Στα χρηματιστήρια τα πάντα κρίνονται και αποτιμώνται εκ του αποτελέσματος, στο τέλος της ημέρας. Από αυτήν την άποψη, η πρωτοβουλία των διοικήσεων της ΔΕΗ, της Alpha Bank και της Τράπεζας Πειραιώς και η αποδοχή της από τους μετόχους, να πραγματοποιήσουν τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου μέσω της διαδικασίας του book building και όχι μέσω της άσκησης των δικαιωμάτων των παλαιών μετόχων, αποδείχθηκε ορθότατη. Διότι το αποτέλεσμα ήταν ομολογουμένως εξαιρετικό.
Στο χθεσινό άρθρο με τίτλο «Χωρίς νέες εταιρείες στο ταμπλό, το Χρηματιστήριο δεν πάει πουθενά», είχαμε αναφερθεί στην απροθυμία σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων να εισάγουν τις μετοχές τους στο Χρηματιστήριο Αθηνών και να αντλήσουν κεφάλαια μέσα από αυτό. Η απροθυμία αυτή, αποτελεί ένα από τα αδύνατα σημεία της εγχώριας κεφαλαιαγοράς. Διότι στην ουσία το χρηματιστήριο έχει 1 εταιρεία με κεφαλαιοποίηση άνω των 10 εκατ. ευρώ, 18 εταιρείες με κεφαλαιοποίηση άνω του 1 εκατ. ευρώ και 26 συνολικά εταιρείες με κεφαλαιοποίηση πάνω από 500 χιλιάδες ευρώ.
Πέρα από τον μικρό αριθμό εισηγμένων εταιρειών, το Χρηματιστήριο μετά το Κράχ του ’99, την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008 και την «πορεία στην έρημο» από το 2009 μέχρι και το 2019, απώλεσε τον μεγαλύτερο αριθμό των ενεργών πελατών του. Οι ενεργοί πλέον κωδικοί, που δραστηριοποιούνται στο Χρηματιστήριο κυμαίνονται από 25 -32 χιλιάδες. Τα δε κεφάλαια που διακινούν, είναι χαμηλά.
Είναι αλήθεια ότι η μετοχική ιδέα έχει τρωθεί ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια λόγω του PSI, της εξαΰλωσης των τραπεζικών μετοχών, των μαζικών αποχωρήσεων εταιρειών από το ταμπλό, των ισχυρών ποσοστών ελέγχου που διατηρούν οι βασικοί μέτοχοι, της σωρείας παραβάσεων της χρηματιστηριακής νομοθεσίας, κ.α.
Η ευρύτερη μετοχική ιδέα, μαζί με την ιδέα της συμμετοχής των μικροεπενδυτών μέσω θεσμικών επενδυτών, είχαν δεχθεί ισχυρό κτύπημα και από τη συγχώνευση σχεδόν όλων των Ανώνυμων Εταιρειών Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (ΑΕΕΧ) με τις τράπεζες, στην προσπάθεια ισχυροποίησης των ισολογισμών των τραπεζικών ομίλων. Μια κίνηση που είχε ωφελήσει τη διαδικασία του τότε γιγαντισμού των τραπεζών, αλλά ταυτόχρονα είχε αποδυναμώσει όσους μικροεπενδυτές είχαν εναποθέσει τα κεφάλαια τους σε επαγγελματίες διαχειριστές και παρακολουθούσαν πλέον μόνο την πορεία της μετοχής της δικής τους ΑΕΕΧ, στο Χρηματιστήριο.
Αλλά και από την πλευρά των υπόλοιπων θεσμικών επενδυτών υπάρχει πενία. Το ενεργητικό των Μετοχικών Αμοιβαίων Κεφαλαίων που επενδύουν στο Χρηματιστήριο Αθηνών ανέρχεται στο 1,4 δισ. ευρώ και υπάρχει και άλλο 1,5 δισ. ευρώ που βρίσκεται υπό διαχείριση σε μικτά αμοιβαία κεφάλαια μεταξύ των οποίων βρίσκονται και ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά ταμεία όπως για παράδειγμα το Α/Κ Ασφαλιστικών Οργανισμών Μικτό Εσωτερικού.
Με αυτά τα δεδομένα η επιλογή της μεθόδου του book building για την κάλυψη των αυξήσεων του μετοχικού κεφαλαίου των δυο συστημικών τραπεζών αλλά και της ΔΕΗ, ήταν η ενδεδειγμένη. Διότι αποτελούσε μια χρυσή ευκαιρία για την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό. Με απώτερο σκοπό, όχι μόνο την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών για την εκτέλεση των μεγαλόπνοων σχεδίων των τριών εταιρειών, αλλά και τη διεθνοποίηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Ήταν άλλωστε σίγουρο ότι οι εγχώριοι επενδυτές δεν θα μπορούσαν να προσφέρουν τα απαιτούμενα κεφάλαια. Οπότε η είσοδος ξένων επενδυτών σε «πραγματικές τιμές αγοράς», αποτελούσε μονόδρομο για την επιτυχία των ΑΜΚ. Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό που συνόδευε τη διαδικασία του book building ήταν αυτό, της μείωσης του ποσοστού του κράτους στη μετοχική σύνθεση της ΔΕΗ και της μείωσης του ποσοστού του ΤΧΣ στις συστημικές τράπεζες.
Επομένως, η περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των προαναφερθέντων τριών εισηγμένων εταιριών, επετεύχθη και λόγω της υιοθέτησης του book building.
Υπάρχει όμως περίπτωση η μέθοδος του book building να ακολουθηθεί και από εταιρείες στις οποίες οι βασικοί μέτοχοι είναι ιδιώτες; Υπάρχει περίπτωση σε εταιρείες που δεν έχει συμμετοχή το κράτος, να αποποιηθούν οι ιδιώτες μέτοχοι των δικαιωμάτων της συμμετοχής τους στις ΑΜΚ; Πολύ αμφιβάλουμε.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.