Της Γιάννας Σουλάκη
Μία νέα φαρμακευτική αγωγή – που κυκλοφορεί στην Αμερικανική αγορά από το 2015 – πριν από 10 ημέρες πήρε θέση στα ράφια των φαρμακείων και στη χώρα μας. Πρόκειται για το φάρμακο Saxenda της φαρμακευτικής εταιρείας Novo Nordisk, το οποίο υπόσχεται απώλεια βάρους σε παχύσαρκους ασθενείς με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) ?30 kg/m2 και οι οποίοι πρέπει να έχουν συνοδό δευτερεύον νόσημα εξαιτίας του βάρους (π.χ. προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, υπέρταση ή αποφρακτική υπνική άπνοια).
Συγκεκριμένα, το φάρμακο έχει πάρει ένδειξη στην Ευρωπαϊκή ''Ενωση, ως συμπληρωματική αγωγή σε μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων με παράλληλη άσκηση, για τον έλεγχο του βάρους σε ενήλικες ασθενείς με αρχικό Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ?30 kg/m2 (παχύσαρκοι), ή σε ασθενείς με ΔΜΣ ?27 kg/m² έως
Είναι πράγματι το νέο φάρμακο «Blockbuster»;
Το Saxenda έχει διαφημιστεί στο εξωτερικό, ως το πιο σημαντικό ίσως φάρμακο απώλειας βάρους που έχει αναπτυχθεί ποτέ. Κι είναι γεγονός ότι πρόκειται για ένα πολύ διαφορετικό φάρμακο από όλα τα υπόλοιπα στην απώλεια βάρους.
Η ιδιαιτερότητά του έγκειται κατ''αρχήν, στο ότι δεν είναι σε μορφή χαπιού, αλλά ενέσιμο και λαμβάνεται μία φορά τη μέρα, με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται η ινσουλίνη και κάποια άλλα φάρμακα για το διαβήτη, δηλαδή με τη βοήθεια πένας. Από την άλλη, λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο από τις υπάρχουσες αγωγές, καθώς αυτό που κάνει ουσιαστικά είναι να μιμείται τη λειτουργία μιας φυσικής ορμόνης που εκκρίνει ο οργανισμός μας, όταν τρώμε.
Σε μελέτες που διεξάγονται τις τελευταίες δεκαετίες, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι κατά τη διάρκεια των γευμάτων το έντερο απελευθερώνει μια ορμόνη, την GLP-1, η οποία βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων ζάχαρης στο αίμα και επιβραδύνει την εκκένωση του στομάχου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα συναισθήματα κορεσμού και τη μείωση της αίσθησης της πείνας ή της επιθυμίας για φαγητό.
Η ουσία που μιμείται τη φυσική ορμόνη GLP-1 στο συγκεκριμένο φάρμακο, είναι η λιραγλουτίδη (liraglutide), μια ουσία που δεν είναι καινούργια για τους επιστήμονες, καθώς είναι η βασική δραστική ουσία σε ένα άλλο φαρμακευτικό σκεύασμα, το Victoza, το οποίο χορηγείται για τη θεραπεία του διαβήτη. Ανακαλύφθηκε, λοιπόν, ότι μια από τις «παρενέργειες» του Victoza ήταν η απώλεια βάρους. Ετσι το Saxenda είναι ουσιαστικά μια διπλή δόση (3.0 mg) του Victoza. Το Saxenda μετά από πολλές δοκιμές, πήρε έγκριση για την απώλεια βάρους, από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).
Μελέτες που διεξήχθησαν για την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου απέδειξαν, ότι πάνω από το 60% των ατόμων που χρησιμοποίησαν το Saxenda κατάφεραν μείωση του βάρους τους κατά 5%, σε αντίθεση με το 34% που έπαιρναν εικονικό φάρμακο (placebo). Τo 31% που έπαιρνε το Saxenda κατάφερε να έχει απώλεια βάρους, πάνω από 10%.
Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του φαρμάκου, είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά σε μακροχρόνια βάση, κάτι που βοηθά στην χρόνια αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.
Το Saxenda, όπως τόνισαν σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους οι επιστήμονες της εταιρείας, δεν προορίζεται για ανθρώπους με ελαφρώς αυξημένο σωματικό βάρος, οι οποίοι χρειάζεται να χάσουν μόνο μερικά κιλά. Επίσης, είναι απαραίτητη και η παρέμβαση στον τρόπο ζωής, όπως η -παράλληλη με τη λήψη του φαρμάκου- δίαιτα και άσκηση. Ωστόσο, είναι γεγονός, ότι τα περισσότερα παχύσαρκα άτομα δυσκολεύονται να επιτύχουν και να διατηρήσουν υγιές σωματικό βάρος.
Ασφάλεια του φαρμάκου
Όπως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα, έτσι και το Saxenda έχει σοβαρές προειδοποιήσεις. Αν και κάποιες από τις σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειές του είναι σπάνιες, ωστόσο δεν θα πρέπει κανείς να τις παραγνωρίζει.
Στις κλινικές δοκιμές, κάποιοι από τους ανθρώπους που συμμετείχαν δήλωσαν ότι είχαν ναυτία, ενώ κάποιοι άλλοι παρουσίασαν εμετούς, διάρροια, δυσκοιλιότητα, χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα και αύξηση της όρεξης. Από τις σοβαρές παρενέργειες, μπορεί να εμφανιστούν: παγκρεατίτιδα, ασθένειες της χοληδόχου κύστης, προβλήματα στους νεφρούς και αυτοκτονικές σκέψεις. Μπορεί επίσης, να προκαλέσει ταχυκαρδίες, ενώ δεν θα πρέπει να το λάβουν άνθρωποι, οι οποίοι έχουν οικογενειακό ιστορικό με συγκεκριμένο τύπο καρκίνου του θυρεοειδούς αδένα.
Το φάρμακο δεν επιτρέπεται να το λάβουν άτομα κάτω των 18 ετών.
Το FDA υποστηρίζει, οι ασθενείς θα πρέπει να λαμβάνουν το φάρμακο καθημερινά για 16 εβδομάδες για να δουν αν λειτουργεί. Εάν ένας ασθενής στο διάστημα αυτό δεν έχει χάσει τουλάχιστον το 4% σωματικού βάρους, θα πρέπει να το σταματήσει.
Δεν θα πρέπει επίσης το φάρμακο να λαμβάνονται χωρίς τη συμβουλή ή καθοδήγηση γιατρού.
Το κόστος του Saxenda
Το κόστος του φαρμάκου είναι υψηλό κι αυτή τη στιγμή δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία. Η μηνιαία θεραπεία ανέρχεται στα 345 ευρώ.
