Fed εναντίον αγορών για τα επιτόκια
Shutterstock
Shutterstock

Fed εναντίον αγορών για τα επιτόκια

Ο Τζερόμ Πάουελ θα ανακοινώσει την παύση των επιτοκίων στη σημερινή συνεδρίαση της Fed αλλά θα αφήσει… ορθάνοιχτη την πόρτα για μία νέα - και ενδεχομένως τελευταία - αύξηση τον Νοέμβριο. Αυτό είναι το βασικό σενάριο της συντριπτικής πλειονότητας των αναλυτών αναφορικά με τη στρατηγική που θα ακολουθήσει η μεγαλύτερη και πιο επιδραστική κεντρική τράπεζα του κόσμου για τα επιτόκια. 

Είναι σαφές ότι οι αγορές δεν θέλουν άλλες αυξήσεις. Αν ήταν στο χέρι τους θα σταματούσαν εδώ τον κύκλο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής και σύντομα θα βλέπαμε τις πρώτες μειώσεις επιτοκίων.

Όχι μόνο γιατί θέλουν να λειτουργούν σε περιβάλλον άπλετης και φθηνής ρευστότητας αλλά και γιατί βλέπουν ότι αφενός ο πληθωρισμός βρίσκεται σε τροχιά εξασθένησης και αφετέρου ότι η ανάπτυξη πλήττεται από τα υψηλότερα επιτόκια των τελευταίων 22 ετών.

Η μεγάλη ανησυχία των αγορών είναι ότι τελικά η Fed θα το παρακάνει με τα επιτόκια. Και αν το παρακάνει, αυτό θα συνεπάγεται ότι δεν θα καταφέρει να προσγειώσει ομαλά την οικονομία, που σημαίνει ότι ναι μεν θα ρίξει τον πληθωρισμό αλλά παράλληλα θα προκαλέσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα.

Όπως αυτά που έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους και σχετίζονται με τις απλήρωτες πιστωτικές κάρτες και τα κόκκινα φοιτητικά δάνεια και δάνεια αυτοκινήτου. Απλήρωτες υποχρεώσεις το ποσοστό των οποίων θυμίζει… 2008.

Σίγουρα δεν ζούμε στην εποχή που ο Πολ Βόλκερ έκανε το αδιανόητο και έστειλε τα επιτόκια στο 20% για να γλιτώσει την οικονομία από… τα δόντια του πληθωρισμού, όμως και σήμερα οι ισορροπίες είναι λεπτές και ο κίνδυνος μίας παρατεταμένης περιόδου υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανάπτυξης, του λεγόμενου στασιμοπληθωρισμού, είναι υπαρκτός. 

Η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της Fed αναμένεται να πατήσει «pause» σήμερα και να αποφασίσει μία ακόμη αύξηση των 25 μονάδων βάσης για να φτάσει στο υψηλότερο επιτόκιο μάλλον τον Νοέμβριο.

Σύμφωνα με την Citi, η ισχυρότερη των προσδοκιών ανάπτυξη, η σφιχτή αγορά εργασίας και ο κίνδυνος ανοδικής έκρηξης του πληθωρισμού, γέρνουν τη ζυγαριά προς μία πιο «hawkish» προσέγγιση, που συνεπάγεται ότι είναι πιθανότερο να δούμε μία ή περισσότερες αυξήσεις στο μέλλον, αντί για το οριστικό τέλος των αυξήσεων. Σε κάθε περίπτωση το μήνυμα «higher for longer» αντηχεί στις αγορές και προκαλεί την ανησυχία των επενδυτών.

Η Goldman Sachs, από την πλευρά της, σημειώνει ότι η εκ νέου επιτάχυνση της οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ συνεχίζεται στο γ’ τρίμηνο, με το αμερικανικό ΑΕΠ να τρέχει με 3,3%. Όμως το θέμα της φετινής χρονιάς είναι ότι η ανάπτυξη δεν έχει πλήξει ούτε την εξισορρόπηση της αγοράς εργασίας ούτε τη διαδικασία εξασθένησης του πληθωρισμού, όπως πολλοί φοβόντουσαν.

Μάλιστα, οι συνθήκες στην αγορά εργασίας έχουν επιστρέψει περίπου στα προ πανδημίας, κάτι που υποδηλώνει ότι η πολυπόθητη ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης έχει σε μεγάλο βαθμό επιτευχθεί και επομένως δεν είναι απαραίτητο να «χτυπηθεί» περισσότερο η ανάπτυξη. 

Όσο πιθανό είναι να υπάρξει άλλη μία αύξηση επιτοκίων, άλλο τόσο πιθανό είναι και το οριστικό τέλος των αυξήσεων, συμφωνούν Citi και Goldman Sachs. Η Goldman πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, προβλέποντας σταδιακή μείωση των επιτοκίων μέσα στο 2024.

Επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι μειώσεις δεν είναι υποχρεωτικές για να αποφύγει η οικονομία των ΗΠΑ την ύφεση. Κατά συνέπεια, η Fed ενδέχεται να διατηρήσει τα επιτόκια υψηλότερα για περισσότερο για να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός δεν θα αποκλίνει της πορείας του προς το 2%.