Καμπανάκι κινδύνου ότι ο ενεργειακός εκβιασμός και η συνεχής μείωση των ρωσικών ροών μπορεί να πυροδοτήσουν ένα ντόμινο και μια κατάρρευση της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας αλά Lehman Brothers, κρούει η Γερμανία. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα ελλείψεων με σοβαρές επιπτώσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με τον υπουργό Οικονομίας και Ενέργειας Ρόμπερτ Χάμπεκ να ανεβάζει σήμερα το επίπεδο κινδύνου στο Β' υψηλότερο επίπεδο συναγερμού. Καθώς οι προμηθευτές ενέργειας συσσωρεύουν απώλειες αναγκαζόμενοι να καλύπτουν όγκους σε υψηλές τιμές, υπάρχει κίνδυνος μετακύλισης των επιπτώσεων στις τοπικές επιχειρήσεις κοινής ωφελείας και τους πελάτες τους, ανέφερε.
«Φαινόμενο Lehman Brothers στην ενέργεια»
Ο κ. Χάμπεκ προειδοποίησε για «σοκ» στην αγορά φυσικού αερίου και για νέες αυξήσεις στις τιμές, τονίζοντας ότι «ακόμη και αν συνεχίζεται η προμήθεια και η αποθήκευση του φυσικού αερίου, η κατάσταση είναι σοβαρή και έρχεται χειμώνας». Διευκρίνισε ωστόσο ότι προς το παρόν δεν θα ενεργοποιηθεί αυτομάτως η πρόβλεψη ότι οι εταιρίες κοινής ωφέλειας μπορούν να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος στους πελάτες με ήδη υπάρχον συμβόλαιο. «Η χώρα οδεύει προς μια δύσκολη κατάσταση. Θα είναι ένας δύσκολος δρόμος. Ακόμη και αν ακόμη δεν το νιώθετε, βρισκόμαστε σε κρίση φυσικού αερίου. Το αέριο από αυτή τη στιγμή είναι σπάνιο αγαθό (…) Δεν είναι παιγνίδι. Οι τιμές είναι ήδη υψηλές και πρέπει να προετοιμαστούμε για περισσότερες αυξήσεις », οι οποίες θα επηρεάσουν τη βιομηχανική παραγωγή και θα επιβαρύνουν πολλούς καταναλωτές, συνέχισε ο υπουργός.
«Αν αυτή η μείωση γίνει τόσο μεγάλη που οι εταιρείες δεν το αντέχουν άλλο και πέσουν, ολόκληρη η αγορά μπορεί να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή - άρα μιλάμε για ένα φαινόμενο Lehman Brothers στο ενεργειακό σύστημα», είπε χαρακτηριστικά.
«Δεν επιτρέπεται να έχουμε αυταπάτες: η μείωση της προμήθειας φυσικού αερίου αποτελεί οικονομική επίθεση του (Βλαντίμιρ) Πούτιν εναντίον μας. Είναι στρατηγική του, προκειμένου να τροφοδοτήσει την αβεβαιότητα, να ανεβάσει τις τιμές και να μας διχάσει ως κοινωνία. Με αυτό έχουμε να κάνουμε τώρα», σημείωσε ο υπουργός Οικονομίας και ξεκαθάρισε ότι για τη σημερινή κατάσταση δεν ευθύνεται η εσωτερική αγορά ενέργειας της Γερμανίας, αλλά μόνο η Μόσχα, ενώ έκανε λόγο για εσφαλμένη πολιτική υπερβολικής εξάρτησης της Γερμανίας από τη ρωσική ενέργεια και για έλλειψη διαθέσιμων εναλλακτικών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. «Αυτό τώρα μας εκδικείται», είπε χαρακτηριστικά.
Η απόφαση για την ενεργοποίηση του β' σταδίου ελήφθη λόγω της μείωσης προμήθειας φυσικού αερίου από τη Ρωσία στον γερμανορωσικό αγωγό Nord Stream 1 στη Βαλτική Θάλασσα. Ήδη η μείωση της περασμένης εβδομάδας προκαλεί τεταμένη κατάσταση στην αγορά φυσικού αερίου, εξήγησε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ και πρόσθεσε ότι θεωρείται προβλέψιμη και νέα επιβάρυνση, καθώς από τις 11 Ιουλίου και για δέκα ημέρες έχουν προγραμματιστεί εργασίες συντήρησης στον αγωγό.
