεγαστικά δάνεια στην Ελλάδα. Μία κατηγορία δανείων που έχει μεγάλα περιθώρια ανόδου, αν τα δάνεια γίνουν πιο προσιτά, με επιστροφή των επιτοκίων της ΕΚΤ στο 2%.
Σημαντική πάντως αναμένεται να είναι πλέον η στάση των servicers, σχετικά με τα εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους. Επικρατεί η άποψη ότι θα κινηθούν όπως και οι τράπεζες, δίνοντας την ευκαιρία αυτή στους ενήμερους δανειολήπτες που πληρώνουν τη δόση του στεγαστικού τους, μετά τις ρυθμίσεις. Το είχαν κάνει πέρυσι για τα ρυθμισμένα και εξυπηρετούμενα στεγαστικά που διαχειρίζονταν.
Οι servicers διαχειρίζονται συνολικά 71,2 δισ. ευρώ δανείων κάθε κατηγορίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (τρίτο τρίμηνο 2023) τα στεγαστικά δάνεια που διαχειρίζονται είναι 21,5 δισ. ευρώ, αλλά δεν είναι όλα εξυπηρετούμενα ή ρυθμισμένα. Βεβαίως όπως αναφέρουν έχουν επιταχύνει, αρχικά πέρυσι σε πρώτο στάδιο και ειδικά με τον ερχομό των ρυθμίσεων που έφερε ο ΥΠΕΘΟ Κωστής Χατζηδάκης, μερικές από τις μεγάλες εταιρίες, ξεκίνησαν να προτείνουν ρυθμίσεις πριν ακόμα έρθει η ΚΥΑ για την ενεργοποίηση του νόμου.
Για αυτά που εξυπηρετούνταν ήδη πέρυσι, οι servicers είχαν ακολουθήσει τις ελληνικές τράπεζες, εφαρμόζοντας πλαφόν στο 3% για το τμήμα του κυμαινόμενου επιτοκίου που αφορά το euribor.
Στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, πάντα σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, καταγράφονται στεγαστικά δάνεια 29,5 δισ. ευρώ ευρώ, εκ των οποίων μη εξυπηρετούμενα ήταν περίπου 2,9 δισ. ευρώ και εξυπηρετούμενα αντίστοιχα ήταν τα 26,6 δισ. ευρώ.
Η συντριπτική τους πλειοψηφία έχει κυμαινόμενο επιτόκιο που βασίζεται στο euribor τριμήνου και σπανίως στο euribor του μήνα. Το euribor πάλι παρακολουθεί πολύ στενά το επιτόκιο της EKT, το οποίο είναι στο 4% για τις καταθέσεις τραπεζών που δέχεται. Το euribor τριμήνου που παρακολουθεί το επιτόκιο αυτό, έχει αρχίσει να υποχωρεί.
Συγκεκριμένα κινείται από τα μέσα Ιανουαρίου μεταξύ 3,90%-3,95% και βρίσκεται τώρα στο 3,93%. Μετά τις 16 Νοεμβρίου, το euribor τριμήνου, άρχισε να υποχωρεί από το 4,02% και να προεξοφλεί μείωση επιτοκίων αντί για αύξηση. Έκτοτε, η υψηλότερη τιμή που κατέγραψε ήταν τα 3,97% στις 18 Ιανουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι η μείωση του επιτοκίου, έχει οριακά περιορίσει την επιβάρυνση και των άλλων δανειοληπτών έστω κατά 3-5 μονάδες βάσης.
Τα δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια προκύπτουν έχοντας ως βάση το euribor τριμήνου στο οποίο προστίθεται το περιθώριο των τραπεζών, το οποίο ποικίλλει ανάλογα με το δάνειο, τον πελάτη και την τράπεζα, αλλά γενικά κινείται μεταξύ 2,75%-3,50%.
Με τα μέτρα που έλαβαν πέρυσι οι τράπεζες, προχώρησαν σε μείωση έως 50% του euribor για ευάλωτους δανειολήπτες με στεγαστικά, που ήταν ενήμεροι και συγκέντρωναν μία σειρά από εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, με οικογενειακό εισόδημα έως 27.000 ευρώ, μετά από διεύρυνση κριτηρίων.
Αυτή όμως, ήταν μόνον μία πολύ μικρή ομάδα δανειοληπτών και οι ελληνικές τράπεζες, αποφάσισαν να επεκτείνουν το μέτρο πέρυσι τον Απρίλιο. Έτσι εφάρμοσαν μέτρο για όλους τους ενήμερους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων το οποίο προέβλεπε πλαφόν του euribor στο 3%.
