Ο θρόμβος είναι μια συστάδα κυττάρων και πρωτεΐνης στο αίμα. Ένας θρόμβος βοηθά στην επιβράδυνση της αιμορραγίας όταν κάποιος είναι τραυματισμένος. Συνήθως διαλύεται καθώς θεραπεύεται. Αλλά αν δεν το κάνει, ή αν σχηματιστεί όταν δεν χρειάζεται, μπορεί να φράξει λίγο ή να φράξει εντελώς ένα αιμοφόρο αγγείο.
Τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
Ένας απροσδόκητος θρόμβος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα, ακόμη και σε θάνατο. Σε μια αρτηρία, μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Εάν συμβεί σε φλέβα, μπορεί το άτομο να αισθανθεί πόνο και πρήξιμο. Ένας θρόμβος βαθιά μέσα στο σώμα ονομάζεται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT). Ένας στους πνεύμονες είναι μια πνευμονική εμβολή (ΠΕ). Είναι και τα δύο επείγοντα ιατρικά περιστατικά.
Γνωρίζοντας τις πιθανότητες
Μπορεί να κάνει ένα άτομο θρόμβο αίματος εάν σπάσει ένα οστό ή τραβήξει άσχημα έναν μυ. Αλλά μερικές φορές μπορεί να μην ξέρει γιατί συνέβη ή ακόμα και να συνειδητοποιήσει ότι το έχει. Υπάρχουν ενδείξεις όμως. Οι πιθανότητες θρόμβου είναι υψηλότερες εάν συμβαίνει:
Ανάρρωση από χειρουργική επέμβαση ή χρειάστηκε να καθίσει για πολλές ώρες σε μια πτήση ή σε αναπηρικό αμαξίδιο ή στο κρεβάτι
Είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο
Έχει διαβήτη ή υψηλή χοληστερόλη
Είναι άνω των 60
Ένδειξη: Οίδημα
Όταν ένας θρόμβος επιβραδύνει ή σταματά τη ροή του αίματος, μπορεί να συσσωρευτεί στο αγγείο και να το κάνει να διογκωθεί. Εάν συμβαίνει στο κάτω μέρος του ποδιού ή τη γάμπα, είναι συχνά σημάδι DVT. Αλλά μπορεί επίσης να έχει έναν θρόμβο στα χέρια ή στην κοιλιά. Ακόμη και μετά την υποχώρηση, ένας στους τρεις ανθρώπους εξακολουθεί να έχει πρήξιμο και μερικές φορές πόνο και πληγές από βλάβη στο αιμοφόρο αγγείο.
Ένδειξη: Χρώμα δέρματος
Εάν ένας θρόμβος βουλώσει τις φλέβες στα χέρια ή τα πόδια, μπορεί να φαίνονται μπλε ή κοκκινωπά. Το δέρμα μπορεί επίσης να μείνει αποχρωματισμένο από τη βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία μετά. Ένα (PE) στον πνεύμονα θα μπορούσε να κάνει το δέρμα χλωμό, γαλαζωπό και μαλακό.
Ένδειξη: Πόνος
Ξαφνικός, έντονος πόνος στο στήθος μπορεί να σημαίνει ότι ο θρόμβος έχει σπάσει και έχει προκαλέσει (PE). Ή μπορεί να είναι σημάδι ότι ένας θρόμβος στην αρτηρία προκάλεσε καρδιακή προσβολή. Αν ναι, μπορεί το άτομο επίσης να αισθανθεί πόνο στο χέρι, ειδικά στο αριστερό. Ένας θρόμβος συχνά πονάει εκεί που βρίσκεται, όπως στο κάτω μέρος του ποδιού, στο στομάχι ή κάτω από το λαιμό.
Ένδειξη: Δυσκολία στην αναπνοή
Αυτό είναι ένα σοβαρό σύμπτωμα. Θα μπορούσε να είναι σημάδι ότι υπάρχει θρόμβος στον πνεύμονα ή στην καρδιά. Η καρδιά μπορεί επίσης να χτυπάει γρήγορα, ή μπορεί κάποιος να αισθάνεται ιδρωμένος ή να λιποθυμήσει.
Τοποθεσία: Πνεύμονας
Ένας θρόμβος μπορεί να δώσει διαφορετικά συμπτώματα ανάλογα με το πού βρίσκεται. Ένα (PE) μπορεί να δώσει γρήγορο παλμό, πόνο στο στήθος, αιματηρό βήχα και δύσπνοια. Πρέπει το άτομο που παρουσιάζει τα παραπάνω να πάει αμέσως στο νοσοκομείο. Μπορεί όμως να μην έχει σημάδια.
