Από τη μεγάλη πτώση του περσινού Μαρτίου οι αγορές όχι μόνο πήραν πίσω τις απώλειες, αλλά πολλοί βασικοί δείκτες είναι έως και 15% πάνω από την κορυφή της προ-Covid 19 εποχής. Αν σκεφτεί κανείς ότι το ράλι ξεκίνησε αρκετούς μήνες πριν έχουμε τις πρώτες εγκρίσεις εμβολίων και εξακολουθεί να εξελίσσεται ενώ η πανδημία συνεχίζει την επέλαση της απτόητη, αν μη τι άλλο η εικόνα των αγορών είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακή.
Εμφανείς και βασικοί αρχιτέκτονες αυτής της ανόδου σε απόλυτο και έγκαιρο συντονισμό μεταξύ τους είναι :
1.H νομισματική πολιτική από τις Κεντρικές Τράπεζες
2.Η δημοσιονομική πολιτική, μέσω γενναίων προγραμμάτων στήριξης της αγοράς εργασίας/επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Ένα βασικό ερώτημα λοιπόν είναι:Οι δύο αυτοί αρχιτέκτονες εξακολουθούν να διαμορφώνουν το κλίμα στις αγορές;
Καταρχήν οι κορυφαίες Κεντρικές Τράπεζες δεν δείχνουν το παραμικρό σημάδι μείωσης κινήτρων. Μάλιστα, ακόμα και μετά την εμφάνιση πληθωριστικών ανησυχιών, οι Κεντρικοί Τραπεζίτες διαβεβαιώνουν ότι δε θα αποσύρουν την ευνοϊκή νομισματική πολιτική.
Λαμπρό παράδειγμα η ομιλία του προέδρου της Federal Reserve Jerome Powell στο Κογκρέσο, κατά την οποία επιβεβαίωσε ότι η νομισματική στήριξη θα συνεχιστεί για όσο διάστημα χρειάζεται για να τεθεί η οικονομία των ΗΠΑ σε βιώσιμη βάση. Ήδη άλλωστε στη συνάντηση της Fed την περασμένη εβδομάδα, η πλειοψηφία των μελών δήλωσε ότι δεν αναμένουν να αυξηθούν τα επιτόκια έως το 2024, παρά το γεγονός ότι οι οικονομικές προβλέψεις επιβεβαίωσαν τις θετικές προοπτικές των ΗΠΑ.
Όσον αφορά την ΕΚΤ, οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος έκτακτης ανάγκης για την πανδημία αυξήθηκαν σε 21,1 δισεκατομμύρια ευρώ την εβδομάδα έως τις 19 Μαρτίου. Πρόκειται για τα μεγαλύτερα επίπεδα από τον περασμένο Δεκέμβριο και για μια μεγάλη επιβεβαίωση ότι η ΕΚΤ «θα κάνει ό,τι χρειαστεί και για όσο χρειαστεί».
Πάμε τώρα στο μέτωπο της δημοσιονομικής πολιτικής.
Η δημοσιονομική ώθηση στην Ευρώπη είναι σημαντική, με την ΕΕ να παρέχει επί της ουσίας ένα ταμείο αποκατάστασης των συνεπειών της πανδημίας, ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Αν προσθέσουμε δε και τον επταετή προϋπολογισμό που εγκρίθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο, η ΕΕ πρόκειται να παράσχει μια άνευ προηγουμένου χρηματοδότηση ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ για τα επόμενα χρόνια προκειμένου να υποστηρίξει την ανάκαμψη.
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα νούμερα είναι ακόμα πιο γενναιόδωρα καθώς μόλις πριν λίγες εβδομάδες, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υπέγραψε ένα ακόμα πακέτο πανδημίας ύψους 1,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ σχεδόν ακαριαία η κυβέρνησή του εξετάζει επιπλέον πρόγραμμα ύψους μεταξύ 3 έως 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για τη βελτίωση των υποδομών, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τις οικονομικές ανισότητες.
