Την Τετάρτη 18 Σεπτεμβρίου, ο Τζερόμ Πάουελ ανακοίνωσε μία από τις πιο επιθετικές κινήσεις που έχει κάνει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ τις τελευταίες δεκαετίες. Τα επιτόκια μειώθηκαν κατά 50 μονάδες βάσης, κάτι που έχει συμβεί ξανά μόνο κατά τη διάρκεια μεγάλων κρίσεων. Η πιο πρόσφατη ήταν τον Μάρτιο του 2020, υπό ιδιαίτερα έκτακτες συνθήκες δηλαδή, η αμέσως προηγούμενη ήταν το 2008, πάλι με φόντο μία ιστορικών διαστάσεων – οικονομική αυτή τη φορά - κρίση, ενώ κατά 0,50% είχαν μειωθεί τα επιτόκια 9 φορές την περίοδο 2001-2002, όταν έσκασε η φούσκα των dot.com και η αμερικανική οικονομία πέρασε μία ύφεση διάρκειας σχεδόν δύο ετών.
Αυτή ήταν η πρώτη πολύ σημαντική εξέλιξη της εβδομάδας που ολοκληρώθηκε. Η δεύτερη αφορά στα νέα ιστορικά υψηλά της Wall Street. Σήμερα, λοιπόν, δε βιώνουμε κάποια μεγάλη κρίση για να δικαιολογείται πλήρως μία μεγάλη μείωση, ούτε έχει σκάσει κάποια χρηματιστηριακή φούσκα. Αντιθέτως, ο S&P 500 σκαρφάλωσε την Πέμπτη στο υψηλότερο επίπεδο στα χρονικά στις 5.713,64 μονάδες, για να υποχωρήσει μόλις κατά 11 μονάδες την Παρασκευή, ενώ ο Dow Jones έκλεισε την εβδομάδα σε νέα ιστορικά υψηλά.
Νέος στόχος για τον S&P 500 είναι σαφέστατα οι 6.000 μονάδες πριν το τέλος του έτους, αν και εκφράζονται ορισμένες ανησυχίες, όχι πλέον τόσο για τον πληθωρισμό, όσο για την απασχόληση. Θα επιστρέψουμε σε λίγο στην απασχόληση, στο γιατί ο κίνδυνος ανόδου της ανεργίας αποτελεί σήμερα τη βασική ανησυχία της Fed και στο πως αυτή η ανησυχία μπορεί να πυροδοτήσει το επόμενο μεγάλο χρηματιστηριακό ράλι.
Ας δούμε, όμως, πρώτα πως αλλάζει το κλίμα σε ό,τι αφορά το κόστος του χρήματος. Η jumbo μείωση των επιτοκίων από τη Fed διαμορφώνει ένα νέο σκηνικό αναφορικά με τις επόμενες αποφάσεις νομισματικής πολιτικής σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Η κυρίαρχη πεποίθηση στις αγορές σήμερα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε μία ακόμη μείωση τον ερχόμενο Δεκέμβριο, ωστόσο μέσα στο 2025 θα κινηθεί και αυτή επιθετικά θέλοντας να καλύψει το έδαφος με τη Fed, η οποία εκτιμάται ότι θα έχει τρέξει ταχύτερα τη νομισματική χαλάρωση. Αυτό σημαίνει ότι σε λίγους μήνες από σήμερα οι αγορές θα λειτουργούν σε ένα πολύ πιο ευνοϊκό περιβάλλον, από τη στιγμή που το κόστος του χρήματος θα έχει υποχωρήσει αισθητά έως και άνω του 40%.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών, στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2025, το εύρος των επιτοκίων στις ΗΠΑ θα βρίσκεται γύρω στο 3,00%-3,25% (από 4,75%-5,00% σήμερα). Πρόκειται για ύψος επιτοκίων πολύ κοντά στο εκτιμώμενο «ουδέτερο» ή ιδανικό επιτόκιο, το οποίο τοποθετείται πλέον στο 2,9%. Η Fed αναμένεται να οδηγήσει τόσο χαμηλά το κόστος του χρήματος στην προσπάθειά της να αποτρέψει την απότομη άνοδο της ανεργίας.
Στην Ευρώπη, το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων βρίσκεται σήμερα στο 3,50% και προβλέπεται να υποχωρήσει κοντά στο 2,50% τον ερχόμενο Ιούνιο. Γίνεται αντιληπτό ότι οι συνθήκες θα βελτιωθούν σημαντικά για τους επενδυτές, για τους οποίους το ιδανικό σενάριο περιλαμβάνει μεγάλα εταιρικά κέρδη, ευνοϊκές χρηματοδοτικές συνθήκες και χαμηλά επιτόκια. Στο μεταξύ, ο φόβος της ανεργίας ενδέχεται να αναγκάσει τη Fed να λειτουργήσει όπως θα έκανε σε περιόδους κρίσης, σε μια προσπάθεια να ενεργήσει προληπτικά και όχι πυροσβεστικά.
Αν, λοιπόν, αποφευχθεί η ύφεση - κυρίως στις ΗΠΑ - και τα επιτόκια υποχωρήσουν με τον ρυθμό που προαναφέρθηκε, οι επενδυτές θα έχουν μπροστά τους έναν πιο ξεκάθαρο ορίζοντα. Και μπορεί χρηματιστηριακά το κλίμα να χαλάσει ενδιάμεσα, εξαιτίας της μείωσης των εταιρικών κερδών ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης που παρατηρείται τελευταία στην οικονομική δραστηριότητα, όμως οι προοπτικές θα είναι πιο ευοίωνες. Θα ικανοποιηθεί, έτσι, μία από τις βασικότερες προϋποθέσεις – στη θεωρία τουλάχιστον - για χρηματιστηριακό ράλι.
Στη συνέντευξη τύπου της περασμένης Τετάρτης, ο Πάουελ έκανε λόγο για μία ιδανική κατάσταση στην οποία η δυναμική της αγοράς εργασίας θα μπορεί να διατηρηθεί, παράλληλα με την ήπια ανάπτυξη της οικονομίας και της σταδιακής υποχώρησης του πληθωρισμού προς το 2%. Η «Γη της Επαγγελίας» για τους επενδυτές, όπως εύστοχα έγραψαν αμερικανικά μέσα. Αρκεί οι μειώσεις των επιτοκίων να γίνουν έγκαιρα, πριν να είναι αργά για την ανεργία. Αν η Fed τα καταφέρει, τότε ένα νέο μεγάλο χρηματιστηριακό ράλι μπορεί να σημειωθεί, υπό την προϋπόθεση ότι δε θα ξεσπάσει κάποια μεγάλη γεωπολιτική κρίση και το αφήγημα της Τεχνητής Νοημοσύνης θα συνεχίσει να γοητεύει τους επενδυτές.
