Η φυματίωση, μια ξεχασμένη ασθένεια, φαίνεται πως αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία, καθώς είναι μια μολυσματική ασθένεια που προκαλείται από το βακτήριο Mycobacterium tuberculosis. Επηρεάζει συνήθως τους πνεύμονες, αλλά μπορεί να προσβάλει και άλλα μέρη του σώματος, όπως τα νεφρά, τα οστά ή το νευρικό σύστημα.
Ο κίνδυνος της φυματίωσης είναι μεγαλύτερος όταν δεν διαγνωστεί ή δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Αν η φυματίωση αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως ανεπάρκεια οργάνων ή θάνατο. Επίσης, η ασθένεια είναι πολύ μεταδοτική και μπορεί να μεταδοθεί σε άλλους μέσω του αέρα όταν το άτομο βήχει ή φτερνίζεται.
Σημαντικό είναι να σημειωθεί ότι με την κατάλληλη αντιβιοτική θεραπεία, η φυματίωση μπορεί να θεραπευτεί πλήρως, αλλά απαιτεί συνέπεια και παρακολούθηση από γιατρό για να εξασφαλιστεί η πλήρης ίαση και να αποτραπεί η εξάπλωση της νόσου.
Επιδημιολογικά δεδομένα
Το 2023, περισσότεροι από 172.000 άνθρωποι διαγνώστηκαν με φυματίωση, περιλαμβάνοντας νέα κρούσματα και υποτροπές, αριθμός που παραμένει σε επίπεδα αντίστοιχα με το 2022, σύμφωνα με την έκθεση του ΠΟΥ Ευρώπης, η οποία καλύπτει 53 χώρες, πολλές από τις οποίες βρίσκονται στην κεντρική Ασία.
Στην ΕΕ και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, σχεδόν 37.000 άτομα διαγνώστηκαν με φυματίωση το 2023, με αύξηση κατά 2.000 σε σχέση με το 2022, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (ECDC). Τα παιδιά κάτω των 15 ετών αντιπροσώπευαν το 4,3% των κρουσμάτων στην περιοχή, σημειώνοντας αύξηση για τρίτη συνεχόμενη χρονιά.
Η έκθεση δείχνει ότι η εξάπλωση της φυματίωσης συνεχίζεται, με τις υγειονομικές αρχές να επισημαίνουν την ανάγκη για άμεσα μέτρα δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης πίεσης από την ασθένεια. Ο Χανς Κλούγκε, περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ Ευρώπης, ανέφερε ότι η εξάλειψη της φυματίωσης είναι εφικτή, αλλά η αυξανόμενη ανησυχία για τα παιδιά και η εύθραυστη πρόοδος στην αντιμετώπιση της ασθένειας δείχνουν την ανάγκη για περισσότερη στήριξη και δράση.
Η Πάμελα Ρέντι-Γουάγκνερ, διευθύντρια του ECDC, τόνισε τη σημασία να επικεντρωθεί η Ευρώπη στην πρόληψη και την ταχεία, αποτελεσματική θεραπεία, υπογραμμίζοντας τη συνεχιζόμενη πρόκληση της πολυανθεκτικής φυματίωσης (TB-MR). Επεσήμανε επίσης ότι η αδράνεια τώρα θα έχει υψηλό κόστος στο μέλλον.
Οι δύο οργανισμοί καλούν για ενίσχυση των προσπαθειών εντοπισμού και θεραπείας της φυματίωσης και προτείνουν την επέκταση της πρόσβασης σε πιο σύντομα και αποτελεσματικά θεραπευτικά σχήματα, ιδιαίτερα για τη φαρμακοανθεκτική φυματίωση.
Η φυματίωση είναι μια λοιμώδης νόσος που προκαλείται κυρίως από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης (Mycobacterium tuberculosis). Συνήθως προσβάλλει τους πνεύμονες, αλλά μπορεί να επηρεάσει και άλλα όργανα του σώματος.
Συμπτώματα
- Χρόνιος βήχας με ή χωρίς αιμόπτυση
- Πυρετός
- Νυχτερινές εφιδρώσεις
- Απώλεια βάρους
- Κόπωση
Μετάδοση
Η φυματίωση μεταδίδεται μέσω του αέρα όταν ένα μολυσμένο άτομο βήχει, φταρνίζεται ή μιλάει, απελευθερώνοντας μικροσκοπικά σταγονίδια που περιέχουν το μυκοβακτηρίδιο. Άτομα που έρχονται σε στενή επαφή με μολυσμένα άτομα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- Κλινική εξέταση
- Ακτινογραφία θώρακα
- Μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια πτυέλων
- Φυματινοαντίδραση Mantoux
Θεραπεία
Η φυματίωση απαιτεί μακροχρόνια θεραπεία με συνδυασμό αντιβιοτικών, συνήθως για 6-9 μήνες. Η έγκαιρη και ολοκληρωμένη θεραπεία είναι κρίσιμη για την αποφυγή επιπλοκών και την εξάλειψη της λοίμωξης.
Εμβολιασμός
Το εμβόλιο BCG χρησιμοποιείται για την πρόληψη της φυματίωσης, ιδιαίτερα σε χώρες με υψηλή επίπτωση. Είναι πιο αποτελεσματικό στην πρόληψη σοβαρών μορφών της νόσου, όπως η φυματίωση των μηνίγγων, στα παιδιά.
