Η ανάπτυξη των προηγούμενων ετών ως έναν μεγάλο βαθμό τροφοδοτήθηκε ειδικά στις ΗΠΑ από την ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση, η οποία με τη σειρά της στηρίχθηκε μεταξύ άλλων από τα σταθερά οικονομικά των νοικοκυριών.
Η ισχύς των νοικοκυριών με τη σειρά της στηρίχθηκε στην ισχυρή αγορά εργασίας, στη δημοσιονομική ώθηση η οποία ήταν υψηλότερη από την αναμενόμενη και μοιράστηκε γενναιόδωρα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και φυσικά στη φθηνή αναχρηματοδότηση στεγαστικών, καταναλωτικών και επιχειρηματικών δανείων με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια.
Μια από τις μεγαλύτερες προσδοκίες για το 2024 λοιπόν είναι η επιστροφή των επιτοκίων σε χαμηλότερα επίπεδα, πριν το σημερινό ύψος τους αρχίζει να ξεχειλώνει επικίνδυνα το κόστος της αναχρηματοδότησης και αποδεκατίσει τη διάθεση για νέα δάνεια, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα.
Το χρονικό ορόσημο της μείωσης των επιτοκίων όμως εξαρτάται κυρίως από την πορεία του πληθωρισμού.
Τα πρώτα μακροοικονομικά στοιχεία της χρονιάς, όχι μόνο δεν υποδεικνύουν τη σύντομη πραγμάτωση μιας εκ των μεγαλύτερων προσδοκιών για το 2024, αλλά αντίθετα «ενεργοποιούν» έναν εκ των πιο βασικών κινδύνων: Εκείνον της παραμονής των επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα για το πρώτο εξάμηνο.
Οι εκτιμήσεις των αναλυτών βέβαια παραμένουν υπέρ μια πρώτης μείωσης των επιτοκίων πέριξ της φετινής άνοιξης, όμως αν τα χθεσινά στοιχεία δεν ανατραπούν σύντομα, τα στοιχήματα αυτά είναι θέμα χρόνου να προσαρμοστούν στην πραγματικότητα.
Επιστροφή των τιμών σε ανοδική τροχιά τον Δεκέμβριο
Τα χθεσινά στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό έδειξαν ότι μετά την ισχυρή αποκλιμάκωση των προηγούμενων μηνών, οι τιμές επέστρεψαν σε ανοδική τροχιά στο τέλος του 2023.
Ο ετήσιος πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 2,9% τον Δεκέμβριο από 2,4% το Νοέμβριο. Η μέτρηση του δομικού πληθωρισμού δείχνει υποχώρηση για πέμπτο μήνα, σε 3,4%.
Οι κύριες συνιστώσες του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ ήταν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός, εμφανίζοντας τον υψηλότερο ετήσιο ρυθμό ανόδου τον Δεκέμβριο, 6,1%, έναντι 6,9% τον Νοέμβριο. Ακολούθησαν οι υπηρεσίες που παρέμειναν «κολλημένες» στο 4%, ενώ ανάσα εξακολουθεί να δίνει κυρίως η ενέργεια η οποία σημείωσε πτώση 6,7%, έναντι πτώσης 11,5% τον Νοέμβριο.
Παρά την ψυχραιμία των ευρωπαϊκών αγορών, καθότι η μέτρηση ήταν ελαφρώς καλύτερη από την εκτίμηση των αναλυτών για πληθωρισμό 3%, εντούτοις δεν παύει να αποτελεί ένα ισχυρό σημείο προβληματισμού, που δίνει bonus στην άποψη ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα επιμείνουν και είναι πολύ δύσκολο να φθάσει ο πληθωρισμός σύντομα στον στόχο του 2% των Κεντρικών Τραπεζών.
Ήδη η πρώτη επιτάχυνση του πληθωρισμού από τον Απρίλιο επισημάνθηκε από αξιωματούχους της ΕΚΤ, οι οποίοι προειδοποίησαν ότι η επίτευξη του στόχου για πληθωρισμό στο 2% παραμένει πρόκληση ακόμη και μετά τη θεαματική επιβράδυνση του τους τελευταίους μήνες.
Βλέπετε, η πρόοδος προβλέπεται να είναι πιο σταδιακή φέτος λόγω:
-της σταδιακής κατάργησης των κρατικών ενισχύσεων,
-της αλλαγής της βάσης σύγκρισης και πάνω από όλα
-της αύξησης του κόστους μεταφορών λόγω της κατάστασης που εξελίσσεται στην Ερυθρά Θάλασσα και αναγκάζει τους ναυτιλιακούς κολοσσούς να κάνουν «κρουαζιέρα» γύρω από το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Ένα δρομολόγιο μεγαλύτερο και πιο ακριβό με ναύλους που φτάνουν και τα 10.000 δολάρια ανά εμπορευματοκιβώτιο, κάτι που ήδη αρχίζει να φαίνεται στις τιμές αρκετών προϊόντων.
