Ο οδηγός τέχνης με τίτλο «The BMW Art Guide by independent collectors» παρέχει έναν οδικό χάρτη για ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο. Οι αναγνώστες μπορούν να βρουν έναν ενημερωμένο οδηγό για συλλογές, ανοιχτές στο κοινό σε πρωτεύουσες και μικρές πόλεις σε όλες τις ηπείρους.
Το βιβλίο είτε σε έντυπη είτε σε ψηφιακή μορφή, είναι ένα μοναδικό εργαλείο για τους φιλότεχνους που θέλουν να συμπεριλάβουν στα ταξίδια τους έναν προορισμό, έξω από τα σημεία όπου συνωστίζονται τα πλήθη των τουριστών. Δεν γνωρίζει σύνορα, ούτε τεχνοτροπίες. Αυτή ακριβώς είναι και η καινοτομία του οδηγού που φιγουράρει με το σήμα της BMW: κάθε συλλογή απηχεί το προσωπικό όραμα του συλλέκτη. Πρόκειται για ουσιαστική διαφορά μεταξύ των ιδιωτικών συλλογών και των δημόσιων ιδρυμάτων.
Τα μουσεία δεν αντικαθίστανται, αλλά λόγω του δημόσιου χαρακτήρα τους επικεντρώνονται στο είδος της τέχνης που υπηρετούν. Όταν μάλιστα δεν διαθέτουν εμπνευσμένους διευθυντές, μένουν καθηλωμένα στις συλλογές τους. Από την άλλη πλευρά, ένας συλλέκτης μπορεί να διαμορφώσει και να μεγαλώσει τη συλλογή του με κριτήρια εντελώς διαφορετικά στα πρότυπα που έχουμε συνηθίσει. Η έκδοση λοιπόν φιλοδοξεί να μοιραστεί την ποικιλομορφία και την ιδιαιτερότητα του σύγχρονου συλλέκτη.
Το εγχείρημα δεν είναι καινούργιο. Ξεκίνησε το 2008 με την Independent Collectors, μια κλειστή κοινότητα από συλλέκτες που συμμετείχαν δωρεάν. Καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκτούσαν όλο και μεγαλύτερη ισχύ φέρνοντας δυναμικό κοινό στον κόσμο της τέχνης, η πλατφόρμα άνοιξε κι έγινε δημόσια. Από το 2012, χάρις στη συνεργασία με την BMW, έχει κυκλοφορήσει εφτά εκδόσεις που αποτυπώνουν το χρονικό των σύγχρονων συλλεκτών.
Ο οδηγός τέχνης της BMW εκδίδεται σε έντυπη και ψηφιακή μορφή ως eBook και είναι διαθέσιμος στα Αγγλικά και τα Γερμανικά. Όλες αυτές οι πληροφορίες είναι χρήσιμες για να καταλάβουμε την έκταση και την απήχηση του εγχειρήματος. Δεν αφορά στενά τους πάτρωνες της σύγχρονης τέχνης, αλλά είναι ένας πρακτικός πλοηγός έξω από την πεπατημένη.
Είναι ο πρώτος στο είδος του, ταξιδιωτικός οδηγός που απευθύνεται στο κοινό των φιλότεχνων κι αναδεικνύει προσωπικά καταφύγια σύγχρονης τέχνης που δεν θα γνώριζες ότι υπάρχουν. Η τρέχουσα 7η έκδοση παρουσιάζει 304 συλλογές σύγχρονης τέχνης, μεγάλες και μικρές, διάσημες και λιγότερο γνωστές. Σύντομα πορτρέτα, γραμμένα από διεθνή ομάδα δημοσιογράφων, μεταφέρουν τον αναγνώστη σε 224 πόλεις από 51 χώρες. Ας γνωρίσουμε τους συλλέκτες που αντιπροσωπεύουν την ελληνική εικαστική σκηνή.
SAMMLUNG HAUD N
Αφού επισκέφτηκαν την Αθήνα για την documenta 14 to 2017, η Gunda και ο Peter Niemann αποφάσισαν ότι ήθελαν και αυτοί να προσφέρουν κάτι στην ιστορική πρωτεύουσα. Μόλις συναντήθηκαν με τον καλλιτέχνη Tjorg Beer για δείπνο ένα βράδυ, ο οποίος έφερε μαζί του την καλλιτέχνιδα και νυν επιμελήτρια του χώρου, Αμαλία Βεκρή, αποφάσισαν να φέρουν τη συλλογή τους στην Αθήνα.
