Από τον Οκτώβριο του 2023 ο δείκτης S&P 500, έχει καταγράψει 24 φορές νέες υψηλές κορυφές. Ο καλπασμός των ταύρων της Wall Street, έχει προσθέσει περισσότερα από $13 τρισεκατομμύρια στη χρηματιστηριακή αποτίμηση των εισηγμένων εταιρειών. Και όλα αυτά συμβαίνουν, εν αναμονή των μειώσεων των επιτοκίων της Fed, που περίμεναν οι αγορές από τα τέλη του περασμένου έτους.
Ποιο είναι το γεγονός που πυροδότησε εκ νέου, το ανοδικό κύμα; Είναι η ανακούφιση από την εξασθένιση του πληθωρισμού τον Απρίλιο στο 3,4% από το 3,5% που είχε καταγραφεί τον Μάρτιο. Η εξασθένιση του πληθωρισμού, εξαφάνισε και την οποιαδήποτε υποψία περί έστω και μιας προσωρινής οριακής αύξησης των επιτοκίων, που είχε διατυπωθεί στα περιθώρια των συνεδριάσεων της Fed.
Και είναι τόσο ισχυρό αυτό το κύμα, που όχι μόνο έχει απορροφήσει όλες τις διαψευσθείσες εξαγγελίες για μειώσεις των επιτοκίων μέσα στο Q1 και Q2 του 2024, αλλά προεξοφλεί τις μόλις δυο μειώσεις που αναμένεται να ξεκινήσουν κάτω από τις ευνοϊκότερες συνθήκες, τον προσεχή Αύγουστο.
Η επανεμφάνιση των μετοχών φαντασμάτων, των λεγόμενων meme stocks, όπως είναι η GameStop και η AMC, δείχνει πως έχει αρχίσει να αυξάνεται εκ νέου, η διάθεση ανάληψης ρίσκου από τους μικροεπενδυτές. Η ίδια διαπίστωση περί αυξημένης ανάληψης ρίσκου, εμφανίζεται και στις κινήσεις στα μέχρι πρότινος αποδιοπομπαία κρυπτονομίσματα, στα οποία πλέον τοποθετούνται με ιδιαίτερη ευκολία οι κορυφαίοι θεσμικοί επενδυτές των ΗΠΑ, με τη δικαιολογία ότι τα «ζητούν οι πελάτες τους».
Ισχυρή ώθηση στις τιμές των μετοχών του S&P 500, έχει προσδώσει και η πρωτοφανής για τα χρηματιστηριακά δεδομένα επαναγορά ιδίων μετοχών, το γνωστό “stock buyback”. Δηλαδή οι εισηγμένες εταιρείες αγοράζουν με τα ταμειακά διαθέσιμα που έχουν, δικές τους μετοχές μέσα από το χρηματιστήριο.
Οι επαναγορές ιδίων μετοχών από τις εταιρείες του δείκτη S&P 500 έχουν ανέλθει μέσα στο πρώτο τρίμηνο Q1 στα $181 δισ. Αυξημένες περισσότερο από 15% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023 που ήταν στα $156 δισ. Με αυτόν τον τρόπο οι ίδιες οι εταιρείες, συμβάλουν στη διαρκή άνοδο των μετοχών τους και των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων τους. Απορροφώντας αφ’ ενός όλες τις ρευστοποιήσεις και τροφοδοτώντας αφ’ ετέρου με καύσιμα, δηλαδή με κεφάλαια τις αγορές.
Είναι οικονομικά ορθό οι εισηγμένες εταιρείες να «επενδύουν στους εαυτούς τους», αντί να επενδύουν στην ανάπτυξη τους, μέσω νέων δραστηριοτήτων ή μέσω εξαγορών; Οι διοικήσεις φροντίζουν πρωτίστως το συμφέρον των μετόχων, το οποίο στην παρούσα χρηματιστηριακή φάση είναι συνυφασμένο με το κυνήγι των υπεραξιών.
Οπότε μέσα από αυτό το πρίσμα, οι συγκεκριμένες αποφάσεις είναι δικαιολογημένες. Παράλληλα οι υψηλές τιμές, επιτρέπουν στα στελέχη των εταιρειών να αποκομίζουν υπερβολικά κέρδη με την εξάσκηση των “options” πάνω σε μετοχές, που αποτελούν ένα μεγάλο τμήμα του πακέτο των αποδοχών τους.
Στη δυνητική κεφαλαιακή ρευστότητα που πιθανότατα θα μετακινηθεί προς τις χρηματιστηριακές αγορές, θα πρέπει να συνυπολογισθεί και το ενεργητικό των αμοιβαίων κεφαλαίων το οποίο είναι επενδεδυμένο στα “money markets”, δηλαδή στις χρηματαγορές.
