Ανησυχία επικρατεί στον ιατρικό κόσμο αλλά και στους γονείς των παιδιών που ετοιμάζονται να επιστρέψουν στα θρανία τη νέα σχολική χρονιά λίγο πριν την εκκίνησή της.
Ο φόβος που επικρατεί για εξάπλωση του COVID-19 στους χώρους των σχολείων και κατ’ επέκταση στην ευρύτερη κοινότητα είναι μεγάλος.
Ένας σημαντικός λόγος είναι η εμφάνιση διαφόρων υποπαραλλαγών του COVID-19 και νέα στελέχη. Όπως ένα νέο στέλεχος του COVID-19 που εντοπίστηκε μόλις πριν από μια εβδομάδα στις ΗΠΑ και ώθησε το CDC να κάνει το σπάνιο βήμα της έκδοσης ενός επίσημου μηνύματος ότι το στέλεχος αυτό θα μπορούσε να αποφύγει τα εμβόλια ή την προστασία της φυσικής ανοσίας.
Το στέλεχος ονομάζεται BA.2.86 και προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία λόγω των περισσότερων από 30 μεταλλάξεων του, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από τις προηγούμενες εκδόσεις του ιού. Αυτός ο αριθμός μεταλλάξεων είναι ισοδύναμος με τη διαφορά μεταξύ παραλλαγών τόσο σοβαρών που ονομάστηκαν επίσημα, όπως μεταξύ Delta και Omicron, εξήγησε το CDC στην αξιολόγηση κινδύνου που εκδόθηκε την Τετάρτη.
Σε όλο τον κόσμο, οι υγειονομικές υπηρεσίες εκδίδουν μια σειρά από ενημερώσεις για το BA.2.86. Το στέλεχος εμφανίστηκε πρόσφατα στο «ραντάρ» του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας όταν ονομάστηκε «παραλλαγή υπό παρακολούθηση» στις 17 Αυγούστου. Το CDC προχώρησε σε ανακοίνωση την ίδια ημέρα που εντοπίστηκε στις Η.Π.Α.
Μεταξύ των χαρακτηριστικών για τα οποία παρακολουθεί το CDC είναι το πόσο μεταδοτικό είναι ένα στέλεχος, πόσο καλά ανταποκρίνεται στη θεραπεία και πόσο σοβαρά επηρεάζει τους ανθρώπους.
«Το BA.2.86 μπορεί να είναι πιο ικανό να προκαλέσει μόλυνση σε άτομα που είχαν προηγουμένως περάσει COVID-19 ή που έχουν λάβει εμβόλια κατά του COVID-19», ανέφερε η αξιολόγηση κινδύνου του CDC.
Ο Οργανισμός αξιολογεί πόσο καλά αποδίδει το επερχόμενο ενημερωμένο εμβόλιο, που αναμένεται να κυκλοφορήσει τον Σεπτέμβριο, έναντι του BA.2.86.
Μια νέα πρόβλεψη που κυκλοφόρησε επίσης αυτή την εβδομάδα από το CDC προβλέπει ότι οι νοσηλείες λόγω του ιού θα συνεχίσουν την ανοδική τους τάση τουλάχιστον έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Επί του παρόντος, περίπου 1.800 άτομα νοσηλεύονται καθημερινά με COVID-19 στις ΗΠΑ. Η νέα πρόβλεψη δείχνει ότι ο αριθμός αυτός έχει μια μικρή πιθανότητα να πέσει έως και 1.100 ημερησίως, αλλά θα μπορούσε επίσης να αυξηθεί έως και 7.500 την ημέρα. Το πιο πιθανό σενάριο είναι κάπου στη μέση αυτού του εύρους, με καθημερινές εισαγωγές στα νοσοκομεία μεταξύ 2.000 και 4.000 ατόμων έως τις 18 Σεπτεμβρίου.
