Του Απόστολου Σκουμπούρη
Πετυχαίνοντας νέα υψηλά σχεδόν πέντε ετών για το Γενικό Δείκτη και υψηλά πολλών ετών για τον FTSE 25, το ελληνικό χρηματιστήριο είναι πλέον μπροστά στο «στοίχημα» της κατοχύρωσης της (υψηλής σημειολογίας) ευρύτερης περιοχής των 900 μονάδων, που αν επιτευχθεί θα στρώσει το έδαφος για την αλλαγή επιπέδου όλης της αγοράς.
Μια κατοχύρωση αυτών των επιπέδων αλλά πολύ περισσότερο η υπέρβαση των 1.000 μονάδων θα αλλάξει τα δεδομένα της ελληνικής αγοράς, ελκύοντας νέους επενδυτές, καινούριους κωδικούς αλλά και περισσότερα «φρέσκα» κεφάλαια στο σύστημα.
Η ελληνική αγορά – παρά τη μεγάλη άνοδο του 2019 - εξακολουθεί να παραμένει ουραγός συγκριτικά και αναλογικά με τις διεθνείς αγορές, όχι μόνο σε επίπεδο αποδόσεων συνολικά την τελευταία δεκαετία, αλλά πρωτίστως στο βαθμό θετικής επιρροής προς την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τη «δημιουργία» ρευστότητας και πλούτου.
Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τη μεγάλη άνοδο του 2019, οι κωδικοί που δραστηριοποιούνται στο ελληνικό χρηματιστήριο είναι μεταξύ 20 και 30 χιλιάδων κατά μέσο όρο, τόσο στους «καλούς», όσο και στους αρνητικούς μήνες! Όλα τα τελευταία χρόνια, περίπου αυτοί είναι οι κωδικοί που δραστηριοποιούνται, λίγοι είναι οι «καινούριοι» στο σύστημα. Το εκτόπισμα της αγοράς είναι «πληγωμένο» όλα τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα την υποβάθμιση προ περίπου 4-5 ετών στην κατηγορία των αναδυόμενων.
Συνάμα, η πολυετής κρίση στέρεψε τη ρευστότητα, οπότε κάθε σκέψη για αυξήσεις κεφαλαίου ή νέες (σοβαρές) εισαγωγές την τελευταία 8ετία είχαν εκλείψει, με την αγορά να αποψιλώνεται, εν μέσω διαρκών αποχωρήσεων καλών εταιρειών, ενώ οι εισηγμένες δεν μπορούσαν να αντλήσουν κεφάλαια από το σύστημα.
Επίσης δεν είναι τυχαίο ότι οι τραπεζικές μετοχές οδηγήθηκαν σε ένα ιστορικό ολοκαύτωμα, με την αξία τους να μηδενίζεται, κάτι που οδήγησε τη διοίκηση του χρηματιστηρίου να προχωρήσει (προ λίγων ετών) σε αλλεπάλληλα reverse split στον τραπεζικό δείκτη αλλά και τον FTSE 25 για να μην... απαξιωθούν εντελώς και να μπορούν να «συμμετέχουν» στην αγορά παραγώγων.
Πρόκειται για μια κατάσταση ολικής στρέβλωσης που αλλοίωσε όλη τη φυσιογνωμία της αγοράς, δεδομένου ότι η ισοπέδωση των τραπεζικών μετοχών είχε ισχυρή επίπτωση και στο Γενικό Δείκτη, ο οποίος είναι η... βιτρίνα μιας αγοράς, καθώς αυτός λειτουργεί ως «κράχτης» για τους μικρούς ιδιώτες επενδυτές, το λεγόμενο retail.
Έτσι λοιπόν, τη στιγμή που ο Γ.Δ. το φθινόπωρο του 2014 ήταν στις 1.200 μονάδες, με κορυφαίες μετοχές του FTSE 25 σχεδόν στο ήμισυ ή στο 1/3 των τωρινών τους τιμών, σήμερα βρίσκεται στην περιοχή των 900 μονάδων, με κορυφαία blue chips σε υψηλά 5-10 ετών ή και ιστορικά υψηλά (Jumbo).
