Το τρίπτυχο ESG (Environmental, Social, Governance) αποτελεί για όλο και περισσότερους ξένους επενδυτές ιδιαίτερα κρίσιμο σημείο για την αξιολόγηση των εταιρειών και ο τρόπος διαχείρισης αυτών των θεμάτων από τις επιχειρήσεις αποτελεί ισχυρό παράγοντα αξιοπιστίας.
Σε αυτό το περιβάλλον η ευαισθητοποίηση των φορέων της κεφαλαιαγοράς για την επενδυτική φιλοσοφία ΕSG διευρύνεται σταθερά. Το Χρηματιστήριο Αθηνών, αφουγκραζόμενο πως η προσαρμογή σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο και ο προσανατολισμός προς της δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας είναι άμεσα συνδεδεμένα με την εύρυθμη λειτουργία των αγορών τoν Αύγουστο του 2021 εγκαινίασε τον νέο δείκτη ATHEX ESG, µε τις πρώτες 35 εισηγµένες εταιρείες µε καλές επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης.
Ο νέος δείκτης σχεδιάστηκε ώστε να συμμετέχουν κατά μέγιστο αριθμό 60 εταιρείες της Οργανωμένης Αγοράς του Χ.Α και σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, Σωκράτη Λαζαρίδη, έως το 2023-2025 εκτιμάται ότι οι μετοχές στον ελληνικό δείκτη ESG θα φτάσουν τις 60, ενώ στόχος της διοίκησης του Χ.Α. είναι ο Γενικός Δείκτης να γίνει ESG δείκτης.
Στο επόμενο διάστημα άλλωστε αναμένεται η πρώτη αναθεώρηση του με βάση τα στοιχεία που θα δημοσιεύσουν οι εισηγμένες εταιρείες στο πλαίσιο της μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης για την χρήση του 2020 και θα γίνεται κάθε χρόνο.
Υπενθυμίζουμε ότι οι οι 35 εταιρείες που συμπεριλαμβάνονται στον δείκτη είναι: Coca-Cola, ΟΤΕ, Alpha Bank, Eurobank, ΟΠΑΠ, Μυτιληναίος, Εθνική Τράπεζα, ΔΕΗ, JUMBO, Τράπεζα Πειραιώς, Titan, Motor Oil, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Lamda Development, Ελληνικά Πετρέλαια, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ, ΑΔΜΗΕ, Σαράντης, Βιοχάλκο, Fourlis, ΕΧΑΕ, Quest, Πλαστικά Θράκης, Πλαστικά Κρήτης, Aegean, ΕΛΒΑΛΧαλκόρ, ΟΛΠ, Cenergy, Ευρωπαϊκή Πίστη, Ιατρικό Αθηνών, Πλαίσιο, Αλουμύλ και Inform Λύκος.
Πλέον το επενδυτικό κοινό χρησιμοποιεί τις πληροφορίες ESG προκειμένου να καθορίσει πόσο ανθεκτική και έτοιμη είναι μια εταιρεία να διαχειρίζεται τις αλλαγές στο περιβάλλον που δραστηριοποιείται.
Παράλληλα, ρόλο έχουν και οι τράπεζες και μεγάλοι οργανισμοί καθώς οι τράπεζες, στο πλαίσιο των αρχών της υπεύθυνης τραπεζικής, παρέχουν ήδη χρηματοδοτήσεις σε επιλεγμένες επιχειρήσεις με κριτήρια ESG. Από την άλλη πλευρά μεγάλοι οργανισμοί προωθούν κριτήρια ESG στη διαχείριση της αλυσίδας αξίας τους εκπαιδεύοντας και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να υιοθετήσουν τη δική τους εταιρική κουλτούρα υπεύθυνης συμπεριφοράς.
Ωστόσο το Χρηματιστήριο εκτός της δημιουργία του δείκτη ESG έχει αναλάβει και άλλες πρωτοβουλίες όπως η διοργάνωση λίγους μήνες πριν της εκδήλωσης «ESG: Winning in the long run». Παράλληλα, συμμετέχει από το 2018 στην πρωτοβουλία Sustainable Stock Exchange (SSE) των Ηνωμένων Εθνών, η οποία προωθεί τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών για τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών στοιχείων με στόχο την ανάπτυξη των βιώσιμων επενδύσεων σε τοπικές κεφαλαιαγορές.
Επίσης δημιούργησε Οδηγό Δημοσιοποίησης Πληροφοριών ESG ήδη από το 2019, σε συνεργασία με τον καθηγητή του Harvard Γιώργο Σεραφείμ και την ΚΚS Advisors.
Ο Οδηγός περιλαμβάνει συγκεκριμένους δείκτες ESG σύμφωνα με τις ανάγκες των διαφορετικών κλάδων δραστηριοποίησης των ελληνικών εισηγμένων εταιρειών και είναι βασισμένος σε τρεις κατηγορίες δεικτών: τους βασικούς δείκτες που είναι 13 και η δημοσιοποίησή τους συνιστάται σε όλες τις εταιρείες, τους προηγμένους δείκτες που είναι 12 και εστιάζουν στην επίδοση σε πιο σύνθετα θέματα ESG και τους κλαδικούς δείκτες που είναι 21 και δημιουργήθηκαν ειδικά για τους κλάδους που εκπροσωπούνται στο Χρηματιστήριο. Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες αυτές ακολουθώντας τη διεθνή τάση.
Οι εισηγμένες επιχειρήσεις έχουν πλέον ένα πρακτικό εργαλείο με το οποίο μπορούν να προσδιορίσουν τα ουσιαστικά θέματα ESG που πρέπει να δημοσιοποιούν και να διαχειρίζονται. Μάλιστα παρόλο που το κοινό στο οποίο απευθύνεται είναι κατά κύριο λόγο οι εισηγμένες εταιρείες, ο Οδηγός μπορεί να αποτελέσει εξίσου χρήσιμο εργαλείο και για μη εισηγμένες εταιρείες κάθε μεγέθους και από οποιονδήποτε κλάδο δραστηριοποίησης, για ενίσχυση της διαφάνειας σε θέματα βιωσιμότητας.
Είναι πλέον σαφές ότι οι εταιρείες που υιοθετούν σαφείς πρακτικές για τον προσδιορισμό, τη μέτρηση και τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών γύρω από τα ESG θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν γρήγορα στις ρυθμιστικές αλλαγές και στις αυξανόμενες ανάγκες πληροφόρησης των επενδυτών και ταυτόχρονα – κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών – θα έχουν καλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια με χαμηλότερο κόστος κι επομένως καλύτερες προοπτικές κερδοφορίας και απόδοσης μετοχών σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Την αυξανόμενη τάση προς το ESG επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της Morningstar, που δείχνουν ότι τα funds που επικεντρώνονται στo ESG - μετοχές, ομόλογα, εμπορεύματα κ.λπ. - είδαν καθαρές εισροές άνω των 21 δισ. δολαρίων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, υπερδιπλάσιες σε σχέση με τα 10,4 δισ. δολ. του πρώτου τριμήνου του 2020 και περίπου πέντε φορές μεγαλύτερες από τις εισροές του πρώτου τριμήνου 2019.