Το CDC είπε ότι δεν υπάρχουν «αποδείξεις» ότι το BA.2.86 προκαλεί πιο σοβαρή ασθένεια, αλλά είπε ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει καθώς γίνονται διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες. Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας συνήθως μετρούν τη σοβαρότητα με βάση το ποσοστό των νοσηλειών για τον COVID.
Το περιοδικό Nature ανέφερε ότι πολλοί επιστήμονες βλέπουν ομοιότητες μεταξύ της εμφάνισης του BA.2.86 και του Omicron, το οποίο εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλο τον κόσμο στα τέλη του 2021.
«Υπάρχει λίγο déjà vu ξανά», είπε στο Nature ο ιολόγος Adam Lauring, MD, PhD του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, το εργαστήριο του οποίου ανίχνευσε ένα από τα πρώτα κρούσματα BA.2.86 στις ΗΠΑ.
Ο Lauring, καθώς και το CDC και ο ΠΟΥ, προειδοποιούν ότι απαιτούνται περισσότερα δεδομένα για την αληθινή κατανόηση της απειλής που θέτει η BA.2.86.
«Υπάρχει καλός λόγος να πιστεύουμε ότι δεν θα είναι σαν το κύμα Omicron, αλλά είναι νωρίς», είπε ο Lauring.
Υπάρχουν όμως κι άλλες παραλλαγές. Από τον Απρίλιο, εμφανίστηκε μια νέα παραλλαγή COVID. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του CDC, το EG.5 – από την οικογένεια Omicron – αποτελεί πλέον το 17% όλων των περιπτώσεων στις ΗΠΑ, από 7,5% την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου.
Μια περίληψη από το Κέντρο Έρευνας και Πολιτικής Λοιμωδών Νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα λέει ότι το EG.5, με το παρατσούκλι «Eris» από τους ιχνηλάτες υγείας, είναι σχεδόν το ίδιο με το μητρικό του στέλεχος, XBB.1.9.2, αλλά έχει μια επιπλέον ακίδα.
Ο ιός COVID έχει μεγάλη τάση να μεταλλάσσεται, λέει ο William Schaffner, MD, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt στο Νάσβιλ.
«Ευτυχώς, αυτές είναι σχετικά μικρές μεταλλάξεις». Ακόμα κι έτσι, ο SARS-CoV-2, ο ιός που προκαλεί τον COVID-19, εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά μεταδοτικός. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι εξαπλώνεται – αλλά δεν είναι πιο σοβαρό».
Έτσι, ο Schaffner δεν πιστεύει ότι είναι ώρα για πανικό. Προτιμά να το αποκαλεί "άνοδος" σε περιπτώσεις αντί για "κύμα", επειδή ένα κύμα "ακούγεται πολύ μεγάλο".
Ενώ οι αριθμοί εξακολουθούν να είναι χαμηλοί σε σύγκριση με την καλοκαιρινή άνοδο του περασμένου έτους, οι ειδικοί εξακολουθούν να προτρέπουν τους ανθρώπους να παραμείνουν ενήμεροι για τις αλλαγές στον ιό. «Δεν νομίζω ότι υπάρχει λόγος ανησυχίας», συμφώνησε ο Μπέρναρντ Κάμινς, MD, ειδικός λοιμωξιολόγος στο νοσοκομείο Mount Sinai στη Νέα Υόρκη.
Γιατί λοιπόν ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων; «Υπήρξε μια αύξηση στα κρούσματα COVID αυτό το καλοκαίρι, που πιθανώς σχετίζεται με τα ταξίδια, τις κοινωνικές συναναστροφές και τη μείωση της μάσκας», δήλωσε η Anne Liu, MD, ειδικός αλλεργιών, ανοσολογίας και μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Ακόμα κι έτσι, είπε, «εξαιτίας του υπάρχοντος επιπέδου ανοσίας από εμβολιασμούς και προηγούμενες λοιμώξεις, έχει περιοριστεί και η σοβαρότητα των κρουσμάτων ήταν χαμηλότερη από ό,τι σε προηγούμενες αυξήσεις».