Άλλωστε, όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης, «το 2014 ο Γενικός Δείκτης του ελληνικού χρηματιστηρίου είχε βρεθεί στις 1.390 μονάδες, ενώ αντίστοιχα ο S&P 500 ήταν στις 2.000 μονάδες και ο DAX στις 9.000. Σήμερα – και παρά τη σημαντική άνοδο του 2019 για το Χ.Α., ο Γ.Δ. βρίσκεται στις 900 μονάδες με τους άλλους δύο προαναφερόμενους διεθνείς δείκτες να βρίσκονται στις 3.195 (σ.σ. και σε διαρκή ιστορικά υψηλά) και 13.220 αντίστοιχα»!
Το σχόλιο του κ. Ζαχαράκη αφενός μαρτυρά το πόσο έχασε το παγκόσμιο πάρτι των αγορών το ελληνικό χρηματιστήριο, αλλά και το πόσο η κατακρήμνιση του τραπεζικού κλάδου αλλοίωσε τη... βιτρίνα και τη γενικότερη εικόνα της αγοράς, όπως αυτή αντανακλάται κυρίαρχα από το Γενικό Δείκτη.
Ζητούμενο λοιπόν για το χρηματιστήριο – πέρα από τα βραχυχρόνια κέρδη και τις αποδώσεις που κανένας δεν υποτιμάει, είναι να ξαναγίνει μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας, να γίνει εργαλείο για τις επιχειρήσεις, να μπορεί να «παράγει» ρευστότητα και αξία, να μπορεί να υποστηρίξει αυξήσεις κεφαλαίου αλλά και νέες δημόσιες εγγραφές.
Η κεντρική «αποστολή» του χρηματιστηρίου άλλωστε δεν είναι η (ταχύρυθμη) αγοραπωλησία μετοχών ούτε το trading – που ασφαλώς είναι απαραίτητα... καύσιμα για την αγορά – αλλά η υποστήριξη της ανάπτυξης των επιχειρήσεων που συμμετέχουν και κατ'' επέκταση της οικονομίας.
Η πορεία και το +47% του 2019 είναι μια εξαιρετική επίδοση που θερμαίνει τις προοπτικές και πιθανότατα να ιντριγκάρει περισσότερους επενδυτές να δουν ξανά – ως σοβαρή επενδυτική προοπτική – την ενασχόληση με το Χ.Α. Η υπέρβαση και η κατοχύρωση των 900 μονάδων είναι ένα πολύ μικρό βήμα προς τον απεγκλωβισμό της αγοράς από τη... μιζέρια της εσωστρέφειας και της περιορισμένης κίνησης πέριξ των 800 – 850 μονάδων.
Είναι ενθαρρυντικό ότι μολονότι οδεύουμε σε ημέρες Χριστουγέννων, η αξία συναλλαγών βαίνει αυξημένη, καθώς την Τρίτη έφτασε στα 102,5 εκατ. ευρώ και χθες στα 108,01 εκατ. ευρώ, κάτι που αποδεικνύει τη δραστηριοποίηση ισχυρών χαρτοφυλακίων.
Η (επιτυχής) ολοκλήρωση των αυξήσεων κεφαλαίου της Lamda Development πρωτίστως και δευτερευόντως της Briq Propertie, αλλά και το γεγονός ότι στην παρούσα φάση δεν υπάρχουν εκδόσεις ομολόγων, απελευθέρωσε ρευστότητα στην αγορά, οδηγώντας τη σε μετοχές.
Αυτό που μένει πλέον να επιβεβαιωθεί είναι η κατοχύρωση αυτών των επιπέδων και στη σημερινή αλλά και τις επόμενες συνεδριάσεις, καθώς η αγορά θα πρέπει να «δέσει» αυτή τη ζώνη και να πιστοποιήσει ότι η κίνηση αυτή δεν ήταν προϊόν... τραβήγματος – πρόσκαιρης δυναμικής - από κάποια χαρτοφυλάκια.
Σε κάθε περίπτωση, επαναλαμβάνουμε πως το πλέον ποιοτικό στοιχείο της τωρινής κίνησης του Χ.Α. είναι η σημαντική κλιμάκωση της αξίας συναλλαγών που έρχεται σε μια εποχή με εξελίξεις στις τράπεζες, με σημαντικές ΑΜΚ, διαρκή ρεκόρ στα ομόλογα, σημαντικές επιχειρηματικές εξελίξεις, επιτυχημένες παρουσιάσεις διεθνώς (πρόσφατο road show στη Νέα Υόρκη), θετικές αναλύσεις από ξένους οίκους και εμφανούς επανόδου διεθνών funds.