Αυτή τη στιγμή, κορυφαία προτεραιότητα αποτελεί η πλήρωση των δεξαμενών αποθήκευσης, ανέφερε ο υπουργός και δήλωσε ότι οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου έχουν πληρότητα κατά 60% μεγαλύτερη από ό,τι είχαν κατά την ίδια περίοδο πέρυσι. Αν όμως οι παραδόσεις μέσω του Nord Stream 1 παραμείνουν στο χαμηλό επίπεδο του 40%, εκτίμησε ότι θα είναι δύσκολο να έχει επιτευχθεί έως τον Δεκέμβριο η επιθυμητή πληρότητα του 90% στην αποθήκευση χωρίς επιπλέον μέτρα.
Τι περιλαμβάνει το πλάνο «έκτακτης ανάγκης»
Το γερμανικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο περιλαμβάνει τρία στάδια: Στο α', της έγκαιρης προειδοποίησης, το οποίο η Γερμανία ενεργοποίησε ήδη στις 30 Μαρτίου, δεν λαμβάνονται μέτρα εκτός από την εντατική παρακολούθηση της εξέλιξης της προμήθειας και της αγοράς. Στο β' στάδιο, του συναγερμού, το οποίο ενεργοποιείται τώρα, λόγω των μειωμένων παραδόσεων και της εκτίναξης των τιμών, προβλέπεται μεταξύ άλλων η δυνατότητα των εταιριών κοινής ωφέλειας να μετακυλήσουν στον πελάτη το αυξημένο κόστος ώστε να μειωθεί η ζήτηση και να αποτραπεί μελλοντικά η έλλειψη.
Η ενεργοποίηση αυτού του σταδίου αποτελεί προϋπόθεση για τη λήψη μέτρων, όπως η λειτουργία περισσότερων εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση άνθρακα, προκειμένου να εξοικονομηθεί φυσικό αέριο. Η σχετική νομοθεσία αναμένεται να ψηφιστεί από την Bundestag στις 8 Ιουλίου. Στη γ' φάση, της έκτακτης ανάγκης, η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Δικτύου μπορεί να επιβάλει περιορισμούς στην κατανάλωση φυσικού αερίου, ακόμη και δελτίο. Προτεραιότητα δίδεται σε υποδομές κρίσιμης σημασίας, ακολουθούν τα νοικοκυριά και τελευταία η βιομηχανία.
Σήμερα ο υπουργός Οικονομίας κάλεσε τους καταναλωτές να συμβάλουν ήδη από το καλοκαίρι στην εξοικονόμηση φυσικού αερίου, «ρυθμίζοντας τη θέρμανση και προχωρώντας σε προσαρμογή της, πριν ακόμη έρθει ο χειμώνας». Τα ποσά ενέργειας και χρημάτων που μπορούν να εξοικονομηθούν έτσι είναι πολύ σημαντικά, τόνισε.
Στο ίδιο πνεύμα, ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ προειδοποίησε για προβλήματα στην προμήθεια φυσικού αερίου για τα επόμενα 3-5 χρόνια και για προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, λόγω του υψηλού πληθωρισμού. «Η αγωνία μου είναι ότι σε λίγες εβδομάδες ή μήνες θα μπορούσαμε να έχουμε μια πολύ ανησυχητική κατάσταση», δήλωσε ο κ. Λίντνερ στον τηλεοπτικό σταθμό ZDF και σημείωσε ότι «είναι απαραίτητο να μιλήσουμε για όλες τις επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της παράτασης λειτουργίας των τριών πυρηνικών σταθμών της Γερμανίας που βρίσκονται ακόμη σε λειτουργία».
Ο κυβερνητικός συνασπισμός αναμένεται να συζητήσει την ερχόμενη Τετάρτη τη λήψη μέτρων κατά της αύξησης των τιμών, ειδικά για την ενέργεια.