Ο ίδιος ο χώρος βρίσκεται σε ένα παλιό κτίριο κατασκευής ρούχων, ακριβώς στο ιστορικό κέντρο της πόλης (Καΐρη 6) και, με έναν εκθεσιακό χώρο 230 τετραγωνικών μέτρων, οι Νίμαν έχουν δημιουργήσει ένα κανάλι με τη διεθνή πρωτοπορία.
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΦΕΛΙΟΥ
Οι αναγνώστες της στήλης γνωρίζουν καλά τη συλλογή και τον χώρο της στην Κυψέλη (16 Φωκίωνος Νέγρη). Η Συλλογή αναφέρεται κυρίως στη σύγχρονη ελληνική παραστατική τέχνη και ιδιαίτερα στη ζωγραφική, με κεντρικό θέμα της την ανθρώπινη μορφή. Περιλαμβάνει περισσότερα από χίλια έργα καλλιτεχνών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα (ζωγραφικά έργα, γλυπτά, ανάγλυφα, κατασκευές, χαρακτικά, φωτογραφίες, σχέδια κ.ά.).
Σωτήρης Φέλιος
Ο εξωστρεφής συλλέκτης που ενέταξε μια πλειάδα σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών στην πλατφόρμα της Google Art, έστησε μια μοναδική γέφυρα με το περίφημο Πανεπιστήμιο Ιστορίας της Τέχνης, The Courtauld Institute of Art του Λονδίνου, γνωρίζοντας την εγχώρια εικαστική σκηνή σε θεωρητικούς και επιμελητές του ιδρύματος.
Ο Σωτήρης Φέλιος, όπως λέει, προσπαθεί να διακρίνει στο έργο των ζωγράφων «αυτό το «κάτι» που είναι ικανό να σε ταξιδέψει σε μέρη που δεν μπορεί να σε πάει ο πλούτος ή άλλες φυσικές απολαύσεις. Είδα σε αυτούς τους πίνακες ότι οι ζωγράφοι τους, και την ποιότητα αναζήτησαν και το καίριο. Μπήκαν στον κόπο να φτιάξουν «κάτι». Ο κόπος τους είναι αυτός που φανερώνει την ψυχή. Την ψυχή που συνομιλεί με ό,τι είναι αντίθετο από το εφήμερο».
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Η προσωπική συλλογή του εφοπλιστή (Λεωφ. Κηφισίας 80, Μαρούσι) περιλαμβάνει έργα από διάφορες ιστορικές περιόδους, εστιάζοντας κυρίως στη σύγχρονη και μεταπολεμική τέχνη της Ευρώπης. Ο Οικονόμου, παρά τις δυσκολίες των τελευταίων χρόνων, έχει φέρει στην Αθήνα μεγάλα ονόματα της σύγχρονης εικαστικής σκηνής, επιχειρώντας να βάλει στο χάρτη την ελληνική πρωτεύουσα. Τέτοια είναι σήμερα η παρουσία της Γερμανίδας Κατερίνας Φριτς που φιγουράρει στις πιο σημαντικές καλλιτέχνιδες της εποχής μας.
Γιώργος Οικονόμου
Εκτός από την παρουσία του στην Tate, ο συλλέκτης είναι μέλος του Ιδρύματος Dia Art Foundation και μαικήνας του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης. Πλούσιο στη συλλογή είναι το έργο των Otto Dix και Otto Mueller. Έργα από καλλιτέχνες όπως ο Anselm Kiefer, Georg Baselitz, Andreas Gursky και Neo Rauch συνέχισαν το γερμανικό διάλογο στη σύγχρονη σφαίρα, ενώ συναντάμε στη συλλογή του ονόματα όπως οι Agnes Martin, Ellsworth Kelly, Cady Noland και Jenny Saville.
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΟΡΤΑΛΑΚΗ
Βασικό κορμό της συλλογής αποτελεί ο Θεόδωρος Στάμος με μια από τις μεγαλύτερες συλλογές έργων του καλλιτέχνη, που περιλαμβάνει έργα από το 1945 έως το 1994.
