Η Ρωσία είναι εξαιρετικά πιθανό να φτάσει σε χρεοκοπία ως αποτέλεσμα των εξωτερικών της χρεών και η οικονομία της θα υποστεί διψήφια συρρίκνωση φέτος μετά την επιβολή κυρώσεων από τη Δύση, μια κίνηση άνευ προηγουμένου σε κλίμακα και συντονισμό, δήλωσε τη Δευτέρα το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών.
Σε μισό τρισεκατομμύριο δολάρια υπολογίζει η Capital Economics το χρέος της Ρωσίας, και αυτό, παρότι ο εξωτερικός δανεισμός της μειώνεται εδώ και χρόνια, από το 2014 όταν επιβλήθηκαν οι κυρώσεις από τη Δύση για την Κριμαία και πλέον έχει συρρικνωθεί κατά ένα τρίτο.
Από αυτά, τα 67 δισ. δολάρια αποτελούν εξωτερικό χρέος της κυβέρνησης, τα 30 δισ. δολάρια είναι χρέη της κεντρικής τράπεζας, όμως το μεγαλύτερο ποσό, με μεγάλη διαφορά, είναι οι υποχρεώσεις του επιχειρηματικού κλάδου, που ανέρχονται στα 310 δισ. δολάρια.
«Οι ζημιές από ένα ρωσικό default στο εξωτερικό χρέος θα έπλητταν τους ξένους επενδυτές, όχι μόνο τους Ρώσους», προειδοποιεί η Capital Economics. Όμως, τονίζει ότι οι συνέπειες και για τη ρωσική οικονομία θα ήταν σοβαρές, καθώς μία τέτοια χρεοκοπία θα πυροδοτούσε περισσότερες ρευστοποιήσεις στα ρωσικά assets, ακόμα μεγαλύτερη πτώση για το ρούβλι και πιο σφικτές χρηματοοικονομικές συνθήκες.
Η Ρωσία έχει ήδη αναστείλει τις πληρωμές κουπονιών για τα κρατικά ομόλογα ρωσικού δικαίου προς τους ξένους επενδυτές. Την ίδια στιγμή, η Capital Economics επισημαίνει ότι ο κίνδυνος η κυβέρνηση και οι επιχειρήσεις να μην μπορούν ή να μη θέλουν να πληρώσουν τα εξωτερικά χρέη τους (πέραν αυτών που ήδη επηρεάζονται) έχει αυξηθεί σημαντικά.
Σύμφωνα με τη Capital Economics, υπάρχουν τρεις παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο μιας ρωσικής χρεοκοπίας:
- Πρώτον, θα μπορούσαν να υπάρξουν ακούσιες συνέπειες από τις κυρώσεις, οι οποίες θα εμποδίζουν τους ρωσικούς οργανισμούς από το να κάνουν τις πληρωμές των χρεών (αν και οι αναλυτές θεωρούν ότι οι αποπληρωμές ομολόγων θα επιτρέπονται παρά τον αποκλεισμό από το σύστημα πληρωμών SWIFT).
- Δεύτερον, οι κυρώσεις στην κεντρική τράπεζα και ο αποκλεισμός από το SWIFT πλήττουν την ικανότητα της Ρωσίας να αποκτήσει πρόσβαση σε ξένο νόμισμα (είτε σε συναλλαγματικά αποθεματικά ή από έσοδα εξαγωγών) για να εξυπηρετήσει το χρέος της.
- Και τρίτον, η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη χρεοκοπία σαν αντίποινα έναντι των κυρώσεων της Δύσης, για να προκαλέσει ζημιές σε ξένες τράπεζες.
«Δεν είναι παρατραβηγμένο να σκεφτεί κανείς ότι οι ρωσικές αρχές θα μπορούσαν να απαγορεύσουν τις αποπληρωμές χρεών προς το εξωτερικό», τονίζουν οι αναλυτές.
Υπό κανονικές συνθήκες, μία σειρά από παράγοντες θα μείωναν τον κίνδυνο χρεοκοπίας για τις ρωσικές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, ένα σημαντικό μέρος από το εξωτερικό χρέος των επιχειρήσεων αυτών είναι ενδοεταιρικός δανεισμός από τις ξένες μητρικές, ο οποίος έτσι και αλλιώς μετακυλίεται. Και από την άλλη πλευρά, οι τόσο υψηλές τιμές των εμπορευμάτων «φουσκώνουν» τα κέρδη των ρωσικών επιχειρήσεων σε συνάλλαγμα.
«Όμως, τώρα βρισκόμαστε σε κάθε άλλο παρά κανονικές συνθήκες», εξηγούν οι αναλυτές της Capital Economics. Η ρωσική κυβέρνηση θα μπορούσε να πάρει διοικητικά μέτρα που θα αποτρέπουν τις επιχειρήσεις από το να αποπληρώνουν τα χρέη τους. Επιπλέον, η πρόσβαση των ρωσικών εταιρειών στο συνάλλαγμα έχει ήδη πληγεί και θα μειωνόταν ακόμα περισσότερο εάν η Δύση αποφάσιζε να σταματήσει τις εισαγωγές πετρελαίου και αερίου από τη Ρωσία, σε μία κλιμάκωση των κυρώσεων.