Ένα ελληνικό φάντασμα πλανάται απειλητικά πάνω από τον ουρανό της Γαλλίας. Ο πρωθυπουργός Michel Barnier προειδοποιεί για μια επερχόμενη θύελλα, ο υπουργός Προϋπολογισμού Laurent St Martin για μια οικονομική κρίση και ο εκπρόσωπος Τύπου της κυβέρνησης για ένα σενάριο όπως το ελληνικό στην κρίση χρέους.
Καθώς η Εθνική Αντιπροσωπεία ετοιμάζεται να ψηφίσει επί της πρότασης μομφής την Τετάρτη και το πιθανότερο είναι να καταρρεύσει η κυβέρνηση Barnier, οι επενδυτές ανησυχούν μήπως η Γαλλία προκαλέσει νέα κρίση στην Ευρωζώνη.
«Είναι η Γαλλία σήμερα μια Ελλάδα στο Σηκουάνα;» έγραψε η Wall Street Journal την Τρίτη, τονίζοντας ότι ενώ οι αγορές ανησυχούν για την κρίση με τον Προϋπολογισμό, η χαμηλή ανάπτυξη της γαλλικής οικονομίας είναι το υποκείμενο πρόβλημα.
Το σίγουρο είναι ότι τα σύννεφα πυκνώνουν, καθώς η Γαλλία θα αναγκαστεί να δανειστεί πάνω από 300 δισ. ευρώ την επόμενη χρονιά, ποσό ρεκόρ για την Ευρώπη. Οι πιστωτές της χώρας απαιτούν ένα αυξανόμενο πριμ ρίσκου για να δανείσουν τη Γαλλία από ότι τη Γερμανία.
Οι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας έχουν το δάκτυλο στη σκανδάλη για υποβάθμιση του γαλλικού αξιόχρεου.
Υπό τις συνθήκες αυτές δεν είναι ακραίο ότι η γαλλική κυβέρνηση κρούει τον κώδωνα για ένα χρηματοοικονομικό κατακλυσμό, αν η Βουλή καταψηφίσει τον Προϋπολογισμό του 2025. Ο κίνδυνος είναι να διογκωθεί περαιτέρω το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Ωστόσο, η σύγκριση με την περιπέτεια της Ελλάδας στην κρίση χρέους είναι παραπλανητική για τρεις λόγους, σύμφωνα με την εφημερίδα Les Echos.
«Οι αξιωματούχοι ξεχνούν ότι η Γαλλία προστατεύεται από το μέγεθος της ή, ακριβέστερα, από το τεράστιο χρέος της», σημειώνει η Les Echos. «Η Γαλλία δεν απειλείται από ένα ελληνικό φάντασμα αλλά από ένα ιταλικό δηλητήριο».
Τα βάσανα της Ελλάδας ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2009, όταν το ΠΑΣΟΚ ήλθε στην εξουσία και αποκάλυψε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα ξεπερνούσε το 12% του ΑΕΠ, ότι, δηλαδή, ήταν διπλάσιο αυτού που είχε ανακοινωθεί προηγουμένως. Η κατάσταση είχε μια οσμή εξαπάτησης.
Στην περίπτωση της Γαλλίας η κυβέρνηση αποκάλυψε μετά τις βουλευτικές εκλογές ότι το έλλειμμα θα υπερβεί τις προηγούμενες εκτιμήσεις. Η αναθεώρηση, όμως, ήταν μικρότερη από 4,4% στο 6,1% του ΑΕΠ.
Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας σήμερα βαθμολογείται με ΑΑ- από τον οίκο S&P Global, τρεις βαθμίδες πάνω από το Α- της Ελλάδας πριν από το ξέσπασμα της κρίσης χρέους.
Είναι πιο απομακρυσμένο από το επίπεδο του ΒΒ+ όπου έπεσε το ελληνικό χρέος τον Απρίλιο του 2010, ένα επίπεδο που ανάγκασε θεσμικούς επενδυτές να το εγκαταλείψουν.
Ο δεύτερος λόγος που η σύγκριση της γαλλικής κρίσης του 2024 με την ελληνική κρίση του 2009 δεν αντέχει, είναι η ίδια η κρίση χρέους της Ελλάδας. Στους θεσμούς της Ευρωζώνης κανείς δεν περίμενε μια τέτοια εξέλιξη. Η κρίση της Ελλάδας αιφνιδίασε τις κυβερνήσεις και τις εποπτικές αρχές.
Πήρε μία τριετία για τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τότε, τον Mario Draghi, για να καλμάρει το παιχνίδι, δηλώνοντας ότι θα κάνει "ό,τι χρειαστεί" για να σώσει το κοινό νόμισμα.
Έκτοτε, οι αρχές γνωρίζουν ότι η πτώχευση μιας χώρας είναι δυνατή εντός της ζώνης του ευρώ. Η ΕΚΤ δημιούργησε τον Ιούλιο του 2022 ένα χρήσιμο εργαλείο, το ΤΡΙ (Τransfer Protection Instrument) που διασφαλίζει τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και επιτρέπει τις αγορές ομολόγων της χώρας που αντιμετωπίζει δυσκολίες.
Η ΕΚΤ δεν θα διστάσει να το χρησιμοποιήσει για τη Γαλλία, αφού το έκανε πριν 15 χρόνια για την Ελλάδα, μια χώρα στη λεγόμενη «περιφέρεια» της Ευρωζώνης.
Ένας άλλος σημαντικός λόγος που το χρέος παρέχει ασφάλεια στο γαλλικό κράτος βρίσκεται στην πλευρά των επενδυτών. Και αυτό γιατί διακρατούν εκατοντάδες δισ. ευρώ γαλλικών ομολόγων. Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας σήμερα υπερβαίνει τα 3,2 τρισ. ευρώ. Είναι δέκα φορές μεγαλύτερο από το χρέος της Ελλάδας το 2009.
«Όταν οι τράπεζες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία είχαν ξεφορτωθεί τα ελληνικά ομόλογα τη δεκαετία του 2010, δεν δυσκολεύτηκαν να τοποθετήσουν τα κεφάλαια αλλού. Φορτωμένα με δεκαπλάσια ποσά γαλλικών ομολόγων σήμερα, όμως, μιλάμε για μια διαφορετική ιστορία».
Να εγκαταλείψουν τα γαλλικά ομόλογα και να στραφούν στα γερμανικά θα πίεζε προς τα κάτω τις ήδη αδύναμες αποδόσεις. Στην Ισπανία; Πολύ μικρή αγορά συγκριτικά. Το ισπανικό δημόσιο χρέος έχει φτάσει μόνο τα 1,48 τρισ. το 2024, λίγο κάτω από το ήμισυ του γαλλικού.
Μόνο η Ιταλία μπορεί να είναι μια ρεαλιστική επιλογή με ένα δημόσιο χρέος που ξεπερνά τα 3 τρισ. ευρώ.
«Πρέπει, όμως, να έχεις δυνατή καρδιά για να τοποθετήσεις βουνά κεφαλαίων σε μια χώρα υπερχρεωμένη και στιγματισμένη από την πολιτική αστάθεια», σημειώνει η Les Echos.