Σύμφωνα με στοιχεία του Investment Company Institute το συνολικό ενεργητικό των “money markets” αμοιβαίων κεφαλαίων άγγιζε τον Δεκέμβριο του 2023 τα $5,9 τρισεκατομμύρια. Η αναμενόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων από τη Fed, θα μετακυλιστεί στις «αγορές χρήματος», οπότε οι επενδυτές θα κυνηγήσουν υψηλότερες αποδόσεις, στις χρηματιστηριακές αγορές.
Εάν προσπαθούσαμε να εξηγήσουμε επιγραμματικά την πορεία του S&P 500, θα αναφέραμε πέντε κυρίως λόγους, στους οποίους εστιάζουν οι επενδυτές:
1) Υψηλή ρευστότητα,
2) Υποτίμηση του ρίσκου,
3) Επαναγορές μετοχών,
4) Ισχυρή ζήτηση για μετοχές του ευρύτερου κλάδου της Τεχνητής Νοημοσύνης και
5) Συνεχιζόμενες προσδοκίες περί μείωσης των επιτοκίων.
Ωστόσο, υπάρχουν και μια σειρά από δεδομένα, τα οποία οι επενδυτές είτε αγνοούν, είτε δεν τους δίνουν την πρέπουσα προσοχή:
1) Αύξηση του Δημοσίου Χρέους των ΗΠΑ,
2) Αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος των ΗΠΑ,
3) Αδύναμη τάση επιστροφής του πληθωρισμού στον στόχο του 2%,
4) Υπερβολική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών, καταναλωτικών και φοιτητικών δανείων,
5) Συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών των εισαγωγών και των παραγωγών,
6) Η κινούμενη άμμος από τις επιπτώσεις των νέων εμπορικών και οικονομικών πολιτικών των ΗΠΑ κατά της Κίνας
7) Πιθανές μεταβολές στην ισχύουσα φορολογική πολιτική στις ΗΠΑ, με επιβάρυνση των εταιρικών κερδών και
8) Οι διαρκείς πωλήσεις μετοχών από τους μεγαλομετόχους και τους insiders των εισηγμένων εταιρειών
Χαρακτηριστικό της στάσης των επενδυτών απέναντι στις χρηματιστηριακές αγορές, αποτελεί η αυξανόμενη τάση ανάπτυξης κοινοτήτων στα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που αποτελούνται από επενδυτές οι οποίοι δεν διαθέτουν ούτε τις απαραίτητες γνώσεις, ούτε την απαιτούμενη εμπειρία. Επενδυτές που κινούνται αγεληδόν, ακολουθώντας χρηματιστηριακές φιγούρες που πράγματι έχουν αποκτήσει απίστευτες περιουσίες, κινούμενοι στα χρηματιστήρια πίσω από τα πληκτρολόγια των κατοικιών τους.
Ταυτόχρονα σε αναλύσεις και εκθέσεις διαβάζουμε ολοένα και πιο συχνά, ότι «οι αγορές δεν μπορούν να πέσουν», διότι ελέγχονται πλήρως από τα μεγαλύτερα funds όπως είναι η BlackRock, η Vanguard και η State Street. Οπότε «κανένα fund δεν θα πυροβολήσει τα πόδια του».
Διαβάζουμε επίσης και το κλασσικό: «This Time is Different», δηλαδή ότι αυτή τη φορά όλα είναι διαφορετικά. Μια άποψη που διαγράφει με μια μονοκονδυλιά, τους προηγούμενους ιστορικούς χρηματιστηριακούς κύκλους και που υποστηρίζει ότι πλέον βρισκόμαστε σε ένα νέο κύκλο με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Η αλήθεια είναι ότι ο S&P 500 σκαρφαλώνει καθημερινά τον γκρεμό του φόβου, της αστάθειας, των γεωπολιτικών εντάσεων και των μακροοικονομικών κινδύνων. Απορροφά όλους τους κραδασμούς, διαλύσει το σκότος των επιφυλακτικών και των διστακτικών και ενσωματώνει κάθε ακτίδα φωτός και αισιοδοξίας, την οποία υπερπολλαπλασιάζει. Επισφραγίζοντας τη χρηματιστηριακή ρήση ότι «follow the trend, the trend is your best friend, until it isn’t», δηλαδή «ακολούθα την τάση, η τάση είναι ο καλύτερος φίλος σου, μέχρι να πάψει να είναι».