Αν προσθέσουμε τώρα ότι:
- η βιομηχανική πολιτική και η ενεργειακή μετάβαση οδηγούν σε υψηλότερο επίπεδο τις τιμές των εμπορευμάτων
- η διαδικασία του «nearshoring» και οι παγκόσμιες προσαρμογές της εφοδιαστικής αλυσίδας περιορίζουν το τελικό ύψος της πτώσης των τιμών των αγαθών και
- οι προσδοκίες των καταναλωτών και των επενδυτών για τον πληθωρισμό ωθούν τον πληθωρισμό υψηλότερα,
κατανοούμε ότι στον τρέχοντα κύκλο θα πρέπει να αποδεχθούμε ένα υψηλότερο σημείο προσγείωσης του πληθωρισμού σε σύγκριση με το παρελθόν.
Παραμένει ισχυρή η αγορά εργασίας στις ΗΠΑ
Τα συνολικά στοιχεία από την αγορά εργασίας των ΗΠΑ που ανακοινώθηκαν χθες συνεπικουρούν επίσης στην άποψη ότι η Fed δεν αποκλείεται να αναγκαστεί να κρατήσει σε υψηλό επίπεδο τα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από αυτό που αναμένεται.
Η αμερικανική οικονομία συνέχισε να δημιουργεί με ισχυρό ρυθμό νέες θέσεις εργασίας στο τέλος του 2023, ξεπερνώντας και πάλι τις εκτιμήσεις των αναλυτών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ η οικονομία πρόσθεσε άλλες 216.000 θέσεις εργασίας τον Δεκέμβριο, από 199.000 τον Νοέμβριο και κατά πολύ περισσότερες από τις μέσες εκτιμήσεις των αναλυτών για 170.000 θέσεις σε δημοσκόπηση του Reuters.
Την ίδια στιγμή, ο δείκτης της ανεργίας έμεινε σταθερός από το Νοέμβριο, στο 3,7%, διαψεύδοντας την εκτίμηση των αναλυτών για μικρή αύξηση 3,8% και το μέσο ωρομίσθιο ενισχύθηκε 4,1% σε σχέση με πέρυσι σε ετήσια βάση, μια άνοδος οριακά μεγαλύτερη με αυτήν του Νοεμβρίου. Σε μηνιαία βάση το μέσο ωρομίσθιο αυξήθηκε κατά 0,4% έναντι μηνιαίας ανόδου επίσης 0,4% τον Νοέμβριο. Οι αναλυτές προέβλεπαν άνοδο 0,3%.
Στο σημείο αυτό να υπενθυμίσουμε ότι την Πέμπτη είχαν ανακοινωθεί οι νέες θέσεις εργασίας ιδιωτικού τομέα οι οποίες διαμορφώθηκαν υψηλότερα -164.000- του αναμενομένου -125.000- και οι εβδομαδιαίες αιτήσεις επιδομάτων ανεργίας οι οποίες υποχώρησαν στις 202.000 από 218.000, με τον μέσο όρο τεσσάρων εβδομάδων να διαμορφώνεται στο επίπεδο των 207.750, που καταδεικνύει σχετικώς ισχυρή απασχόληση.
Τα στοιχεία από την αγορά εργασίας των ΗΠΑ μετρίασαν την αισιοδοξία για μειώσεις επιτοκίων σύντομα, με την αγορά των ομολόγων να βαραίνει σαφώς περισσότερο από την αγορά των μετοχών, καθώς η αμερικανική 10ετία κινείται πλέον πέριξ του 4,04%.
Η μητέρα των αγορών εισήλθε στη σημαντική ζώνη των 4640-4680 μονάδων, κρατώντας ενδοσυνεδριακά τον μέσο κινητό των 30 ημερών στις 4662 μονάδες, τεχνικό επίπεδο που κράτησε και στο κλείσιμο ο γερμανικός δείκτης Dax.
Αν η επόμενη εβδομάδα ξεκινήσει με διάτρηση των επιπέδων αυτών, η τεχνική εικόνα θα βαρύνει αρκετά, με τις 4620 μονάδες για τον S&P500 και τις 16350 για τον δείκτη Dax να αποτελούν τις επόμενες στηρίξεις.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
