Πώς συνδέονται οι αϋπνίες με τη νόσο του Alzheimer;

Πώς συνδέονται οι αϋπνίες με τη νόσο του Alzheimer;

Της Γιάννας Σουλάκη

Όταν κάποιος δεν κοιμάται επαρκώς, μπορεί στο μέλλον να υποφέρει από κάποιες τρομακτικές μακροπρόθεσμες συνέπειες, λένε τώρα οι γιατροί. Μέχρι πρόσφατα γνωρίζαμε από έρευνες, ότι ο ελλιπής ή κακής ποιότητας ύπνος καταστρέφει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, προκαλεί αύξηση του βάρους και αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης ασθενειών, από κατάθλιψη έως καρκίνο.

Όμως, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη μελέτη πάνω στο ίδιο θέμα, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Neurology, ο κακός ύπνος συνδέεται επίσης με την παρουσία βιολογικών αποτυπωμάτων της νόσου του Alzheimer στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη διαπίστωσαν μάλιστα ότι οι ενήλικες προχωρημένης μέσης ηλικίας που ανέφεραν κακής ποιότητας ύπνο, είχαν περισσότερους βιοδείκτες της νόσου του Alzheimer στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό τους.

Η μελέτη

Οι επιστήμονες εξέτασαν στη συγκεκριμένη μελέτη 101 ενήλικες με μέσο όρο ηλικίας άνω των 63 ετών (το μέγεθος του δείγματος ήταν αρκετά μικρό), από τους οποίους συνέλεξαν και ανέλυσαν δείγματα εγκεφαλονωτιαίου υγρού, με σκοπό να διαπιστώσουν εάν υπάρχουν πρωτεΐνες, φλεγμονή και αλλοιωμένα κύτταρα, σημάδια που σχετίζονται με το Alzheimer. 

Όλοι οι συμμετέχοντες – λόγω οικογενειακού ιστορικού και εξαιτίας άλλων προδιαθεσικών παραγόντων – είχαν αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου, όμως, τη στιγμή της εξέτασης ήταν όλοι υγιείς. Οι ερευνητές διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι η διαφορά ηλικίας εντός των μελών της ομάδας δεν φάνηκε να επηρεάζει τα επίπεδα των βιοδεικτών του Alzheimer. Ωστόσο, τα άτομα που ανέφεραν ότι δεν κοιμούνται καλά, ότι είχαν διαταραχές ύπνου ή νύσταζαν κατά τη διάρκεια της ημέρας, είχαν σημαντικά περισσότερες ενδείξεις της νόσου στον οργανισμό τους.

Ο κακής ποιότητας ύπνος προκαλεί Alzheimer ή το αντίστροφο;

Παρ'' ότι ο συσχετισμός μεταξύ των δύο αποδείχθηκε επιστημονικά, οι ερευνητές ήταν αδύνατον να πουν με βεβαιότητα αν ο κακός ύπνος είναι αυτός που προκαλεί την αύξηση των δεικτών του Alzheimer ή εάν το γεγονός ότι οι εγκέφαλοι αυτών των ατόμων αλλάζουν, είναι η αιτία που  προκαλεί τον κακής ποιότητας ύπνο. Ίσως λένε τώρα να ισχύουν και τα δύο: ο ελλιπής ύπνος θα μπορούσε να αυξάνει τον κίνδυνο του Alzheimer και οι αλλοιώσεις στον εγκέφαλο από το Alzheimer, πιθανότατα να καθιστούν δύσκολο τον ύπνο.

Μία από τις λειτουργίες του ύπνου είναι να «καθαρίζει» τον εγκέφαλο από τις νευροτοξίνες. Αυτές οι τοξίνες περιλαμβάνουν πρωτεΐνες που συσσωρεύονται και σχετίζονται με το ίδιο το Alzheimer , ενώ παλαιότερη έρευνα, είχε επίσης αποδείξει ότι ο κακός ύπνος οδηγεί σε συσσώρευση στον εγκέφαλο της βήτα-αμυλοειδούς πρωτεΐνης, η οποία συνδέονται επίσης άμεσα με το Alzheimer και μπορεί να επιδεινώσει τα προβλήματα ύπνου.

Οι ερευνητές που διεξήγαγαν την έρευνα λένε τώρα, ότι καλύτερες πρακτικές που βοηθούν την ποιότητα του ύπνου και καταπολεμούν την υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να μάθουν περισσότερα για τη σχέση μεταξύ του Alzheimer και του ύπνου. Ταυτόχρονα, αναφέρουν ότι η επαρκής ποσότητα και καλή ποιότητα του ύπνου θα πρέπει να θεωρούνται υψηλής προτεραιότητας, καθώς η επίτευξή τους μπορεί να είναι ένας τρόπος αποφυγής της γνωσιακής εγκεφαλικής παρακμής.

Ο ύπνος μπορεί να είναι στόχος για την έγκαιρη πρόληψη του Alzheimer

Στο συνοδευτικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε μαζί με τη μελέτη, δύο άλλοι γιατροί – ο Dr. Adam Spira από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και ο Dr. Yo-El Ju του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον – τόνισαν τα πιθανά οφέλη που μπορεί να έχει κανείς από τον καλύτερο και ποιοτικότερο ύπνο.

«Υπάρχουν διαθέσιμες αρκετές αποτελεσματικές θεραπείες για τις αιτίες που προκαλούν κακής ποιότητας ύπνο στους ανθρώπους, οπότε η διάγνωση και θεραπεία των διαταραχών του ύπνου σε προκλινική φάση της νόσου του Alzheimer, μπορεί να είναι μια κρίσιμη στρατηγική για την πρόληψη ή την καθυστέρηση της επικείμενης γνωσιακής παρακμής».

Όλα τα παραπάνω αποτελούν ένα ακόμη σοβαρό κίνητρο για να προσπαθήσουμε να κοιμόμαστε περισσότερο, λένε οι γιατροί.

Με πληροφορίες από Businessinsider.com