Συχνά, γίνεται αναφορά στην ιατρική περίθαλψη σαν να είναι κάτι πολύ απλό: εμφανίζεται ένα πρόβλημα, γίνεται επίσκεψη σ΄ έναν γιατρό και συνήθως βρίσκεται μια λύση. Αλλά δεν είναι πάντα τόσο απλό. Η εύρεση του ίδιου του προβλήματος μπορεί να είναι μια πρόκληση ειδικά όταν πρόκειται για την εύρεση της σωστής θεραπείας.
Εάν ένα άτομο έχει χρόνια νεφρική νόσο, δεν αποτελεί παρά ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τα νεφρά είναι πολύ σημαντικά γιατί απομακρύνουν τα απόβλητα από το σώμα. Και είναι πολύ απασχολημένα με το να το κάνουν: φιλτράρουν περίπου 45 γαλόνια αίματος κάθε μέρα. Έτσι, όταν σταματήσουν να λειτουργούν, συσσωρεύονται απόβλητα και υγρά. Αυτό οδηγεί σε προβλήματα όπως υψηλή αρτηριακή πίεση και νεφρική ανεπάρκεια.
Κάποιοι με χρόνια νεφρική νόσο έχουν δύο κύριες επιλογές. Μπορούν να κάνουν μεταμόσχευση για να λάβουν έναν υγιή νεφρό από έναν δότη ή μπορούν να ξεκινήσουν αιμοκάθαρση, μια θεραπεία όπου το αίμα φιλτράρεται είτε με μηχάνημα είτε στην κοιλιά με τη βοήθεια ενός ειδικού σωλήνα.
Μπορεί να πιστεύεται ότι μια μεταμόσχευση είναι περισσότερο η τελευταία λύση, αυτό που πρέπει να γίνει όταν έχουν εξαντληθεί όλες οι άλλες επιλογές. Αλλά αυτό δεν ισχύει σχεδόν καθόλου. Για τους περισσότερους ανθρώπους, οι γιατροί προτιμούν τη μεταμόσχευση από την αιμοκάθαρση.
Γιατί οι γιατροί προτιμούν τις μεταμοσχεύσεις;
Ο λόγος είναι απλός: Οι άνθρωποι που κάνουν μεταμοσχεύσεις ζουν γενικά περισσότερο από εκείνους που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση. Για παράδειγμα, ένας ενήλικας που είναι 30 ετών και υποβάλλεται σε αιμοκάθαρση μπορεί να ζήσει άλλα 15 χρόνια. Με μια μεταμόσχευση, αυτός ο αριθμός εκτινάσσεται στα 30-40 χρόνια.
Όχι μόνο οι άνθρωποι που κάνουν μεταμοσχεύσεις συνήθως ζουν περισσότερο, αλλά τείνουν επίσης να έχουν:
Καλύτερη ποιότητα ζωής. Δεν ξοδεύουν ώρες κάθε εβδομάδα κάνοντας αιμοκάθαρση και είναι πιο πιθανό να επιστρέψουν στη δουλειά.
Έχουν λιγότερους περιορισμούς στη διατροφή τους.
Έχουν λιγότερα μακροπρόθεσμα προβλήματα υγείας από τη μεταμόσχευση από ό,τι έχουν οι άνθρωποι με αιμοκάθαρση.
Έχουν περισσότερη ενέργεια.
Επίσης, η αιμοκάθαρση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το σώμα. Μπορεί να προκαλέσει προβλήματα που κυμαίνονται από αναιμία έως καρδιακές παθήσεις.
Εάν οι μεταμοσχεύσεις είναι καλύτερες, γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση;
Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι που χρειάζονται νεφρούς από τους δότες. Πολλοί άνθρωποι κάνουν αιμοκάθαρση επειδή τη χρειάζονται για να επιβιώσουν. Δεν έχουν άλλη επιλογή όσο βρίσκονται σε λίστα αναμονής για νεφρό δότη. Και γι' αυτούς η αιμοκάθαρση είναι σωτήρια. Μερικοί άνθρωποι μπορεί επίσης να είναι πολύ μεγάλοι ή να έχουν πάρα πολλά προβλήματα υγείας για να κάνουν μεταμόσχευση νεφρού.