Ζαχαρίας Πορταλάκης
Η συλλογή του Ζαχαρία Πορταλάκη έχει έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και φωτογραφίας από καλλιτέχνες που έδρασαν από την περίοδο μετά τον πόλεμο μέχρι σήμερα. Άρχισε να δημιουργείται το 1987 κυρίως με Έλληνες που ήδη είχαν γράψει ιστορία στον εικαστικό χώρο, συνέχισε με Έλληνες της διασποράς και από το 1991 με Ευρωπαίους και Αμερικανούς εικαστικούς.
Έργα της συλλογής παρουσιάστηκαν περιοδικά σε ατομικές ή ομαδικές εκθέσεις στον εκθεσιακό χώρο της Πεσματζόγλου 8, ενώ τα τελευταία χρόνια ο συλλέκτης παρουσιάζει σύγχρονους Έλληνες καλλιτέχνες, όπως ο Σόρογκας και ο Τσόκλης στη γενέτειρά του, Κρήτη.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ
Το γνωστό Μουσείο στο Θησείο (Ηρακλειδών 16) ιδρύθηκε το 2004 από το ζεύγος Πωλ και Μπελίντας Φυρού και εκτείνεται σε δυο κτίρια στην ιστορική συνοικία, δίπλα στην Ακρόπολη, την Αρχαία Αγορά και το Ναό του Ηφαίστου.
Το Μουσείο Ηρακλειδών
Σήμερα το Μουσείο των Ηρακλειδών έχει μετεξελιχθεί σε ένα διαδραστικό κέντρο εκλαΐκευσης της επιστήμης και σε ένα τεχνολογικό Μουσείο που εστιάζει στην αρχαιότητα, με έμφαση στα επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων. Τα τελευταία χρόνια έχει στρέψει τον προσανατολισμό του σε εκπαιδευτικά προγράμματα.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΒΟΡΡΕ
Το έργο μιας ολόκληρης ζωής αλλά και περιπέτειας του ιδρυτή του Ίωνα Βορρέ, κάρπισε με τη συνεισφορά των διαδόχων του. Το Μουσείο Βορρέ και τα εκθέματά του καλύπτουν 2500 χρόνια ελληνικής ιστορίας κι αποτελείται από ένα σύνολο 18 στρεμμάτων κτιρίων, αυλών και κήπων στην Παιανία, παρουσιάζοντας ένα πανόραμα της ελληνικής ιδιοπροσωπίας.
Ο εγγονός του Ίωνα Βορρέ, Νεκτάριος Βορρές
Αποτελείται από δυο τμήματα: το λαογραφικό τμήμα «Πυργί», την κατοικία του Ίωνα Βορρέ και το μουσείο σύγχρονης ελληνικής τέχνης που παρουσιάζει μια λαμπρή ενότητα έργων του Γιάννη Σπυρόπουλου δίπλα σε ονόματα όπως, όπως οι Τσαρούχης, Παύλος, Μυταράς, Λάππας, Takis κ.ά. Τα τελευταία χρόνια προβάλλει και το έργο νεότερων καλλιτεχνών όπως ο Κωνσταντίνος Παπαμιχαλόπουλος.
ΝΕΟΝ - ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
Το πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο είναι το τελευταίο επίτευγμα του συλλέκτη. Μεγάλο τμήμα από τη συλλογή του –αποτελείται από περισσότερα των 500 έργων– δωρήθηκε σε 4 μουσεία, μεταξύ αυτών και το ΕΜΣΤ (140 έργα).
Δημήτρης Δασκαλόπουλος
Η συλλογή Δ. Δασκαλόπουλου αποτελεί ευρύ σύνολο έργων σύγχρονης τέχνης από κορυφαίους της διεθνούς εικαστικής σκηνής, που καλύπτουν τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες. Πρόκειται για δημιουργούς που διαμόρφωσαν και εξακολουθούν να διαπλάθουν τις επόμενες καλλιτεχνικές γενιές. Ανάμεσά τους φιγουράρουν ονόματα όπως η Μαρίνα Αμπράμοβιτς, ο Κουτλούγκ Αλταμάν, η Λουίζ Μπουρζουά, ο Γιάννης Κουνέλλης, η Σάρα Λούκας, η Κίκι Σμιθ, η Ανέτ Μεσαζέ κ.ά.
Περισσότερα για τον οδηγό των ανεξάρτητων συλλεκτών της BMW εδώ
