Συχνά πυκνά οι αγορές αναζητούν το δικό τους «άγιο δισκοπότηρο». Το στοιχείο, την τάση, την τεχνολογία ή τον κλάδο που θα πρωταγωνιστήσει στο επόμενο μεγάλο ράλι και θα συντηρήσει την αέναη πορεία των χρηματιστηρίων προς νέες κορυφές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο τεράστιος ντόρος που καταγράφεται φέτος για την Τεχνητή Νοημοσύνη και οτιδήποτε συνδέεται με αυτήν, με επίκεντρο βέβαια τη γενετική τεχνητή νοημοσύνη που μας δίνει εφαρμογές που ανατρέπουν τα καθιερωμένα, όπως το ChatGPT.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το λίθιο. Το ελαφρύτερο μέταλλο του πλανήτη μας θα μπορούσε να είναι το «άγιο δισκοπότηρο» του μέλλοντος καθώς αποτελεί το βασικό στοιχείο για την κατασκευή των μπαταριών ιόντων λιθίου που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά οχήματα και στα κινητά τηλέφωνα. Πριν την ηλεκτροκίνηση, το λίθιο ήταν για δεκαετίες γνωστό ως αντικαταθλιπτικό. Η πρώτη του εμπορική χρήση ήταν στις αρχές του 1990 από την ιαπωνική Sony στις βιντεοκάμερες.
Η τεχνολογία εξελίσσεται και το λίθιο δεν θα πρωταγωνιστεί για πάντα, ούτε τα υφιστάμενα κοιτάσματα μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της παγκόσμιας οικονομίας για πάντα. Όμως για τα επόμενα πολλά χρόνια θα είναι ένας από τους βασικούς καταλύτες των αγορών.
Και επειδή πρόκειται για καταλύτη των αγορών δεν θα μπορούσε να μην έχει ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ των δύο μεγαλύτερων υπερδυνάμεων. Ο πόλεμος ΗΠΑ - Κίνας για το λίθιο ξεκίνησε επί Ντόναλντ Τραμπ, όταν ο Αμερικανός τότε πρόεδρος έθεσε ως εθνικό στόχο την κατάρτιση ενός στρατηγικού πλάνου για τον έλεγχο των παγκόσμιων αποθεμάτων λιθίου και την ανατροπή της κυριαρχίας της Κίνας, η οποία είναι δεύτερη σε κοιτάσματα στον κόσμο, τρίτη σε εξόρυξη και πρώτη σε κατανάλωση.
Πριν λίγες ημέρες, ανακαλύφθηκε στις ΗΠΑ το μεγαλύτερο – ενδεχομένως – κοίτασμα λιθίου στον κόσμο, θαμμένο κάτω από αρχαίο ηφαίστειο στα σύνορα Νεβάδα και Όρεγκον. Ένα κοίτασμα που θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα και τους όρους του παιχνιδιού τόσο στη γεωπολιτική σκηνή όσο και στις παγκόσμιες αγορές. Διότι το λίθιο αποτελεί ένα «καυτό» commodity με φόντο την παγκόσμια μετάβασης προς την ηλεκτροκίνηση. Αν οι ΗΠΑ αποκτήσουν τέτοια δυναμική στην εξόρυξη και παραγωγή (οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγοι για κοίτασμα που αρκεί για δισεκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα και συσκευές που λειτουργούν με μπαταρίες ιόντων λιθίου), θα έχουν μία μεγάλη ευκαιρία να αντιμετωπίσουν επί ίσοις όροις ή και να ξεπεράσουν την Κίνα.
Ποιες είναι οι επιλογές των επενδυτών για να βγουν κερδισμένοι στην «εποχή του λιθίου»;
Να πούμε αρχικά ότι οι πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνονται παγκοσμίως με τέτοιο ρυθμό που αναγκάζουν ορισμένους αναλυτές να χαρακτηρίζουν το λίθιο ως το «νέο πετρέλαιο» για τις αγορές. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η παγκόσμια παραγωγή λιθίου θα ξεπεράσει τους 1 εκατομμύριο τόνους το 2024, σημειώνοντας αύξηση άνω του 50% σε σύγκριση με το 2022. Μόνο στο α’ τρίμηνο του 2023, οι εισαγωγές μπαταριών ιόντων λιθίου των Ηνωμένων Πολιτειών έφτασαν στους 235 μετρικούς τόνους, με άνοδο 66% από την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Η Αυστραλία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή λιθίου στον κόσμο και ακολουθεί η Χιλή. Οι δύο αυτές χώρες μαζί ευθύνονται για περίπου το 77% της παγκόσμιας παραγωγής. Εντυπωσιακή είναι η άνοδος της Κίνας, η οποία έχει καταφέρει πολύ γρήγορα να αναδειχθεί σε κορυφαία χώρα επεξεργασίας και διύλισης λιθίου ενώ ταυτόχρονα ανεβαίνει πολύ και στην εξόρυξη. Μάλιστα, το 2022 η Κίνα ήταν τρίτη στον κόσμο στην εξόρυξη λιθίου.
Οι μεγαλύτερες εταιρείες εξόρυξης είναι η αμερικανική Albemarle, η χιλιανή SQM, η κινεζική Ganfeng, η επίσης κινεζική Tianqi Lithium και η αυστραλιανή Pilbara Minerals. Από αυτές μόνο οι δύο πρώτες είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Στην αγορά λιθίου συνηθίζεται να υπάρχουν συνεργασίες στα διάφορα project. Για παράδειγμα, το μεγαλύτερο ορυχείο της Αυστραλίας ανήκει κατά 51% σε κοινοπραξία της κινεζικής Tianqi με την αυστραλιανή IGO και κατά 49% σε θυγατρική της αμερικανικής Albemarle.
Η χρηματιστηριακή αξία της Albemarle αγγίζει τα 22 δισ. δολάρια και η μετοχή της σημειώνει πτώση 15% μέσα στο 2023, ενώ καταγράφει απώλειες της τάξης του 45% από τα υψηλά του Νοεμβρίου 2022. Όμως από τα προ πανδημίας επίπεδα ενισχύεται άνω του 150%. Η μετοχή της SQM χάνει 24% φέτος αλλά κερδίζει 165% από τις αρχές του 2020. Η κεφαλαιοποίησή της διαμορφώνεται στα 17 δισ. δολάρια. Στο αμερικανικό χρηματιστήριο υπάρχουν ακόμη η Livent και η Lithium Americas με χρηματιστηριακή αξία κοντά στα 3 δισ. δολάρια και η Sigma Lithium Resources με αποτίμηση στα 4 δισ. δολάρια. Περισσότερες επιλογές έχουν οι επενδυτές στις εξωχρηματιστηριακές αγορές ενώ μπορούν να αποκτήσουν έκθεση στην αγορά και μέσω ETFs.
