Ανάμεσα στα ιστορικά και λαογραφικά αντικείμενα που έχει συγκεντρώσει ο οίκος «Βέργος» για την πρώτη δημοπρασία της χρονιάς (1η Φεβρουαρίου, ξενοδοχείο Athens Plaza), βρίσκουμε έργα που φέρουν βασιλική αύρα και κλείνουν μια ιστορική περίοδο για τον τόπο.
Τη μορφή του έκπτωτου βασιλιά Όθωνα, του πρώτου εστεμμένου που εγκατέστησαν στην Ελλάδα (1832) οι εγγυήτριες δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία), καθώς και πρόσωπα Βαυαρών αξιωματικών, φιλοτεχνημένων από το χέρι ικανών ζωγράφων της εποχής. Την ολόσωμη φιγούρα του Γεωργίου Α’, κυριολεκτικά στο πιάτο, ανάμεσα σε φανταστικά τοπία στο πνεύμα του ρομαντισμού, αλλά και μια φωτογραφία μέσα σε ξύλινο φινιστρίνι που «σώζει» από τον αφανισμό των Γερμανών τη βασιλική θαλαμηγό.
Τα αντικείμενα και τα έργα τέχνης αποτελούν, πέρα από μαρτυρίες αισθητικής, τεκμήρια ιστορικής αξίας που, συχνά, βρίσκουν καλύτερη τύχη από τους πρωταγωνιστές που τα ενέπνευσαν.
Ο Όθωνας, πέρα από το ότι συνδέθηκε με τα πρώτα χρόνια του νεοελληνικού κράτους, δεν είχε τον ρόλο που θα επιθυμούσε στη διαμόρφωσή του (στον πατέρα του Λουδοβίκο οφείλουμε πολύ περισσότερα). Έτσι μικρός σε μέγεθος απεικονίζεται σε μια πορσελάνινη παράσταση ζωγραφισμένη στο χέρι. Τον βλέπουμε, ίσως, μπροστά από τα ανάκτορα της εξορίας του στη Βαμβέργη, όπου πέρασε πέντε χρόνια μέχρι τον θάνατό του το 1867. Λένε πως, όχι μόνο δεν «έβγαλε από την καρδιά του» την Ελλάδα, αλλά και έδωσε εντολή να ενταφιαστεί με φουστανέλα και να εκφωνηθεί το «πάτερ ημών», όπως και έγινε (λαχνός 43 με εκτίμηση 1500 – 2000 ευρώ).
Ο βασιλιάς Όθων στην Βαμβέργη
Πολλά δεινά της νεοελληνικής ιδιοπροσωπίας αποδίδουμε στη βαυαροκρατία η οποία εμφανίζεται με στρατιωτικό πρόσωπο στη δημοπρασία του Α. Βέργου. Έχουμε το πορτρέτο ενός τουφεκιοφόρου αξιωματικού του στρατού του Όθωνα που πιθανώς διετέλεσε και εκπαιδευτής στον ελληνικό τακτικό στρατό. Αυστηρό στα πρότυπα της εποχής, το έργο υπογράφεται από τον Friedrich Johan Treml (1816 - 1852) το 1838, ο οποίος δίνει έμφαση όχι μόνο στα χαρακτηριστικά του προσώπου, αλλά εξίσου στο παράσημο και τα διακριτικά της στολής (λαχνός 23, αρχική τιμή 1500 ευρώ).
Πορτρέτο τουφεκιοφόρου αξιωματικού του στρατού του Όθωνα
Πιο υψηλής τέχνης είναι το πορτρέτο του νεαρού αξιωματικού της αντιβασιλείας (λαχνός 22 με αρχική τιμή τα 1500 ευρώ). Αντιβασιλεία λέμε το διοικητικό όργανο που διοικούσε τον τόπο στο όνομα του ανήλικου Όθωνα από την άφιξή του στην Ελλάδα, τον Ιανουάριο του 1833, μέχρι την ενηλικίωσή του, τον Ιούνιο του 1835. Το πορτρέτο υπογράφει ο ζωγράφος David Heinemann (1819 - 1902) που στη συγκεκριμένη προσωπογραφία δείχνει τις αρετές του.