Τοποθεσία: Καρδιά
Αυτό μπορεί να μοιάζει με θρόμβο στον πνεύμονα. Αλλά αν πρόκειται για καρδιακή προσβολή, μπορεί επίσης το άτομο να αισθανθεί ναυτία και ζαλάδα μαζί με τον πόνο στο στήθος. Είτε έτσι είτε αλλιώς, πρέπει να ειδοποιηθεί άμεσα το 166 ή να κατευθυνθεί με όποιο τρόπο αμέσως σε ένα νοσοκομείο.
Τοποθεσία: Εγκέφαλος
Η πίεση αυξάνεται όταν το αίμα δεν μπορεί να ρέει κανονικά. Μια σοβαρή απόφραξη μερικές φορές μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο. Χωρίς οξυγόνο από το αίμα, τα εγκεφαλικά κύτταρα αρχίζουν να πεθαίνουν μέσα σε λίγα λεπτά. Ένας θρόμβος στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, σύγχυση, επιληπτικές κρίσεις, προβλήματα ομιλίας και αδυναμία, μερικές φορές μόνο στη μία πλευρά του σώματος.
Τοποθεσία: κοιλιά
Συχνά, ένα άτομο με θρόμβο στην κοιλιά δεν εμφανίζει καθόλου συμπτώματα. Οι φραγμένες φλέβες στο στομάχι ή στον οισοφάγο, ένας σωλήνας που το συνδέει με το λαιμό, μπορεί να σχίσει και να διαρρεύσει αίμα. Αυτό μπορεί να πονέσει πολύ. Μπορεί να κάνει κενώσεις ή εμετό με αίμα και τα κόπρανα να φαίνονται μαύρα και να μυρίζουν ασυνήθιστα άσχημα.
Τοποθεσία: Νεφρά
Ονομάζεται επίσης θρόμβωση νεφρικής φλέβας. Αυτοί οι θρόμβοι συνήθως αναπτύσσονται αργά και κυρίως σε ενήλικες. Πιθανότατα δεν θα υπάρχουν συμπτώματα εκτός αν σπάσει ένα κομμάτι και κολλήσει στον πνεύμονα. Σπάνια, ειδικά στα παιδιά, μπορεί να συμβεί γρήγορα και να προκαλέσει ναυτία, πυρετό και έμετο. Μπορεί επίσης να έχει αίμα στην ούρηση και να πηγαίνει λιγότερο συχνά στην τουαλέτα.
Εάν υπάρχει υποψία για θρόμβο αίματος
Εάν υπάρχει υποψία πρέπει άμεσα να ενημερωθεί ο γιατρός ή να οδηγηθεί αμέσως στα επείγοντα του κοντινότερου νοσοκομείου που εφημερεύει. Ένας θρόμβος μπορεί να είναι θανατηφόρος και δεν θα ξέρει με βεβαιότητα ότι τον έχει μέχρι να ελεγχθεί. Ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει ένα φάρμακο για την εξάλειψη του θρόμβου ή να περάσει χειρουργικά ένα λεπτό σωλήνα στο σημείο του θρόμβου για να τον διαλύσει.
Συμβουλές πρόληψης
Μπορεί κάθε άνθρωπος να ενεργήσει έτσι ώστε για να μειώσει τις πιθανότητες θρόμβου. Πρώτο και σημαντικότερο είναι η διατήρηση κανονικού βάρους, σωστή διατροφή και άσκηση. Επίσης, πρέπει κάποιος να :
- Μην κάθεται ή μένει ακίνητος για πολύ, ειδικά μετά από ένα μακρύ ταξίδι ή χειρουργική επέμβαση.
- Εάν κάνει δουλειά σε γραφείο, πρέπει να σηκώνεται και να μετακινείται τουλάχιστον κάθε δύο ώρες. Καλό είναι συνεχώς να λυγίζει τα πόδια και τα δάχτυλα των ποδιών στην καρέκλα.
- Ελέγχει εάν οι σφιχτές κάλτσες συμπίεσης ή τα ρούχα μπορούν να βοηθήσουν τη ροή του αίματος.
- Συνεννοηθεί με το γιατρό εάν μπορεί να χρειαστεί να πάρει φάρμακα που καταπολεμούν τους θρόμβους που ονομάζονται αντιπηκτικά.
