Ο τραπεζικός κλάδος έχει μπει εδώ και αρκετές ημέρες στον αστερισμό της μετατροπής των «υπό αίρεση μετατρέψιμων ομολογιών» της Τράπεζας Πειραιώς γνωστών και ως CoCos από τις συντμήσεις των λέξεων Contingent Convertibles.
Στις 2 Δεκεμβρίου η Τράπεζα θα κληθεί να πληρώσει ετήσιους τόκους 165 εκατ. ευρώ οι οποίοι αντιστοιχούν στο ετήσιο κουπόνι 8% του ομολόγου των 2,04 δισ. ευρώ που εκδόθηκε το Δεκέμβριο του 2015 μετά την κάλυψη του βασικού σεναρίου ανακεφαλαιοποίησης. Η λήξη του ομολόγου είναι τον Δεκέμβριο του 2022 και εφόσον η Τράπεζα Πειραιώς δεν έχει την δυνατότητα να το αποπληρώσει οι ομολογίες θα μετατραπούν σε μετοχές με τιμή άσκησης τα 6 ευρώ και σχέση 1,16 φορές την ονομαστική τιμή του ομολόγου.
Ωστόσο λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στην οικονομία, μια σειρά από μέτρα που έλαβε o SSM (ο Ευρωπαϊκός εποπτικός μηχανισμός των τραπεζών) δημιουργούν ένα σοβαρό ενδεχόμενο για την μετατροπή του ομολόγου σε μετοχές πολύ νωρίτερα. Η Πειραιώς έχει ήδη αναστείλει την πληρωμή των τόκων του ομολόγου μία φορά και καθώς υπάρχει ρήτρα αυτόματης μετατροπής σε ενδεχόμενη δεύτερη αναστολή πληρωμής οι επιλογές φαίνονται ιδιαίτερα περιορισμένες.
Η σύσταση του επόπτη προς τις Ευρωπαϊκές Τράπεζες να αποφύγουν την πληρωμή μερισμάτων το 2020 και η φύση της μετατρεψιμότητας των CoCos σε μετοχές φαίνεται να βάζουν ένα απαγορευτικό στην πληρωμή τους. Η εντολή του SSM σχετίζεται με την διακράτηση κεφαλαίων ώστε να επιτευχθεί ικανοποιητική κεφαλαιακή επάρκεια σε επίπεδο Βασιλείας ΙΙΙ ώστε να αντιμετωπιστούν οι αυξημένες προβλέψεις που συνεπάγεται η πανδημία. Η σύσταση δεν απαγορεύει την πληρωμή μερισμάτων, βάζει όμως ψηλά τον πήχη για τις Ελληνικές Τράπεζες που λόγω των σημαντικών μη εξυπηρετούμενων εκθέσεων έχουν υψηλότερα ελάχιστα επίπεδα δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας. (SREP). Η Τράπεζα Πειραιώς έχει εποπτική απαίτηση για Ελάχιστο Δείκτη Κεφαλαιακής Επάρκειας 11,25% και με βάση τα αποτελέσματα 6μήνου οι δείκτες φερεγγυότητας CET-1 και CET-1 FLB3 διαμορφώνονται σε 16,1% και σε 13,6% αντίστοιχα.
Οι επιλογές που είναι στο τραπέζι
Οι δυνατότητες που υπάρχουν αν ο SSM δεν δεχτεί την πληρωμή των τόκων με μετρητά που έχει προτείνει η τράπεζας, όπως είναι και το πιθανότερο σενάριο, είναι οι εξής:
-Η πληρωμή των τόκων με κάποιο άλλο ομόλογο φαίνεται ότι εμπίπτει στις απαγορεύσεις των κρατικών ενισχύσεων προς τις τράπεζες. Πρακτικά το ΤΧΣ θα αποκτήσει ένα ομόλογο χαμηλότερης διαβάθμισης με όρους που θα πρέπει να ξαναγραφτούν από την αρχή.
-Αν οι τόκοι πληρωθούν με μετοχές τότε οι μέτοχοι θα βρεθούν σε ακόμα πιο δυσμενή θέση ως προς την απομείωση της θέσης τους. Η μετατροπή των τόκων σε μετοχές θα γινει με την μέση σταθμισμένη τιμή των 5 τελευταίων συνεδριάσεων πριν τις 2 Δεκεμβρίου. Αν για λόγους άσκησης θεωρήσουμε ότι η μέση τιμή είναι τα 0,75 λεπτά θα πρέπει να εκδοθούν 220 εκατ. νέες μετοχές υπέρ του ΤΧΣ δηλαδή 33,5% νέου μετοχικού κεφαλαίου. Το ΤΧΣ θα φτάσει το 60% συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της Τρ. Πειραιώς και θα έχει και τα CoCos στην… άκρη με ότι αυτό συνεπάγεται για μια μελλοντική νέα απομείωση των υφιστάμενων μετόχων.
-Αν τελικά το ομόλογο μετατραπεί σε μετοχές το ΤΧΣ θα βρεθεί με το 61% της τράπεζας. Το ΤΧΣ θα γράψει μια σημαντική ζημιά διότι η τιμή μετατροπής είναι τα 6 ευρώ. Ενδεχομένως μετά την μετατροπή οι τιμές κτήσης των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς να αποτελέσουν για το ταμείο… όνειρο απατηλό. Η μετατροπή θα αγοράσει πολύ χρόνο για την Τράπεζα δίνοντας την ευχέρεια να μπει σε νέες τιτλοποιήσεις αξιοποιώντας τα σχήματα εγγυήσεων του Ηρακλή. Πιθανόν να δώσει αξία και στα ομόλογα δεύτερης διαβάθμισης που εξέδωσε η τράπεζα αφού ο χρόνος θα λειτουργεί υπέρ της βελτίωσης της ποιότητας του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων. Οι μέτοχοι θα υποστούν απομείωση της αξίας τους 47% έχοντας ωστόσο αυξήσει τα βασικά κεφάλαια κατά 2 δισ. ευρώ και όχι 165 εκατ. ευρώ όσο είναι η αξία των τόκων.
Είναι ωστόσο βέβαιο ότι η κίνηση της μετοχής έχει ενσωματώσει σημαντικό μέρος αυτής της εξέλιξης αφού η τράπεζα έχει λογιστική αξία 5,2 δισ. ευρώ και κεφαλαιοποίηση 330 εκατ. ευρώ, βρίσκεται δηλαδή σε βαθύ discount. Με 831 εκατ. μετοχές σε κυκλοφορία η αποτίμηση θα διπλασιαστεί και η λογιστική αξία θα φτάσει κοντά στα 7,3 δισ ευρώ.
Καταλύτης η απόφαση για τον τραπεζικό κλάδο
Τέλος, η απόφαση του SSM που αναμένεται προς το τέλος του μήνα θα είναι καταλυτική για τον κλάδο με διαφορετικές αναγνώσεις κατά περίπτωση. Θα απελευθερώσει δυνάμεις στον τραπεζικό κλάδο βγάζοντας από την αναμονή άλλες συστημικές τράπεζες που η αγορά θεωρεί εφεδρείες ανάγκης εφόσον τα πράγματα στραβώσουν πολύ και η τράπεζα δεν μπορέσει να καλύψει κάποιο ενδεχόμενο κεφαλαιακό κενό από τις αγορές. Όπως και να έχει η σύσταση των ανθρώπων που γνωρίζουν τα πράγματα από πολύ κοντά είναι να περιμένουμε τις επίσημες ανακοινώσεις. Οι οποίες δεν θα είναι πριν τις 20 Νοεμβρίου.
