Εβδομάδα υπερβολών, ήταν αυτή που πέρασε όσον αφορά την απόφαση του οίκου αξιολόγησης Scope, να δώσει στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα. Ακραίες οι αντιδράσεις. Η πρώτη πλευρά θεωρεί πως είμαστε έτοιμοι να τρέξουμε προς τον επενδυτικό παράδεισο, ενώ η δεύτερη πλευρά υποστηρίζει πως «δεν έγινε και τίποτα σπουδαίο».
Τη δεύτερη πλευρά την είχαμε παρακολουθήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα είτε να απαξιώνει τον ρόλο των οίκων αξιολόγησης, είτε να τους εντάσσει στο σύστημα όλων αυτών που ραδιουργούσαν κατά της Ελλάδας και εξύφαιναν μυστικά σχέδια για να την οδηγήσουν στα μνημόνια. Εξ ου και οι ιστορίες με τα νταούλια και τους χορούς των αγορών.
Σήμερα αυτή η πλευρά με αφορμή την πρόσφατη υποβάθμιση του μακροπρόθεσμου αξιόχρεου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής κατά μία βαθμίδα, στο ΑΑ+, από τον οίκο αξιολόγησης Fitch, βρήκε πατήματα μετά από την πρωτοφανή στα ιστορικά χρονικά, αντίδραση του πολιτικού προσωπικού των ΗΠΑ. Λίγο πολύ, η πλευρά των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, δεν έλαβε το σαφές μήνυμα της χειροτέρευσης της δημοσιονομικής κατάστασης καιτηςαδυναμίας συνεννόησης των δύο πολιτικών παρατάξεων της χώρας στην οικονομική πολιτική των ΗΠΑ. Κάτι που φάνηκε έντονα στο θέμα του ανώτατου ορίου δανεισμού της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Αντιθέτως, επιφανείς πολιτικοί του Δημοκρατικού κόμματος ανέφεραν, πως κανένας δεν πρόκειται πλέον να πάρει στα σοβαρά την κίνηση του Fitch.
Έτσι ακούσαμε πως αφού οι Αμερικανοί δε δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην αξιολόγηση της Fitch, γιατί θα πρέπει η Ελλάδα να σηκώνει τόσο ψηλά στην πολιτική της ατζέντα την επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας; Ακούσαμε επίσης πως η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τις αξιολογήσεις για επικοινωνιακούς σκοπούς, την ίδια στιγμή που η κατάσταση της οικονομίας είναι τραγική.
Αλλά και πρώτη πλευρά υπερβάλει, αφού θεωρεί πως όλα τα προβλήματα έχουν λυθεί και πως βρισκόμαστε στον επενδυτικό παράδεισο, μετά από την απόφαση της Scope Ratings να προβεί σε αναβάθμιση της αξιολόγησης σε “investment grade”, δηλαδή επενδυτική βαθμίδα. Ωστόσο, η δουλειά δεν έχει τελειώσει ακόμα. Η κρίσιμη χρονική ακολουθία ξεκινάει στις 15 Σεπτεμβρίου με τον οίκο αξιολόγησης Moody’s που είναι ο αυστηρότερος απέναντι στην Ελλάδα, αφού η αξιολόγηση του βρίσκεται τρεις βαθμίδες κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Συνεχίζει με τον S&PGlobalRatings στις 20 Οκτωβρίου. Και κλείνει την 1η Δεκεμβρίου με τον οίκο Fitch.
Διαβάσαμε πως η Ελλάδα αναβαθμίστηκε, επειδή ανέβηκε το Χρηματιστήριο Αθηνών, επειδή τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου συμπεριφέρονται καλύτερα στις αγορές, επειδή κινήθηκαν σχετικά καλά τα επιτόκια κρατικού δανεισμού παρά τις διεθνείς ανόδους και επειδή αυξήθηκαν οι ξένες επενδύσεις. Δεν είναι όμως έτσι. Δεν μπορούμε να βάλουμε το κάρο μπροστά από τα άλογα. Όλα όσα προαναφέρθηκαν αποτελούν σε σημαντικό βαθμό, αποτελέσματα των προσδοκιών της επερχόμενης αναβάθμισης.
Η Scope Ratings, δεν αναβάθμισε σε ΒΒΒ- από ΒΒ+, ούτε το Χρηματιστήριο Αθηνών, ούτε το ύψος των επενδύσεων. Αναβάθμισε σε ΒΒΒ- (με σταθερές προοπτικές) το αξιόχρεο της χώρας. Με απλά λόγια αναβάθμισε τη φερεγγυότητα του Ελληνικού Δημοσίου. Δηλαδή, τη δυνατότητα του οφειλέτη «Ελλάδα», να αποπληρώνει τις υποχρεώσεις της, στην ώρα τους. Αναβάθμισε λοιπόν την αξιοπιστία της χώρας, καθώς και την εμπιστοσύνη των αγορών χρέους προς αυτήν.
Διότι περί αυτού πρόκειται. Περί μιας πιστοληπτικής αξιολόγησης. Μιας ιδιαίτερα σημαντικής θετικής πιστοληπτικής αξιολόγησης. Που βασίζεται σε τρεις άξονες.
Ο πρώτος άξονας είναι η σταθερή πορεία μείωσης του δημόσιου. Που επιτυγχάνεται μέσω της υψηλότερης πραγματικής ανάπτυξης, του χαμηλού μέσου επιτοκιακού κόστους για το απόθεμα του χρέους, της επίτευξης πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων και του αυξημένου πληθωρισμού.
Ο δεύτερος άξονας είναι η πορεία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν μειώσει σημαντικά τα ποσοστά των κόκκινων δανείων και έχουν ενισχύσει ουσιαστικά τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Αυτό σε συνδυασμό με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, την κινητοποίηση επενδύσεων και ενίσχυση της ανάκαμψης εγγυάται την αλλαγή εικόνας της χώρας.
Ο τρίτος άξονας αφορά τον ευρύτερο ευρωπαϊκό περιβάλλον, που στηρίζει τα ευάλωτα μέλη της Ευρωζώνης μέσω παρεμβάσεων της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής, που αποδέχεται τα ελληνικά ομόλογα παρά το γεγονός πως δεν έχουν λάβει ακόμα την επενδυτική διαβάθμιση και που απλώνει ένα δίχτυ ασφαλείας, στηρίζοντας τη βιωσιμότητα του χρέους και δημιουργώντας δημοσιονομικό χώρο για την κυβέρνηση, ώστε να αυξήσει τις επενδύσεις.
Η σφραγίδα των οίκων αξιολόγησης μέχρι το τέλος του 2023 θα γράφει δίπλα στη λέξη «Ελλάδα», τη λέξη «εμπιστοσύνη». Μια λέξη, που είχε χαθεί εδώ και δεκατρία έτη και που αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της προόδου που έχει συντελεστεί στην αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, από τη στιγμή που το 2010 τα Ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου είχαν καταταχθεί στη βαθμίδα των junk bonds.
Και τώρα την αποκτούμε ξανά, με κόπο και με τρόπο. Η «εμπιστοσύνη» είναι η λέξη κλειδί για τους επενδυτές, για τις αγορές όλων των περιουσιακών στοιχείων, όπως ομολόγων, μετοχών, και ακινήτων, αλλά για το ευρύτερο οικοσύστηματων επενδύσεων και των πάση φύσεως επιχειρηματικών συνεργασιών και συναλλαγών.