Μάλιστα η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen έχει ήδη καταθέσει τις τελευταίες δύο ημέρες προπαρασκευαστικές παρατηρήσεις στο Κογκρέσο, τονίζοντας ουκ ολίγες φορές ότι τα πολλά υποσχόμενα οικονομικά δεδομένα της αμερικανικής οικονομίας δεν πρέπει να προκαλέσουν εφησυχασμό. Αντίθετα, οι ΗΠΑ πρέπει να παραμείνουν σταθερά προσανατολισμένες στην πρόοδο που «πρέπει ακόμη να σημειωθεί».
Στα βασικά της επιχειρήματα άλλωστε παρέμεινε η αγορά εργασίας, η οποία παρά τα σημάδια ανάκαμψης δεν έχει ακόμα ανακτήσει περίπου 10 εκατ. θέσεις από την κορυφή πριν την πανδημία, καθώς πολλοί κλάδοι συνεχίζουν να υποφέρουν από τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης.
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι οι δύο αρχιτέκτονες της τρέχουσας bull market συνεχίζουν να εργάζονται πυρετωδώς για την επόμενη μέρα της πανδημίας, σηκώνοντας τείχος ρευστότητας και δίνοντας σε κάθε ευκαιρία τη διαβεβαίωση της υποστηρικτικής πολιτικής τους.
Οι σαμποτέρ
Πριν δύο ημέρες με φιλοσοφική κυρίως διάθεση, είχαμε αναφερθεί στους κινδύνους που δημιουργεί η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των χωρών όσον αφορά το εμβολιαστικό πρόγραμμα προκειμένου μετά από έναν ολόκληρο χρόνο να αρχίσουμε να θέτουμε επιτέλους υπό έλεγχο την πανδημία.
Η πρόοδος στους εμβολιασμούς παραμένει άνιση, εμποδίζοντας στην ουσία την οικονομική εξομάλυνση, καθώς τροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο των μεταλλάξεων.
Υπάρχει αντίπαλο δέος για τον συγκεκριμένο σαμποτέρ; Ευτυχώς ναι.
Αν σε εύλογο χρονικό διάστημα καταφέρουμε να έχουμε ένα αποτελεσματικό φάρμακο - ή και περισσότερα- που θα μπορούμε να το παίρνουμε εκτός νοσοκομείου προκειμένου να μειώσουμε άμεσα το ιικό φορτίο, τότε θα είναι η αρχή του τέλους της πανδημίας.
Οι πιθανότητες για ένα τέτοιο σενάριο είναι πολλές καθώς αυτή τη στιγμή όχι μόνο το εισπνεόμενο φάρμακο του Ισραήλ αλλά και άλλα, έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα στις κλινικές δοκιμές.
Δεδομένου ότι ανεξαρτήτως της επιτυχίας των εμβολιασμών, το πιθανότερο είναι ότι ο SARS COV 2 θα παραμείνει κοντά μας, η ανακάλυψη ενός αποτελεσματικού φαρμάκου για τα αρχικά στάδια της λοίμωξης, θα είναι καίρια για τον τερματισμό της πανδημίας.
Όσο πιο νωρίς τερματιστεί η περιπέτεια της Covid-19, τόσο πιο πολλές πιθανότητες έχουμε να προλάβουμε τις ανησυχίες για την αύξηση του δημόσιου και του ιδιωτικού χρέους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η αύξηση άλλωστε των αποδόσεων στις αγορές των ομολόγων εκ των πραγμάτων αργά ή γρήγορα θα πυροδοτήσουν αυτές τις ανησυχίες.
Δείτε για παράδειγμα πόσο πιο ήρεμες είναι οι αγορές όταν οι αποδόσεις του αμερικανικού δεκαετούς απομακρύνονται από το 1,75% και πόσο νευρικές γίνονται όταν πλησιάζει πάλι τα υψηλά 14 μηνών.
Υπάρχει αντίπαλο δέος και για αυτόν τον σαμποτέρ; H απάντηση είναι θετική και την αναλυτική παρουσίαση των εργαλείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ.
Ένα καλό ερώτημα βέβαια στο οποίο δυστυχώς δεν μπορούμε να δώσουμε απάντηση ακόμα, είναι το εξής: Τα εργαλεία αυτά θα χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αποφύγουμε μια σοβαρή διόρθωση ή μήπως μετά από αυτήν, καθορίζοντας τον πάτο της και δίνοντας το έναυσμα για την επόμενη bull market;
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.