Υπάρχουν άνθρωποι που δεν πρέπει να κάνουν μεταμόσχευση;
Οποιοσδήποτε, από παιδιά έως ηλικιωμένοι, μπορεί να κάνει μεταμόσχευση νεφρού, αλλά δεν είναι όλοι αρκετά υγιείς για να πραγματοποιηθεί. Εάν ένα άτομο έχει κάποια από αυτές τις παθήσεις, δεν είναι πιθανό να υποβληθεί σε μεταμόσχευση:
Έχει ενεργό ή πρόσφατα θεραπευμένο καρκίνο
Εμφάνισε ασθένεια που μπορεί να περιορίσει τη ζωή σε λίγα μόνο χρόνια ακόμα.
Ταλαιπωρείται από λοίμωξη που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ή επανέρχεται συνεχώς
Παρουσιάζει σοβαρή κατάσταση υγείας, όπως σοβαρή καρδιακή νόσο. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι αρκετά υγιής για χειρουργική επέμβαση.
Είναι άτομο πολύ υπέρβαρο.
Τα ακόλουθα προβλήματα θα μπορούσαν επίσης να αποτρέψουν μια μεταμόσχευση:
- Άνοια
- Κατάχρηση ναρκωτικών ή αλκοόλ
- Κακή λειτουργική κατάσταση
- Δυσκολία στο να θυμηθεί να πάρει φάρμακο
- Προβλήματα ψυχικής υγείας που δεν αντιμετωπίζονται εύκολα
Ακόμα κι αν κάποιος είναι μεγάλος σε ηλικία ή έχει μια πάθηση υγείας όπως ο διαβήτης, ο γιατρός μπορεί να βοηθήσει να αντιληφθεί εάν η μεταμόσχευση είναι μια ασφαλής επιλογή. Μερικοί άνθρωποι μπορούν να λάβουν μέτρα για να βελτιώσουν την υγεία τους όπως να χάσουν βάρος ή να σταματήσουν το κάπνισμα, για να κάνουν δυνατή μια μεταμόσχευση.
Γενικά, τα μεταμοσχευτικά κέντρα δεν κάνουν μεταμοσχεύσεις σε ασθενείς ηλικίας άνω των 75 έως 80 ετών.
Οι κυριότεροι κίνδυνοι είναι:
Απόρριψη νεφρού. Υπάρχει πιθανότητα το σώμα να απορρίψει τον μόσχευμα νεφρού. Το μεταμοσχευμένο άτομο θα παίρνει φάρμακα για το υπόλοιπο της ζωής του για να αποτρέψει αυτό το ενδεχόμενο και τα νεότερα φάρμακα μειώνουν σημαντικά τις πιθανότητες να συμβεί αυτό.
Παρενέργειες από το φάρμακο. Όπως κάθε φάρμακο, τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη των απορρίψεων μοσχεύματος μπορεί να έχουν παρενέργειες. Γενικά λειτουργούν καθιστώντας το ανοσοποιητικό σύστημα λιγότερο ενεργό, γεγονός που κάνει πιο πιθανό να πάθει ο μεταμοσχευμένος λοιμώξεις και μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου. Άλλες παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν ακμή, ασθένεια των οστών και υψηλή αρτηριακή πίεση.
Χειρουργική επέμβαση. Οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση, συμπεριλαμβανομένης της μεταμόσχευσης νεφρού, έχει κινδύνους, όπως αιμορραγία και μόλυνση.
Ακόμη και με αυτούς τους κινδύνους, η μεταμόσχευση νεφρού συνήθως οδηγεί σε μεγαλύτερη και ποιοτικότερη ζωή από την αιμοκάθαρση. Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν μόλις 3-4 νύχτες στο νοσοκομείο μετά από μια μεταμόσχευση και δεν έχουν σημαντικά προβλήματα με τη χειρουργική επέμβαση.
