Μηνύματα για την πρόληψη του καρκίνου, καθώς και την έγκαιρη διάγνωσή του στέλνουν ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος και η Ελληνική Εταιρεία Χειρουργικής Ογκολογίας.
Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) επισημαίνει:
Πρέπει να γίνει κοινωνική συνείδηση ότι ο προσυμπτωματικός έλεγχος, μαζί με τη διακοπή του καπνίσματος, τον εμβολιασμό για τον HPV και την ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή, μπορούν να μειώσουν στο ελάχιστο τα ποσοστά εμφάνισης νέων περιστατικών.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος περιλαμβάνει:
- Mαστογραφία μετά την ηλικία των 40 ετών
- Kολονοσκόπηση μετά την ηλικία των 50 ετών
- Oυρολογική εξέταση στους άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών.
Ο ΠΙΣ συστήνει στους ασθενείς που διαγιγνώσκονται με καρκίνο να ακολουθούν πιστά την αγωγή που χορηγεί ο θεράπων ιατρός τους, αποφεύγοντας κάθε είδους αυτοσχέδιες θεραπείες που συστήνουν άτομα, τα οποία ουδεμία σχέση έχουν με την Ιατρική, προκειμένου να εκμεταλλευτούν τον πόνο και την απόγνωση των ασθενών. Η Ελληνική Εταιρεία Χειρουργική Ογκολογίας (ΕΕΧΟ) τονίζει ότι «ο καρκίνος έχει αυξητικές τάσεις σε όλες τις χώρες του κόσμου και υπολογίζεται ότι, μέχρι το 2035, θα υπάρξει μια αύξηση των θανάτων από καρκίνο κατά 24% και πλέον».
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία παραθέτει η ΕΕΧΟ:
- Το 2020 στην Ευρώπη καταγράφηκαν 4.400.000 νέα κρούσματα καρκίνου και 1.955.000 θάνατοι.
- Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018, ο αριθμός των νέων κρουσμάτων ανήλθε σε 18 εκατομμύρια, ενώ εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια.
- Υπολογίζεται ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως.
- Ο καρκίνος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου για την ηλικιακή ομάδα από 65 μέχρι74 ετών.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει 4 δισεκατομμύρια ευρώ για δράσεις για την πρόληψη, αντιμετώπιση και διαχείριση του καρκίνου.
- Ο συνολικός οικονομικός αντίκτυπος του καρκίνου στην Ευρώπη εκτιμάται ότι ξεπερνά τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
- Σε μια πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can, αναδείχθηκε ότι στη χώρα μας μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγιναν κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα.
- Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκαν κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος και παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση πάνω από 2 μήνες από την πρώτη επίσκεψη του ατόμου στον γιατρό.
- Υπολογίζεται ότι μόνο το 25-30% των Ελληνίδων που θα έπρεπε να κάνουν Τεστ Παπανικολάου υποβάλλονται σε έλεγχο και μάλιστα μόλις μία φορά κάθε 2-3 έτη, ενώ μόλις το 40% των γυναικών που πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία, ελέγχεται μαστογραφικά, σύμφωνα με στοιχεία της All.Can.
«Έχει υπολογιστεί ότι το 45-50% των καρκίνων μπορεί να προληφθεί με μέτρα υγιεινής διατροφής και διαβίωσης, όπως η αποφυγή/διακοπή του καπνίσματος, του αλκοόλ και της ζάχαρης, η υιοθέτηση μεσογειακού τύπου διατροφής σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας καθώς και ο εμβολιασμός έναντι ιών (ηπατίτιδας B, των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV, κλπ.)», αναφέρει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας κ. Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός αμ. επίκ. καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία παραθέτει η Ε.Ε.Χ.Ο, τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μία συνεχής σταθερή αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου σε νεότερες ηλικίες.
Μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, που εξέτασε την επίπτωση του καρκίνου στις ηλικίες μεταξύ 14 ως 49 ετών, σε περίπου 200 χώρες, διαπίστωσε ότι τα κρούσματα καρκίνου σε νέους αυξήθηκε από 1,82 εκατομμύρια το 1990 σε 3,26 εκατομμύρια το 2019.
Η αύξηση αυτή ήταν μεγαλύτερη στις ΗΠΑ και Καναδά, τη Δυτική Ευρώπη και την Αυστραλία.
Σύμφωνα με μελέτη του 2023, της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου, ο αριθμός των ατόμων κάτω των 50 ετών τα οποία διαγιγνώσκονται με καρκίνο, παγκοσμίως, έχει αυξηθεί κατά 79% μέσα στις τελευταίες 3 δεκαετίες.
Στις ΗΠΑ μεταξύ 2010-2019 διαγνώσθηκαν 562.145 ασθενείς με πρώιμη έναρξη καρκίνου (μέχρι 49 ετών) και οι περισσότεροι ήταν γυναίκες. Τα αίτια αυτής της αύξησης
δεν είναι ακόμα σαφή, ωστόσο, ενοχοποιούνται παράγοντες, όπως η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, ο σακχαρώδης διαβήτης, το κάπνισμα, το αλκοόλ και η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων και κόκκινου κρέατος
Ακριβώς αυτή η αύξηση της επίπτωσης καρκίνου, ιδιαίτερα του παχέος εντέρου οδήγησε το 2021 τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αλλά και την Ειδική Ομάδα Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ να μειώσουν τη συνιστώμενη ηλικία για έναρξη του προληπτικού ελέγχου με κολονοσκόπηση του πληθυσμού από τα 50 στα 45 έτη.
Επιβιώσαντες από καρκίνο
Τα ποσοστά επιβίωσης ποικίλλουν ανάλογα με τον τύπο καρκίνου, καθώς αυτά επηρεάζονται από τον τρόπο ανίχνευσης, το στάδιο της διάγνωσης και την αποτελεσμα-τικότητα της θεραπείας.
Για παράδειγμα, τα τελευταία δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου δείχνουν ότι το ποσοστό των γυναικών που ζουν 5 χρόνια μετά τη διάγνωση είναι πάνω από 80%.
Μια μερική εξήγηση για τα υψηλότερα ποσοστά επιβίωσης για ορισμένους τύπους καρκίνου είναι το μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών, που έχουν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο.
Το 2022, το 69% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 5 χρόνια από τη διάγνωσή τους. Το 47% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 10 χρόνια από τη διάγνωσή τους και το 18% των επιζώντων έχουν ζήσει περισσότερα από 20 χρόνια από τη διάγνωσή τους.
