Είναι γνωστό ότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και η Ρωσία, έχουν στο μυαλό τους την «αποδολαροποίηση» της παγκόσμιας οικονομίας. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει, ότι επιθυμούν την απαγκίστρωση του παγκόσμιου εμπορίου, από το σημερινό σημείο αναφοράς του, που είναι το δολάριο. Πώς θα επιτευχθεί αυτό; Μέσω της αντικατάστασης του αμερικανικού νομίσματος, από την κυρίαρχη θέση που κατέχει στην πληρωμή και εκκαθάριση διμερών συναλλαγών, ανάμεσα σε διαφορετικά κράτη, τα οποία δεν έχουν το δολάριο σαν εθνικό νόμισμα. Και σε δεύτερη φάση η Κίνα και η Ρωσία, θα επιχειρήσουν την αντικατάσταση του δολαρίου από τη θέση του κυρίαρχου αποθεματικού νομίσματος.
Στην τελευταία συνάντηση των αρχηγών των χωρών, που συμμετέχουν στη BRICS, δηλαδή της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Νοτίου Αφρικής, ο Κινέζος πρόεδρος υποστήριξε ότι έφτασε η στιγμή για τη συνεργασία των χωρών αυτών, στο θέμα της ενοποίησης ενός συστήματος διασυνοριακών πληρωμών. Ειδικά, μετά την αίτηση ένταξης στη BRICS, που υπέβαλαν η Αργεντινή και το Ιράν. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, εντάσσεται και η ενεργοποίηση της BRICS Payment Task Force (BPTF), για τη δημιουργία μιας νέας πλατφόρμας πληρωμών και πληροφοριών, που θα αντικαταστήσει το SWIFT.
Μέχρι τώρα το Κινεζικό σύστημα πληρωμών CIPS / Chinese Cross-Border Interbank Payment System, εκκαθαρίζει συναλλαγές σε γουάν. Σκοπός του νέου συστήματος είναι η εκκαθάριση και πληρωμή συναλλαγών και σε Ρωσικά ρούβλια, σε Βραζιλιάνικα ρεάλ, σε Ινδικές ρουπίες και σε Νοτιοαφρικανικά ραντ. Δηλαδή, σε σχετικά ασθενή νομίσματα. Νομίσματα, που όχι μόνο δεν παρουσιάζουν επενδυτικό ενδιαφέρον, αλλά εγκυμονούν συναλλαγματικούς κινδύνους. Ωστόσο σύμφωνα με τους Κινέζους αξιωματούχους, η αύξηση της χρήσης όλων των νομισμάτων των χωρών της BRICS στα πλαίσια των διμερών και πολυμερών συναλλαγών τους, θα οδηγήσει στην εξασθένηση του δολαρίου.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, η Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας / Reserve Bank of India (RBI), αποφάσισε να επιτρέψει τις εκκαθαρίσεις και τις πληρωμές των συναλλαγών με τη Ρωσία και τη Σρι Λάνκα, σε ινδικές ρουπίες. Σκοπός της RBI είναι η διεθνοποίηση της Ινδικής ρουπίας και η αύξηση του εμπορικού και συναλλακτικών ενδιαφέροντος για το νόμισμα. Η RBI, σημείωσε ότι οι ισοτιμίες ανάμεσα στα νομίσματα των τριών χωρών, θα γίνονται με βάση τις αρχές των «ανοικτών αγορών». Κάτι που είναι προφανώς δύσκολο, λόγω της κρατικά ελεγχόμενης ισοτιμίας του Ρωσικού ρουβλιού και της κατάρρευσης του νομίσματος της Σρι Λάνκα μετά τη διάλυση της κυβέρνησης.
Είναι προφανές ότι οι προσπάθειες της αποδολαριοποίησης που προωθούν η Ρωσία μαζί με την Κίνα, εξελίσσονται με όρους πολιτικούς, αλλά και με όρους «οικονομικού πολέμου» και όχι με όρους αγοράς. Αυτό όμως δεν σημαίνει, ότι το εγχείρημα είναι καταδικασμένο εκ προοιμίου.
Εξ άλλου υπάρχει πάντοτε στο παρασκήνιο, η κινεζική επιχείρηση ανάδειξης του Κινεζικού γουάν σαν κυρίαρχου νομίσματος στο εσωτερικό των BRICS, μέσω της άμεσης υιοθέτησης του μηχανισμού CIPS, που προαναφέρθηκε.
Παρούσα παραμένει και η Ρωσική πρόταση για την υιοθέτηση ενός «καλαθιού νομισμάτων» που θα καλύπτει όλες τις εμπορικές συναλλαγές εντός της “οικονομικής ζώνης” της BRICS, στα πρότυπα των SDRs του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που βασίζονται πάνω στο Αμερικανικό δολάριο, στο ευρώ, στο Κινεζικό γουάν, στο Ιαπωνικό γιέν και στην Βρετανική λίρα.
Ο στόχος της αποδολαριοποίησης είναι ύψιστης προτεραιότητας για την Κίνα και τη Ρωσία. Ο δρόμος που θα οδηγήσει εκεί, δεν θα είναι ωστόσο ούτε εύκολος ούτε ομαλός.
