Του Απόστολου Σκουμπούρη
Απών – για ακόμη μια χρονιά – ήταν το ελληνικό χρηματιστήριο από το παγκόσμιο «πάρτι» των νέων εισαγωγών, των λεγόμενων Initial Public Offering (IPO), κάτι που έχει παγιωθεί όλα τα τελευταία χρόνια. Παρά τις σημαντικές ενέργειες εξωστρέφειας που κάνει η διοίκηση του Χ.Α., με αλλεπάλληλα road shows τόσο για Mid Caps όσο και για Small Caps, προβάλλοντας πολλές και καλές επιχειρηματικές περιπτώσεις που δεν είναι ευρέως γνωστές στο κοινό, οι ελληνικές επιχειρήσεις δείχνουν απροθυμία να εισάγουν τις μετοχές τους στην αγορά.
Σύνθετο ασφαλώς το θέμα, συνδέεται με την πορεία της οικονομίας αλλά πρωτίστως με το γεγονός ότι το χρηματιστήριο έχει πάψει – εδώ και χρόνια – να θεωρείται μοχλός ανάπτυξης, καθώς δύσκολα μπορούν να αντληθούν κεφάλαια μέσω αυξήσεων κεφαλαίου.
Δεν είναι τυχαίο ότι καλές ελληνικές εταιρείες αναζητούν διέξοδο σε διεθνείς αγορές, όπως έκανε φέτος η Energean Oil & Gas plc που εισήχθη στο Λονδίνο, το Χρηματιστήριο Κύπρου επίσης έχει «δεχτεί» περίπου δέκα ελληνικές εταιρείες, ενώ η Τιτάνας (όπως παλαιότερα οι Coca Cola HBC και η Viohalco) ετοιμάζεται να κάνει διπλή εισαγωγή, με προτεραιότητα ασφαλώς τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με παγκόσμια μελέτη της ΕΥ, τα έσοδα των δημοσίων εγγραφών παγκοσμίως αυξήθηκαν το 2018, καθώς ενισχύθηκαν από την εμπιστοσύνη των επενδυτών, τη μεγάλη ρευστότητα, τις ισχυρές αποτιμήσεις και τα χαμηλά επιτόκια.
Έως τις αρχές Δεκεμβρίου 2018, είχαν πραγματοποιηθεί 1.359 δημόσιες εγγραφές (έναντι 1.624 εισαγωγών το 2017) με έσοδα 204,8 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση κατά 6% ως προς τα αντληθέντα κεφάλαια, παρά τη μείωση κατά 21% του αριθμού των εγγραφών.
Όπως σημειώνεται στη μελέτη, η αύξηση των δημοσίων εγγραφών σχετικών με unicorns (startups με αξία που υπερβαίνει το 1 δισ. δολ.) και megadeals, αποτέλεσε βασικό παράγοντα στην αύξηση των αντληθέντων κεφαλαίων, τα οποία ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2017. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και το 2019, καθώς παρατηρείται μια συσσώρευση εταιρειών που προετοιμάζονται για δημόσια εγγραφή και αυξάνεται η διαθεσιμότητα κεφαλαίων.
Ποιες είναι οι πιο «χρηματιστηριακές» περιοχές
Με βάση τον αριθμό των δημοσίων εγγραφών, η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού εξακολουθεί να κυριαρχεί, παρότι κατέγραψε κάμψη, ενώ η Αμερικανική Ήπειρος και η ΕΜΕΙΑ (Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Ινδία και Αφρική) αύξησαν τη συμμετοχή τους στον συνολικό αριθμό των συναλλαγών.
Οι κλάδοι της τεχνολογίας, της μεταποίησης και της υγείας ήταν οι πιο παραγωγικοί από πλευράς αριθμού συναλλαγών το περασμένο έτος, καταγράφοντας συνολικά 652 δημόσιες εγγραφές (48% του παγκόσμιου αριθμού δημοσίων εγγραφών), οι οποίες συγκέντρωσαν συνολικά 84,2 δισ. δολάρια (41% των παγκοσμίων εσόδων).
Πάντως, η μεταβλητότητα της αγοράς και η συνεχιζόμενη γεωπολιτική αβεβαιότητα συνέβαλαν στη σημαντική μείωση των δημοσίων εγγραφών σε όλες τις γεωγραφικές περιοχές κατά το δ' τρίμηνο του ''18, σηματοδοτώντας διστακτική εκκίνηση και για το ''19.
