Δεν έχει αξία να αναλύει και να προβλέπει κανείς πρόωρα μόνο την εμφάνιση διάφορων οικονομικών γεγονότων, όπως είναι οι ρυθμοί ανάπτυξης, ή ο ερχομός του πληθωρισμού, ή η αύξηση των επιτοκίων και πάει λέγοντας. Μεγαλύτερη αξία έχει να εκτιμήσει κανείς, την επίδραση και την επιρροή αυτών των εξελίξεων πάνω στις αγορές. Έτσι όλοι σήμερα γνωρίζουμε, ότι ζούμε σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον και ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια ακολουθία από αυξήσεις των επιτοκίων. Οπότε το ερώτημα που τίθεται, είναι η αναζήτηση του τρόπου με τον οποίο θα αντιδράσουν οι αγορές.
Συμμετέχοντας με μια διαδικτυακή εκδήλωση τύπου «brain stroming» σημαντικών “family offices” από το εξωτερικό, δηλαδή επενδυτικών γραφείων που διαχειρίζονται περιουσίες εύπορων οικογενειών, παρακολούθησα μια σειρά από επενδυτικές αναλύσεις που είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τα «family offices», δραστηριοποιούνται σε ένα ευρύ φάσμα επενδυτικών μέσων. Επενδύουν σε ακίνητα, σε ομόλογα, σε συνάλλαγμα, σε μετοχές, σε εμπορεύματα, συμμετέχουν σε Venture Capitals, σε Private Equity Funds, συμμετέχουν σε εναλλακτικές χρηματοδοτήσεις, επιτυγχάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη μεγιστοποίηση της διασποράς του κινδύνου.
Στο μεγάλο ερώτημα του τι θα κάνουμε, τώρα που βρισκόμαστε μέσα σε ένα οξύ πληθωριστικό περιβάλλον μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια και εν αναμονή της αποκλιμάκωσης της νομισματικής χαλάρωσης της αύξησης των επιτοκίων, τα περισσότερο family offices, έχουν σχεδιάσει ήδη τη στρατηγική τους. Ο βασικός στόχος είναι η ανάσχεση των ζημιών και η συντηρητική αναζήτηση κερδών.
Οι επενδύσεις σε ακίνητα θεωρούνται επαρκώς θωρακισμένες. Και αυτό διότι η άνοδος του πληθωρισμού οδηγεί τις αποτιμήσεις των ακινήτων σε υψηλότερα επίπεδα και τα μισθωτήρια συμβόλαια που έχουν προβλέψει αναπροσαρμογές των μισθωμάτων με βάση τον πληθωρισμό, εγγυώνται ένα σταθερό επίπεδο των εισοδημάτων, δίχως απώλειες. Εξ άλλου, η άνοδος των τιμών του κόστους κατασκευής νέων κατοικιών, μαζί με την αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, προσδίδουν στα υπάρχοντα χαρτοφυλάκια ακινήτων σημαντικές υπεραξίες, αφού η ζήτηση για παλαιά ακίνητα αυξάνεται.
Οι επενδύσεις σε εμπορεύματα αποτελούν εξ ορισμού, τον πιο αξιόπιστο τρόπο αποτροπής των πληθωριστικών πιέσεων, καθώς οι πρώτες ύλες, τα ορυκτά και τα πολύτιμα μέταλλα, προσφέρουν ασφάλεια και σιγουριά, διότι οι τιμές τους «αναπροσαρμόζονται» από τις ίδιες τις αγορές. Οι συμμετοχές σε Venture Capitals, σε Private Equity Funds καθώς οι μορφές εναλλακτικών χρηματοδοτήσεων, βγαίνουν ευνοημένες διότι λόγω του υψηλότερου κόστους χρήματος, οι επιχειρήσεις που αναζητούν πόρους για ανάπτυξη, προτιμούν να απευθυνθούν στα λιμνάζοντα ιδιωτικά κεφάλαια που φλερτάρουν με το επενδυτικό ρίσκο, παρά στο δομημένο τραπεζικό σύστημα που προσπαθεί να αποφεύγει τον κίνδυνο του ρίσκου.
Η αλήθεια είναι ότι οι επενδύσεις σε ομόλογα, είναι αυτές που θα κτυπηθούν περισσότερο από την αύξηση των επιτοκίων. Και αυτό διότι θα υποχωρήσουν οι τιμές των ομολόγων παλαιότερων εκδόσεων που είχαν χαμηλές αποδόσεις, αφού οι επενδυτές θα ρευστοποιούν τα αντίστοιχα ομόλογα στις δευτερογενείς αγορές, ώστε να αγοράσουν ομόλογα νέων εκδόσεων με υψηλότερα επιτόκια. Η διαδικασία των αλλαγών, των ρευστοποιήσεων, στη δομή και διάρθρωση των ομολογιακών χαρτοφυλακίων, θα προκαλέσει ζημίες.
Πάμε τώρα να δούμε τι γίνεται με τις μετοχές. Η άνοδος του πληθωρισμού και η αύξηση των επιτοκίων, επηρεάζουν τους βασικούς δείκτες των θεμελιωδών εταιρικών μεγεθών. Επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής, αυξάνουν τα χρηματοοικονομικά κόστη, μειώνουν τα περιθώρια κέρδους. Παράλληλα, η επενδυτική κοινότητα αναπροσαρμόζει με τη συμπεριφορά της, τους δείκτες των μερισματικών αποδόσεων και τιμών των μετοχών σε σχέση με τα κέρδη ανά μετοχή.
Παίζει όμως τόσο σημαντικό ρόλο στα μεγέθη που προαναφέραμε μια αύξηση των επιτοκίων της τάξης του 0,25%, του 0,50% ή ακόμα και του 1%; Και ναι και όχι. Και απαντάμε με αυτόν τον τρόπο, διότι ορισμένες αποτιμήσεις μετοχών και εταιρειών, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την πορεία των θεμελιωδών μεγεθών των εταιρειών, οπότε και η παραμικρή μεταβολή του κόστους χρήματος, μεταβάλει αντίστοιχα και τις ισορροπίες ανάμεσα στη προσφορά και τη ζήτηση στα χρηματιστήρια.
Ωστόσο υπάρχουν και αποτιμήσεις μετοχών και εταιρειών του ψηφιακού τεχνολογικού κλάδου, που είτε βρίσκονται σε πολύ υψηλά επίπεδα οπότε μια μεταβολή στο ύψος των επιτοκίων δεν θα προκαλέσει ανατροπή της «επενδυτικής αντίληψης» για αυτές, είτε προεξοφλούν μελλοντικούς κύκλους εργασιών, μελλοντικές κερδοφορίες και διαρκείς υπεραξίες, με αποτέλεσμα οι αναμενόμενες αυξήσεις των επιτοκίων να μην μεταβάλλουν τις «εκτιμήσεις των επενδυτών» για το μέλλον.
Θα μπορούσαμε να πούμε οι επενδυτικοί σύμβουλοι των “family offices”, δεν αναμένουν σημαντικές μεταβολές στις αγορές στις οποίες εκτίθενται, παρά μόνο στον χώρο των ομολόγων και στον χώρο των μετοχικών αξιών. Το σίγουρο είναι, ότι εκτιμούν ότι δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μια ανεξέλεγκτη κίνηση τύπου ντόμινο, που θα διαταράξει το σύνολο των επενδυτικών αξιών.