Αξιωματικός της αντιβασιλείας
Μια σπάνια μάλλον παράσταση του βασιλιά Γεωργίου Α΄ έχουμε σε ένα βασιλικό πιάτο. Όπως αναφέρουν οι άνθρωποι του οίκου στα τεχνικά χαρακτηριστικά, πιθανότατα πρόκειται για ένα από τα πρώτα πιάτα που παρήγγειλαν Έλληνες έμποροι στην Αγγλία αφού βασίζεται σε φωτογραφία του 1863 των SouthwellBros (στην πίσω όψη έχουμε σφραγίδα με το όνομα: LAWRENCE). Χρονολογείται στο τρίτο τέταρτο του 19ου αιώνα και εκτιμάται από 400 έως 600 ευρώ (λαχνός 69).
Βαθύ πιάτο με απεικόνιση του Γεωργίου Α΄ σε μετάλλιο
Εκτός από πιάτο στη δημοπρασία προσφέρεται και μία κανάτα με το μονόγραμμα του βασιλιά Γεωργίου Α’. Παραγγέλθηκε στο Μπέρμινχαμ το 1905 και κατασκευάστηκε από γυαλί με ασημένιο ενσωματωμένο καπάκι και αποσπώμενη εσωτερική θήκη για παγάκια. Στις αρχές του περασμένου αιώνα, πέρα από καλαίσθητο, θα πρέπει να ήταν και «καινοτόμο» σκεύος. Η τιμή της κανάτας είναι στα 1000 ευρώ (λαχνός 42).
Kανάτα με το μονόγραμμα του βασιλιά Γεωργίου Α'
Ο λαχνός 86 μεταφέρει και την άγνωστη -στο σύγχρονο κοινό- ιστορία της βασιλικής θαλαμηγού. Η «Αμφιτρίτη» όπως αποτυπώθηκε σε φωτογραφία μέσα σε ξύλινο πλαίσιο ναυπηγήθηκε το 1865 στα ναυπηγεία Bowdler, Chaffer and Co. του Seacombe της Αγγλίας και ήταν σιδηράς κατασκευής, (με μήκος 75.5μ., πλάτος 9μ.).
Αρχικά ονομαζόταν «Malvina» και ήταν επιβατικό- φορτηγό, που εκτελούσε το δρομολόγιο από το Λονδίνο στη Σκωτία. Όταν αγοράστηκε από την Ελλάδα το 1873 διατήρησε το όνομα αυτό – εξελληνισμένο βέβαια σε Μαλβίνα – μέχρι την άφιξή της στην Ελλάδα. Αμέσως μετασκευάστηκε σε οπλιταγωγό και μετονομάστηκε σε «Μπουμπουλίνα», ενώ μετά από 17 χρόνια, το 1890, σε «Αμφιτρίτη». Το 1892 παροπλίστηκε κι από το 1895 έως και το 1914 ήταν η θαλαμηγός της ελληνικής βασιλικής οικογένειας.
Η βασιλική θαλαμηγός «Αμφιτρίτη»
Από το 1917 χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως (Βασιλική θαλαμηγός, βοηθητικό πλωτό νοσοκομείο, εκπαιδευτικό Ναυτικών Δοκίμων και Δοκίμων Υπαξιωματικών). Το 1927 παραχωρήθηκε στον Ανώτατο Διοικητή Υποβρυχίων. Είχε άδοξο τέλος όταν καταστράφηκε τον Απρίλιο του 1941 σε αεροπορική επιδρομή των Γερμανών. Απαθανατίστηκε όχι μόνο στη φωτογραφία, αλλά και σε μνημειακά έργα Ελλήνων ζωγράφων.
Στο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος βρίσκεται το έργο «Η μεταφορά της σορού του Βασιλέως Γεωργίου Α’ με τη βασιλική θαλαμηγό Αμφιτρίτη» από το χέρι του Βασίλειου Χατζή, ενώ το ίδιο θέμα υπογράφει ο Αιμίλιος Προσαλέντης με τίτλο «Η άφιξη της σορού του Γεωργίου Α’ στον Πειραιά».
Περισσότερα για τη δημοπρασία μπορείτε να μάθετε εδώ.
Κεντρική φωτογραφία: Λεπτομέρεια του πορτρέτου τουφεκιοφόρου αξιωματικού του στρατού του Όθωνα