Στις χώρες της EMEIA (Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Ινδία, Αφρική), παρ'' ότι μειώθηκε ο αριθμός των δημοσίων εγγραφών αλλά και τα έσοδα, εντούτοις η περιοχή εξακολουθεί να κατέχει το δεύτερο μεγαλύτερο μερίδιο των δημοσίων εγγραφών παγκοσμίως, ενώ δύο από τα πέντε κορυφαία megadeals του 2018 και τέσσερις δημόσιες εγγραφές εταιρειών unicorn (που μάζεψαν 2,7 δισ. δολ.) πραγματοποιήθηκαν στα χρηματιστήρια της ΕΜΕΙΑ.
Η περιοχή αύξησε το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά δημοσίων εγγραφών, φτάνοντας το 32% των συναλλαγών και το 23% των αντληθέντων κεφαλαίων το 2018. Επιπλέον, τρία χρηματιστήρια της ΕΜΕΙΑ (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, και Ινδία) ήταν μεταξύ των δέκα κορυφαίων χρηματιστηρίων με βάση τα αντληθέντα κεφάλαια, και δύο (Ινδία και NASDAQ OMX) με βάση τον αριθμό των δημοσίων εγγραφών.
Οι δημόσιες εγγραφές που πραγματοποιήθηκαν στις βασικές αγορές της ΕΜΕΙΑ ξεπέρασαν σε αποδόσεις τους περισσότερους δείκτες της αγοράς το 2018, παγιώνοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην αγορά των δημοσίων εγγραφών της περιοχής.
Η περίπτωση της ελληνικής Energean Oil & Gas plc και το Χ.Α.
Μπορεί το Χ.Α. να απουσίασε για ένα ακόμη έτος από το πάρτι των νέων εισαγωγών, όμως η δημόσια εγγραφή της ελληνικής εταιρείας Energean Oil & Gas plc στο χρηματιστήριο του Λονδίνου (LSE) τον περασμένο Μάρτιο, με ελεγκτή την ΕΥ, συγκαταλέγεται μεταξύ των δέκα κορυφαίων δημοσίων εγγραφών σε χρηματιστήρια του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς συγκέντρωσε 461 εκατ. δολάρια!
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, ο Επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων της ΕΥ Ελλάδος Τάσος Ιωσηφίδης τονίζει: «Το γεγονός ότι ελληνικές επιχειρήσεις στρέφονται στα διεθνή χρηματιστήρια για να αντλήσουν κεφάλαια πρέπει να μας προβληματίσει.
Παρά το γεγονός ότι, στη χώρα μας, υπάρχουν επιχειρήσεις με ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη και αξιόλογες προοπτικές, η εμπιστοσύνη των επενδυτών προς την ελληνική οικονομία και χρηματαγορά δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί πλήρως.
Παρά τις ενέργειες που κάνει το Ελληνικό Χρηματιστήριο, η γρήγορη διευθέτηση των “κόκκινων” δανείων στο τραπεζικό σύστημα, καθώς και η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και της εμπιστοσύνης των επενδυτών είναι απαραίτηταπροκειμένου να αλλάξει αυτή η εικόνα.
Παράλληλα, χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά από όλους μας, επιχειρήσεις, εποπτικούς φορείς και Πολιτεία, για να μπορέσει ξανά το Ελληνικό Χρηματιστήριο να διαδραματίσει τον κρίσιμο αναπτυξιακό του ρόλο».
Τι είχε γίνει το 2017
Παρόμοια αποχή του Χ.Α. από δημόσιες εγγραφές υπήρξε και το 2017 αλλά και όλα τα προηγούμενα έτη. Θυμίζουμε πως το 2017 ήταν η χρονιά με την εντονότερη δραστηριότητα παγκοσμίως από το 2007, με βάση τον αριθμό των δημοσίων εγγραφών.
Το 2017 αναδείχθηκε στη χρονιά με την εντονότερη δραστηριότητα δημοσίων εγγραφών μετά το 2007. Το 2017 καταχωρήθηκαν 1.624 δημόσιες εγγραφές, μέσω των οποίων αντλήθηκαν 188,8 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση κατά 49% ως προς τον αριθμό των εγγραφών και 40% ως προς τα αντληθέντα κεφάλαια, σε σύγκριση με το 2016!
Αν και τα στοιχεία αυτά δεν πλησιάζουν τα επίπεδα του 2007 (1.974 δημόσιες εγγραφές και 338,4 δισ. δολάρια αντληθέντα κεφάλαια), ωστόσο ήταν το έτος που έφερε το παγκόσμιο σύστημα στα προ κρίσης επίπεδα.