«Μία θετική είδηση για το εμπόριο την ημέρα, τις αρκούδες κάνει πέρα», έγραψε πολύ εύστοχα Αμερικανός αναλυτής. Αυτό ακριβώς ζούμε σήμερα. Τα καλά νέα αναφορικά με τις τελικές αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τους δασμούς έχουν καταφέρει προσώρας να κρατήσουν τις «αρκούδες» μακριά από τη Wall Street και τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια. Όμως από τη στιγμή που οι αρκούδες… ξύπνησαν και μυρίστηκαν αναταραχή, θα χρειαστούν πολλές περισσότερες θετικές εξελίξεις για να δούμε τους «ταύρους» να επανέρχονται και να κυριαρχούν.
Με κέρδη 7% στις τελευταίες τέσσερις συνεδριάσεις και 4,6% στην εβδομάδα, ο S&P500 δείχνει σημάδια ανάκαμψης. Ακόμη πιο εντυπωσιακή ήταν η άνοδος του τεχνολογικού Nasdaq κατά 9,5% σε τέσσερις ημέρες και 6,7% στην εβδομάδα, ενώ ο Dow Jones έκλεισε την εβδομάδα με κέρδη 2,5%. Παρ’ όλα αυτά, η επιστροφή στα ιστορικά υψηλά του Φεβρουαρίου παραμένει αβέβαιη, καθώς υπό τις παρούσες συνθήκες καμία πρόβλεψη δεν είναι ασφαλής.
Την ερχόμενη Τετάρτη συμπληρώνονται οι πρώτες 100 ημέρες της δεύτερης διακυβέρνησης Τραμπ και σε αυτό το διάστημα ο Αμερικανός πρόεδρος έχει καταφέρει να προκαλέσει μεγάλη αναταραχή στις αγορές και στο διεθνές εμπόριο. Μην ξεχνάμε ότι οι ανακοινώσεις στις 2 Απριλίου για τους δασμούς ευθύνονται για ένα από τα μεγαλύτερα χρηματιστηριακά sell-off στην ιστορία. Σημειώνεται ότι μετά την πρόσφατη ανάκαμψη, οι παγκόσμιες μετοχές υποχωρούν περίπου 7% από το ιστορικό τους υψηλό, χάνουν 4% από την ημέρα της ορκωμοσίας Τραμπ, σημειώνουν απώλειες 2% μέσα στο 2025 και επίσης απώλειες 2,2% από τις εκλογές του Νοεμβρίου έως σήμερα.
Είναι τόσο ακραία η αβεβαιότητα στις μέρες μας που σχεδόν οι μισοί αναλυτές συνεχίζουν να τρέχουν μοντέλα με σενάρια τρόμου, όπως π.χ. ύφεση και bear market διαρκείας, την ώρα που οι άλλοι μισοί προσπαθούν να καταλάβουν αν είδαμε τον πυθμένα και πότε θα δούμε νέα υψηλά.
Αν επενδυτές και αναλυτές είχαν καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει με τους δασμούς, οι αγορές θα διένυαν μία περίοδο προσαρμογής αλλά κάποια στιγμή θα έβρισκαν τα πατήματά τους, όπως συμβαίνει κάθε φορά μετά από κάποιο σοκ, κάποια μεγάλη αλλαγή ή αναταραχή. Η σημερινή κατάσταση απέχει πολύ από μία ξεκάθαρη εικόνα του τι μέλλει γενέσθαι με τους δασμούς και τις εμπορικές σχέσεις των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη.
Στις ΗΠΑ, ο επιχειρηματικός κόσμος ήταν προετοιμασμένος από τις προεκλογικές εξαγγελίες Τραμπ για διπλασιασμό των δασμών. Μάλιστα, οι εκτιμήσεις της αγοράς έκαναν λόγο για αύξηση των μέσω δασμών στο 10% από 5%, μία εξέλιξη που θα προκαλούσε ύφεση. Με τα νέα δεδομένα, εκτιμάται ότι ακόμη και με το 10% η κατάσταση μπορεί να είναι διαχειρίσιμη, αρκεί να υπάρξει σύντομα τερματισμός του πολέμου των δασμών.
Οι δηλώσεις του Τραμπ την Παρασκευή, σύμφωνα με τις οποίες ο Κινέζος πρόεδρος Σι του τηλεφώνησε και οι δύο πλευρές βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για τον εμπορικό πόλεμο, συνέβαλαν στη βελτίωση του κλίματος. Η ανακοίνωσε της Κίνας για χαλάρωση κάποιων δασμών σε αμερικανικά προϊόντα ήρθε να προστεθεί στα καλά νέα, ωστόσο γρήγορα το Πεκίνο διέψευσε ότι λαμβάνουν χώρα συζητήσεις με την Ουάσιγκτον. Κάπως έτσι, οι αγορές συνεχίζουν να βρίσκονται στο σκοτάδι και κάθε εβδομάδα είναι πολύ πιθανό να είναι διαφορετική.
Τέλος, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο των τελευταίων μηνών είναι η υπεραπόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών έναντι των αμερικανικών. Στις ευρωπαϊκές αγορές έχει καταγραφεί αύξηση των εισροών κεφαλαίων στον απόηχο των επιθετικών πολιτικών του Τραμπ στο πεδίο του εμπορίου. Και αυτό γιατί έχουν ενισχυθεί οι ανησυχίες για ύφεση στις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να μετατοπίζεται μέρος του επενδυτικού ενδιαφέροντος στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την Bank of America, οι εβδομαδιαίες εισροές κεφαλαίων σε equity funds με ευρωπαϊκό προσανατολισμό έχουν ανέλθει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 8 ετών. Η BofA εκτιμά ότι οι εισροές αυτές θα συνεχιστούν, ωστόσο μέχρι στιγμής δε φαίνεται να μεγαλώνει το χάσμα σε επίπεδο απόδοσης μεταξύ ευρωπαϊκών και αμερικανικών τίτλων εν μέρει λόγω των αδύναμων αναπτυξιακών προοπτικών της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η BofA, μάλιστα, προβλέπει ότι οι δασμοί θα περιορίσουν την παγκόσμια επιχειρηματική δραστηριότητα κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες έως το γ’ τρίμηνο του έτους. Σε αυτό το σενάριο ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 θα κινδυνεύει με περαιτέρω πτώση της τάξης του 10%.