Όπως φαίνεται η έκτακτη και η διαδοχικά τρίτη στη σειρά φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών διύλισης, ικανοποίησε πολλά μέρη. Την κυβέρνηση, η οποία ως άλλος Ρομπέν των Δασών προχωρά σε μια συμβολική κίνηση εναντίον της ακρίβειας, κλείνοντας στην ουσία ευκαιριακά μια τρύπα μόνιμου χαρακτήρα του συνταξιοδοτικού προβλήματος της χώρας. Την αντιπολίτευση που πανηγυρίζει, αφού εμφανίζεται δικαιωμένη για τις επίμονες προτάσεις της σχετικά με τα υπερκέρδη και την κερδοσκοπία «των ολίγων κατά των πολλών». Και το λαϊκίστικο αίσθημα που παραμένει σταθερά στραμμένο κατά της επιχειρηματικότητας, της κερδοφορίας, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και γενικότερα κατά της οικονομικής ελευθερίας.
Στα δυο προηγούμενα σημειώματα εδώ και εδώ, είχε αναλυθεί η προβληματικότητα της έννοιας της έκτακτης φορολόγησης και της έννοιας των υπερκερδών. Είχε αναλυθεί η προσπάθεια της κυβέρνησης με έκτακτα μέτρα να επιλύσει χρονίζοντα προβλήματα καθώς και η αυθαίρετη επιβολή ενός κεφαλικού στην ουσία φόρου, πάνω στις πλάτες όσων έχουν αναλάβει το ρίσκο της συμμετοχής τους στην αναπτυξιακή πορεία της εγχώριας οικονομίας, μέσω του χρηματιστηρίου.
Είσαι διαχειριστής σε ένα fund που εξειδικεύεται στις ενεργειακές εταιρείες; Είσαι διαχειριστής ενός αμοιβαίου κεφαλαίου με δεκάδες χιλιάδες μεριδιούχων και αναζητάς αποδόσεις και μερίσματα;
Είσαι διαχειριστής του χαρτοφυλακίου ενός συνταξιοδοτικού ταμείου, που έχει σαν σκοπό τις μακροχρόνιες συντηρητικές αποδόσεις που στο τέλος της ημέρας θα μετατραπούν σε συντάξεις;
Είσαι τραπεζίτης και έχεις σχεδιάσει ένα εναλλακτικό επενδυτικό προϊόν για να προσελκύσεις μικροεπενδυτές και μικροαποταμιευτές, το οποίο έχει δομηθεί πάνω σε μερικές από τις πιο βαριές μετοχές του Χρηματιστηρίου Αθηνών;
Είσαι τέλος, ένας αλλοδαπός στρατηγικός επενδυτής, που ενδιαφέρεσαι να προβείς σε μια άμεση ξένη επένδυση στην Ελλάδα, ακολουθώντας τα κυβερνητικά κελεύσματα για την προσέλκυση νέων επενδύσεων στη χώρα;
Τι σημαίνει για σένα λοιπόν, η ξαφνική επιλογή της επιβολής έκτακτης φορολόγησης των υπερκερδών των διυλιστηρίων;
Για τους διαχειριστές και τους αναλυτές των εξειδικευμένων funds, σηκώνεται ένα κόκκινο σημαιάκι. Διότι μπορεί η απόφαση τους να επιλέξουν τις μετοχές της Motor Oil και της HelleniQ Energy ανάμεσα σε δεκάδες ή εκατοντάδες εταιρείες από όλον τον κόσμο να ήταν 100% ορθή με βάση τα θεμελιώδη στοιχεία και τα οικονομικά δεδομένα, όμως με βάση το παράγοντα «Ελλάδα» αποδείχθηκε λανθασμένη. Οπότε την επόμενη φορά που θα βρεθούν μπροστά σε ελληνική μετοχή θα συνεκτιμήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις που βιώνουν εδώ και μια τριετία στα έσοδα τους. Ως γνωστόν οι επενδυτές και δη οι εξειδικευμένοι παρουσιάζουν φαινόμενα δυσανεξίας απέναντι σε αποφάσεις που μεταβάλουν από το πουθενά τις επενδυτικές ισορροπίες. Οπότε δεν χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να διαγραφεί η Ελλάδα από τη λίστα των χωρών στις οποίες επενδύουν. Άλλωστε οι επιλογές τους ξεκινούν από τη Χιλή μέχρι τη Μαλαισία και από την Γκάνα μέχρι τη Λιθουανία.
Όπως λένε και στο City του Λονδίνου, το πιο σημαντικό στοιχείο στις επενδύσεις είναι το WYSIWYG. «What You See Is What You Get», δηλαδή «αυτό που βλέπεις, είναι αυτό που παίρνεις». Στην περίπτωση μας όμως με ιδιαίτερη ευκολία η κυβέρνηση μετέβαλε τους κανόνες, διαφοροποιώντας με το έτσι θέλω, τις εκτιμήσεις των αναλυτών.
Ανατρέποντας στην ουσία την ορθότητα των αποφάσεων των διαχειριστών. Και τα «λάθη» των διαχειριστών οδηγούν σε χαμηλότερες αποδόσεις για τα χαρτοφυλάκια που εποπτεύουν. Και συνεπακόλουθα σε χαμηλότερα bonuses για τους ίδιους.
Παρόμοιες σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, είναι και οι παρενέργειες στα συνταξιοδοτικά ταμεία και στα σύνθετα επενδυτικά τραπεζικά προϊόντα. Διότι παρ’ όλο που δεν υπάρχει η έννοια της «εγγύησης» για τα συνταξιοδοτικά και επενδυτικά προϊόντα, στον συνυπολογισμό του ρίσκου, οι διαχειριστές υπολογίζουν όσο το δυνατόν με μεγαλύτερη ακρίβεια το ρίσκο της μετοχής, του συγκεκριμένου κλάδου, της διεθνούς αγοράς πετρελαίου και των ενεργειακών αγορών. Να όμως που μπροστά τους ορθώνεται η ιδιαιτερότητα του ελληνικού κυβερνητικού ρίσκου.
Από μια κυβέρνηση η οποία σαν τον Ιανό, από τη μια κάνει τα πάντα για να προσελκύσει επενδύσεις και από την άλλη χαλάει το κλίμα για να καλύψει μια τρύπα στο συνταξιοδοτικό σύστημα, η οποία δεν έχει την παραμικρή σχέση με την κερδοφορία των ελληνικών εταιρειών διύλισης.
Με την ίδια απορία και αβεβαιότητα αντιμετωπίζουν την «έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών», και οι επενδυτές που δεν επενδύουν σε χρηματιστηριακές μετοχές, αλλά με άμεσο τρόπο στην πραγματική οικονομία. Οι επενδυτές, που επενδύουν από το μηδέν σε κάτι καινούργιο.
Οι συγκεκριμένοι επενδυτές είναι πάντοτε διστακτικοί, γνωρίζοντας ότι στη χώρα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν μια υδροκεφαλική διοίκηση, μια τερατώδη γραφειοκρατία και ένα αφιλόξενο ρυθμιστικό, κανονιστικό και αδειοδοτικό πλαίσιο. Το μόνο που τους λείπει, είναι να γευθούν και μια επιπλέον έκπληξη, που δεν είναι άλλη από την έκτακτη φορολόγηση.
