Ο γνωστός δείκτης «Fear & Greed Index» του CNN Business, εδώ και τριάντα ημέρες παλινδρομεί στις τιμές από το 45 μέχρι το 55 που χαρακτηρίζουν την ουδετερότητα στο συναίσθημα και στη διάθεση των επενδυτών. Κάτι που επικυρώνει την αίσθηση πως οι χρηματιστηριακές αγορές ισορροπούν μέχρι να πάρουν μια νέα κατεύθυνση. Μια κατεύθυνση που θα στηριχθεί στον ενθουσιασμό ή την απογοήτευση, στην απληστία ή στον φόβο.
Στο ακόλουθο γράφημα αποτυπώνεται η χθεσινή εικόνα του δείκτη με την τιμή του να βρίσκεται στο 48.
Στους επιμέρους δείκτες, ο S&P 500 συνεχίζει να κινείται σε τιμές υψηλότερες από τον Κινητό Μέσο Όρο (ΚΜΟ) των 125 ημερών, τον οποίο είχε διασπάσει ανοδικά τον Μάρτιο του 2023 και έκτοτε βρίσκεται σε «απόσταση ασφαλείας» από αυτόν, όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα. Βρίσκεται δηλαδή σε κατάσταση, αισιοδοξίας και απληστίας.
Ο δείκτης που παρακολουθεί τη σχέση ανάμεσα στις θέσεις των «put & call options», δηλαδή των αριθμών των συμβολαίων που ποντάρουν σε άνοδο ή πτώση των μετοχών, βρίσκεται στα επίπεδα του φόβου, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα.
Τέλος, η μεταβλητότητα της αγοράς όπως εμφανίζεται από την κίνηση του δείκτη CBOE Volatility Index, γνωστού και ως VIX, σε σχέση με τον ΚΜΟ των 50 ημερών, βρίσκεται στην ουδέτερη ζώνη, όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα.
Τι δείχνει αυτή η συνολικά ουδέτερη και ισορροπημένη διάθεση της επενδυτικής κοινότητας;
Πως υπάρχει μια αμφιβολία για το αν οι μετοχές πρέπει να αποτελέσουν τον προορισμό των επενδυτικών κεφαλαίων που θέλουν να αποφύγουν τη διαρκή μεταβλητότητα της αγοράς ομολόγων, την αύξηση των πραγματικών ή πληθωρισμένων επιτοκίων και τις επιπτώσεις από το ισχυρό δολάριο.
Πως υπάρχει μια αμφιβολία για το κατά πόσον η «ομαλή προσγείωση» της αμερικανικής οικονομίας, το λεγόμενο «soft landing» που υπόσχεται η Fed, δεν θα επηρεάσει πέραν των κυκλικών εταιρειών και τις μετοχές των εταιρειών ψηφιακής τεχνολογίας που σέρνουν πλέον μόνες τους τον χορό της ανόδου.
Πως το προηγηθέν ράλι έχει δώσει συγκεκριμένες αποτιμήσεις στο σύνολο της αγοράς, που πιέζουν τους δείκτες απόδοσης σε σχέση με τις αποδόσεις των τίτλων σταθερού εισοδήματος και χαμηλότερου ρίσκου. Ειδικά η απόδοση του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου που αποτελεί και το χαρακτηριστικότερο σημείο αναφοράς, πιέζει τις αποτιμήσεις των μετοχών προς τα κάτω.
Πως η διπλή κρίση της Κίνας είναι ταυτόχρονα οικονομική και κρίση εμπιστοσύνης. Η πτώση της κατανάλωσης, η οικιστική συρρίκνωση, τα χρέη των εταιριών real estate, η αυξανόμενη νεανική ανεργία και η μη παροχή αξιόπιστων οικονομικών πληροφοριών προς τους επενδυτές, πιθανόν να οδηγήσουν σε κρίση που θα ξεπεράσει τα κινεζικά σύνορα και θα πλήξει ακόμα και τις αμερικανικές πολυεθνικές.
Πως τα μεικτά οικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ δεν δίνουν μια ξεκάθαρη και ασφαλή εικόνα για το τι μέλλει γενέσθαι στο άμεσο χρονικό διάστημα. Την ίδια στιγμή που το 2024 δεν αναμένεται να είναι μια χρονιά χωρίς τους δικούς της κινδύνους.
Σε πρόσφατη έκθεση του Wealth Management της Morgan Stanley, διατυπώνεται η άποψη πως η πορεία των χρηματιστηριακών αγορών το 2024 θα καθοριστεί κατά βάση από τρία στοιχεία:
Το πρώτο στοιχείο είναι η αναμενόμενη υποχώρηση της ισχυρής καταναλωτικής δαπάνης, που είχε ενισχυθεί από τις αποταμιεύσεις των νοικοκυριών την περίοδο της πανδημίας. Ήδη η μη εξυπηρέτηση σημαντικού μέρους των φοιτητικών δανείων, η ραγδαία αύξηση των υπολοίπων των πιστωτικών καρτών και τα υψηλά επιτοκιακά κόστη του τραπεζικού δανεισμού, οδηγούν προς αυτήν την κατεύθυνση.
Το δεύτερο στοιχείο είναι η αναμενόμενη υποχώρηση της ρευστότητας στο σύστημα.
Και το τρίτο στοιχείο είναι η αναγκαστική αποκλιμάκωση των κρατικών δαπανών στις ΗΠΑ, που κατευθύνονται μέσω των προγραμμάτων «CHIPS and Science Act» και «Infrastructure Investment and Jobs Act» και έχουν σαν σκοπό την αναζωογόνηση της οικονομίας. Αμφότερα τα προγράμματα είναι εμπροσθοβαρή, με αποτέλεσμα να μειωθούν οι εκταμιεύσεις μετά το τέλος του Q2 του 2023.
Χρονικά κάπου κοντά, οι ασκήσεις ισορροπίας και συναισθηματικής επενδυτικής εγκράτειας θα τελειώσουν. Και η Wall Street θα αναζητήσει την κατεύθυνση της.
